Έχει φουντώσει, το τελευταίο διάστημα, η συζήτηση για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ). Η κυβέρνηση και το υπουργείο Υγείας, με βάση τις στρατηγικές επιλογές του συστήματος και την απαρέγκλιτη εφαρμογή των εντολών της τρόικας, ανοίγει ένα νέο, μεγάλο μέτωπο στην επίθεση, που αφορά το σύνολο του εργαζόμενου λαού και τη νεολαία.
Τι σχεδιάζει η κυβέρνηση
Με βάση αυτά που έχουν γίνει γνωστά
και έχουν δημοσιοποιηθεί, σχεδιάζεται η «αναδιάρθρωση όλων των δομών στη βάση ενός δικτύου ΠΦΥ», με την «ενοποίησή» τους «υπό ένα οργανωτικό σχήμα και υπό ένα προϋπολογισμό». Θα κλείσει όλα τα ιατρεία του ΙΚΑ και θα τα συγχωνεύσει με τα Κέντρα Υγείας- δημιουργώντας «μία (1) πλήρη μονάδα υγείας ανά Καλλικρατικό Δήμο»- που θα «χρηματοδοτούνται από κλειστό σφαιρικό προϋπολογισμό που διαμορφώνεται ανά Περιφέρεια». «Όλοι οι ασφαλισμένοι εφοδιάζονται με κάρτα υγείας, εγγράφονται σε ένα δίκτυο αναφοράς και σε ένα γιατρό αναφοράς (τον ακούμε και με τον όρο «οικογενειακός γιατρός») και «ταξιδεύουν» στο σύστημα Υγείας, με παραπομπή από τους γιατρούς αναφοράς προς άλλες ειδικότητες, ή νοσοκομεία, ή συμβεβλημένους ιδιώτες και το αντίστροφο». Αυτά αναφέρονται στις προτάσεις που παρουσίασε ο διοικητής του ΕΟΠΥΥ στην συνάντηση της Καλαμάτας, που έγινε στις 27-29 Σεπτέμβρη, με θέμα: «ΕΟΠΥΥ: Η κρίση και η διέξοδος». Στη συνάντηση αυτή, που συμμετείχαν κι άλλοι «επιστήμονες-ειδικοί», όπως ο Κυρ. Σουλιώτης (επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας που παρουσίασε πρόταση στο Υπουργείο Υγείας), χορηγοί ήταν 11 μεγάλες εταιρείες του χώρου της υγείας, φαρμακευτικές και διαγνωστικά κέντρα (ROCHE, NOVARTIS, ELPEN, PFIZER, AMGEN, Abbvie, GENESIS, MSD, novo nordisk, Βιοιατρική). Γίνεται κατανοητό ποιοι και σε ποια κατεύθυνση σχεδιάζουν, για να μας προσφέρουν διεξόδους.
Να σημειώσουμε ότι, στα χέρια του «αδιάφθορου βιβλιοπώλη» υπουργού Υγείας, υπάρχει και μελέτη της Task Force του Ράιχενμπαχ, για την οποία το υπουργείο θα πληρώσει 4,5 εκατομμύρια ευρώ, όπως αποκαλύφτηκε στον τύπο. Σ’ αυτή τη φάση, η κυβέρνηση ανοίγει στα γεμάτα αυτό το θέμα, επιλέγοντας την τακτική να αφήσει ανοιχτά για τον προσχηματικό διάλογο (διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, το λένε) ζητήματα, όπως «αγοραστής ή πάροχος ο νέος ΕΟΠΥΥ;» και «με ή χωρίς ιδιωτικό ιατρείο οι γιατροί;». Προσπαθεί έτσι να θολώνει τα νερά.
«Στου κασίδη του κεφάλι…»
Όλα αυτά τα σχέδια γίνονται την περίοδο που 6.171.000 πολίτες είναι ασφαλισμένοι στον ΕΟΠΥΥ ενώ οι ανασφάλιστοι ανέρχονται σε 3.068.000 (με προφανή την τάση να αυξάνονται με γρήγορους ρυθμούς), χωρίς να προβλέπεται ΚΑΜΙΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗ στο σύστημα για τους δεύτερους (τα στοιχεία είναι από τον διοικητή του ΕΟΠΥΥ, το Σεπτέμβρη του 2013).
Η προσέλευση των ασθενών στα Νοσοκομεία παρουσίασε αύξηση 30% (συγκριτικά με την προ μνημονίου περίοδο) και 17% στα Κέντρα Υγείας, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου τον Αύγουστο του 2011, ενώ σήμερα αυξήθηκε ακόμα περισσότερο, στο 40%, σύμφωνα με στοιχεία της ΟΕΝΓΕ (ομοσπονδία νοσοκομειακών γιατρών).
Σύμφωνα με έρευνα της ΕΣΔΥ (Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης), τον Σεπτέμβρη του 2013, 6 στους 10 πολίτες (56,9%) δηλώνουν ότι έχει επηρεασθεί η ψυχική τους υγεία, 61,6%κάνουν αυτοδιάγνωση μέσω internet, 55,7% δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν φάρμακα, ενώ 3 στους 10 (28,4%) αραίωσαν την συχνότητα λήψης φαρμάκων με δική τους πρωτοβουλία, ώστε να κάνουν οικονομία.
Είναι φανερό ότι σε συνθήκες γεκικευμένης φτώχειας, εξαθλίωσης και ανασφάλειας,
οι εξελίξεις προοιωνίζουν εφιαλτικές συνθήκες για το μέλλον.
Τι αλλάζει για τους εργαζόμενους στον ΕΟΠΥΥ
Καταργούνται μονάδες υγείας: Σήμερα υπάρχουν 545 μονάδες και θα μείνουν 325, αν ισχύσει η πρόβλεψη 1 μονάδα σε κάθε δήμο. Άρα 220 μονάδες υγείας ΘΑ ΚΛΕΙΣΟΥΝ. Το προσωπικό του ΕΟΠΥΥ, 2801 υγειονομικοί υπάλληλοι και 1337 διοικητικοί, κινδυνεύουν με διαθεσιμότητα- απολύσεις ενώ οι 5946 γιατροί θα μετακινηθούν με χειρότερες συνθήκες και αμοιβές στο νέο καθεστώς.
Κινδυνεύουν με απόλυση χιλιάδες εργαζόμενοι, που θα κριθεί ότι περισσεύουν και δεν χρειάζονται. Έτσι, θα ικανοποιηθεί και η θέληση της τρόικας για απολύσεις στο δημόσιο τομέα.
Ανατρέπονται οι εργασιακές σχέσεις: Με την κατάργηση της μονιμότητας, με την επέκταση ελαστικών σχέσεων εργασίας (εργολαβικοί, εργαζόμενοι με μπλοκάκι, πεντάμηνα κλπ), με μειώσεις μισθών και με γενικευμένη την εργασιακή ανασφάλεια, οι εργαζόμενοι μετατρέπονται σε σύγχρονους δούλους.
Τι αλλάζει για τους ασθενείς
Δυσκολεύει η πρόσβαση στις μονάδες υγείας: Με τον οικογενειακό γιατρό, θέλουν να αποτρέψουν τον κόσμο από το να έχει εύκολη πρόσβαση στις μονάδες υγείας και τα νοσοκομεία. Λόγω των μεγάλων αναμονών, ο κόσμος απογοητευμένος θα πηγαίνει στα ιδιωτικά ιατρικά κέντρα. Η μείωση των μονάδων υγείας (220 λιγότερες από σήμερα) και η υποστελέχωση (σήμερα λείπουν 6500 γιατροί από το ΕΣΥ και 10.000 από τον ΕΟΠΥΥ, σύμφωνα με την ΟΕΝΓΕ) δείχνουν πολύ καθαρά ότι η δυσκολία προσφυγής στο σύστημα υγείας θα αναγκάζει τους ασθενείς να απευθυνθούν στους ιδιώτες παρόχους υπηρεσιών υγείας.
Θα πληρώνουμε περισσότερα για επισκέψεις-εξετάσεις-φάρμακα: Στο 5ευρο για τα εξωτερικά ιατρεία προστίθεται από 1.1.2014 το 25ευρο για τη νοσηλεία στο Νοσοκομείο. Πληρώνουμε ήδη τις τηλεφωνικές κλήσεις για ραντεβού (75 εκατομμύρια ευρώ υπολογίζεται να εισπράξουν από τους ασφαλισμένους για την πενταετία). Από την 1.1.2014, ο ασφαλισμένος θα πληρώνει για κάθε συνταγή χαράτσι 1 ευρώ, που, με τα δεδομένα του 2013, υπολογίζεται να αποφέρει περίπου 66 εκατομμύρια ευρώ. Όλο και περισσότερα φάρμακα βγαίνουν από τη λίστα, ονομαζόμενα ΜΗΣΥΦΑ (μη συνταγογραφούμενα φάρμακα) και οι ασθενείς θα τα πληρώνουν από την τσέπη τους. Παράλληλα, συζητείται η αύξηση της συμμετοχής των ασφαλισμένων στις εξετάσεις και τα φάρμακα.
Χειροτερεύουν οι όροι περίθαλψης: Οι περικοπές δαπανών και υλικών στερεί ακόμη και τα πλέον απαραίτητα. Από τον προϋπολογισμό του 2014 για ασφάλιση-περίθαλψη, προβλέπεται μείωση κατά 2,7 δις ευρώ (από 15,9 στα 13,2) ενώ από το 2012 έχουμε μείωση 3,8 δις. Οι μεγάλες –έως απαγορευτικές- αναμονές, τα ράντζα, η γενίκευση των γενόσημων και το σχέδιο να γίνεται η πιστοποίηση των ιατρικών μονάδων από ιδιωτικές εταιρίες, παρακλάδια-θυγατρικές των μεγάλων ιατρικών εταιρειών, θα υποβαθμίσει ακόμα περισσότερο το επίπεδο παρεχόμενων υπηρεσιών. Από το «όπου φτωχός και η μοίρα του» δεν θα μπορεί να ξεφύγει κανείς.
Γιατί γίνονται όλα αυτά
Οι πολιτικές αυτές υπαγορεύονται από την στρατηγική επιλογή του συστήματος να εμπορευματοποιήσει πλήρως τις υπηρεσίες Υγείας. Αφού μάζεψαν όλα τα ασφαλιστικά ταμεία σε έναν φορέα (ΕΟΠΥΥ), αφού λεηλάτησαν την περιουσία τους, τώρα, με μία απόφαση, αλλάζουν τα δεδομένα για όλους τους ασφαλισμένους. Ο ΕΟΠΥΥ δεν θα είναι «πάροχος υπηρεσιών υγείας» αλλά θα μετατραπεί σε «αγοραστή». Σαν μεσάζοντας-ντηλερ, από τον οποίο δεν μπορεί να έχεις και πολλές απαιτήσεις, ο ΕΟΠΥΥ δεν θα είναι υποχρεωμένος, στη βάση της καθολικότητας, του δικαιώματος, του κοινωνικού αγαθού και της αλληλεγγύης, να προσφέρει περίθαλψη για όλους. Το θεμελιώδες δικαίωμα στην περίθαλψη είναι υπό αίρεση.
Στη βάση της ίδιας στρατηγικής επιλογής, αμφισβητείται και ο δωρεάν χαρακτήρας της Υγείας. Συγκεκριμένα, η μελέτη της TASK FORCE λέει ότι οι υπηρεσίες υγείας θα πρέπει να είναι «οικονομικά προσιτές σε όλους». Δεν θα είναι λοιπόν ΔΩΡΕΑΝ. Με μια μονοκονδυλιά, επιχειρούν να κάνουν αυτό που τόσα χρόνια προσπαθούν. Να ξεριζώσουν από το μυαλό του λαού μας την αντίληψη της δωρεάν περίθαλψης και να μας αναγκάσουν να δεχτούμε ότι όποιος θέλει να έχει την υγειά του, θα έχει «λίγες και ακριβές επιλογές».
Βασικό εργαλείο σ’ αυτή την κατεύθυνση είναι η πολιτική της ιδιωτικοποίησης. Κλείνουν τις δομές, για να ανοίγουν οι δουλειές του κεφαλαίου. Βάζουν ιδιώτες μέσα στο δημόσιο σύστημα (γιατρούς με μπλοκάκι προβλέπει η task force). Αποκόπτουν τις μονάδες υγείας από τον κρατικό προϋπολογισμό και τις εντάσσουν στις περιφέρειες με «σφαιρικό προϋπολογισμό», που ανοίγει το δρόμο στη λειτουργία με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, κατά περίπτωση. Όχι μόνο δεν αποκλείεται αλλά αντίθετα διευκολύνεται και το ξεπούλημα στο ιδιωτικό κεφάλαιο, αν αυτό θεωρηθεί κερδοφόρο.
Η διεύρυνση της αγοράς στο ιδιωτικό κεφάλαιο (ντόπιο και ξένο) αποτελεί μόνιμη επιλογή των αστικών κυβερνήσεων. Έτσι και τώρα, μέσα από την συρρίκνωση, την απαξίωση και την διάλυση των δομών και υπηρεσιών περίθαλψης, δημιουργείται ευνοϊκό έδαφος για την κερδοφορία του κεφαλαίου. Η TASK FORCE προτείνει, λοιπόν, στη μελέτη της, να δημιουργηθούν ιδιωτικά πολυιατρεία με «καινοτόμα πακέτα υπηρεσιών», για να αγοράζει ο νέος φορέας ΠΦΥ. Αφού, λοιπόν, ο ταλαίπωρος ασφαλισμένος δεν θα μπορεί να βρει άκρη, θα απευθύνεται στο ιδιωτικό πολυιατρείο της φανταχτερής πρόσοψης και της illustration διαφήμισης. Οι εικόνες από το μέλλον θα μοιάζουν πολύ με τα ενεχυροδανειστήρια, που φύτρωσαν σαν μανιτάρια στις απέναντι γωνίες από κάθε τράπεζα, για να σουφρώνουν τα χρυσαφικά και τα ασημικά των απελπισμένων.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι και η πρόσφατα (αρχές Οχτώβρη) ανακοινωθείσα συμφωνία της GlaxoSmithKline (πολυεθνική φαρμακοβιομηχανία) με την Φαμάρ (του ομίλου Μαρινόπουλου) για 4 χρόνια με δουλειές αξίας 2,2 εκατ ευρώ, για τη συσκευασία τεσσάρων ΜΗΣΥΦΑ (που όπως είδαμε συνέχεια θα πληθαίνουν) και με αποτέλεσμα τη δημιουργία 30 νέων θέσεων εργασίας. Έτσι, στις πλάτες και σε βάρος των εκατομμυρίων ασφαλισμένων, κλείνουν οι δουλειές, για τις οποίες αύριο οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι θα κοκορεύονται ότι καταπολεμούν την ανεργία και ότι έρχεται η ανάπτυξη, με την απελευθέρωση της αγοράς…
Τι πρέπει να γίνει…
Το μέλλον που μας ετοιμάζουν είναι κάτι παραπάνω από ζοφερό. Δεν έχουμε πολλές επιλογές. Τόσο οι εργαζόμενοι στις μονάδες του ΕΟΠΥΥ όσο και οι ασφαλισμένοι είμαστε αναγκασμένοι να αντισταθούμε. Στους χώρους δουλειάς και στις γειτονιές, να οικοδομήσουμε ένα ΜΕΤΩΠΟ, για να μην κλείσουν οι μονάδες υγείας, να μην απολυθεί κανένας εργαζόμενος, να μην περάσουν τα μέτρα.
Οι ανθρώπινες ανάγκες δεν μπορούν να πετσοκόβονται, για να χωρέσουν στο κρεβάτι του Προκρούστη, όπως μοιρολατρικά αποδέχονται οι λογικές των Κοινωνικών Ιατρείων και της φιλανθρωπίας. Ο αγώνας για ΔΩΡΕΑΝ ΚΑΙ ΠΛΗΡΗ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ, χωρίς προϋποθέσεις, είναι ανάγκη ζωής και απαίτηση των καιρών.
