Ματαίωση της προγραμματισμένη συνάντησης για την Πέμπτη 23/2, ανάμεσα στον πρόεδρο της Κύπρου Αναστασιάδη και του τ/κ ηγέτη Ακιντζί, ανακοίνωσε ο ειδικός σύμβουλος του γ.γ. του ΟΗΕ, Άιντε, ύστερα από τις τελευταίες εξελίξεις, με αφορμή την απόφαση της κυπριακής βουλής για τον εορτασμό του ενωτικού δημοψηφίσματος του 1950. Η διακοπή των διαπραγματεύσεων μέχρι νεωτέρας, παρά το γεγονός ότι το παρασκηνιακό παζάρι συνεχίζεται, είναι μια ακόμη επιβεβαίωση των περίπλοκων αντιθέσεων που συνθέτουν το πρόβλημα και των σοβαρών δυσκολιών να βρεθεί έστω και ένα αρχικό πλαίσιο συμφωνίας. Ύστερα από μια περίοδο πυκνών εξελίξεων γύρω από τη νέα επιχείρηση διευθέτησης του κυπριακού ζητήματος, έρχονται στο προσκήνιο σταθερές και συμπεράσματα που έχει σημασία να επισημανθούν.
1. Κυρίως ο αμερικάνικος και δευτερευόντως ο αγγλικός παράγοντας αλλά και ορισμένες δυτικοευρωπαϊκές κυβερνήσεις ενδιαφέρονται και πιέζουν για μια ορισμένη διευθέτηση του Κυπριακού. Οι λόγοι είναι πρωτίστως γεωπολιτικοί, με το ενεργειακό να έχει προσθέσει μεγαλύτερη στρατηγική σημασία στο νησί. Η ρώσικη επανάκαμψη στην ανατολική Μεσόγειο, ύστερα από την ενεργή ανάμιξη στη Συριακή σύγκρουση, η αστάθεια και οι ανακατατάξεις σε όλη την περιοχή, η αναβάθμιση της λειτουργικότητας της διώρυγας στο Σουέζ είναι ορισμένοι από τους λόγους που οδηγούν τους δυτικούς ιμπεριαλιστές να βιάζονται για μια «λύση». Αυτοί μεταφέρουν την πίεση στις δύο πλευρές στο νησί αλλά και σε Αθήνα και Άγκυρα, χρησιμοποιώντας ταυτόχρονα το καρότο και επισείοντας το μαστίγιο. Το καρότο είναι, μεταξύ άλλων, τα κέρδη από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων και μαστίγιο ο αποκλεισμός από αυτά τα κέρδη μέσα από διαρκείς σχεδιασμούς και ανασχεδιασμούς αγωγών και εξαγγελιών για επενδυτικές πρωτοβουλίες ή αποχωρήσεις από το πεδίο των ενεργειακών πολυεθνικών μονοπωλιακών ομίλων. Στο βάθος διατυπώνεται έμμεσα η απειλή να αφεθεί η Τουρκία να βάλει εμπόδια στις έρευνες και την έναρξη της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων μέσω παρεμβάσεων και μονομερών πρωτοβουλιών στην κυπριακή ΑΟΖ.
2. Οι πρόσφατες αλλαγές στην αμερικάνικη κυβέρνηση ύστερα από την ανάληψη της προεδρίας από τον Τραμπ δημιούργησαν σε όλους τους παράγοντες κλίμα αναμονής για κυοφορούμενες νέες πρωτοβουλίες των ΗΠΑ στην περιοχή. Αυτό το δεδομένο προστέθηκε στις υπαρκτές δυσκολίες και έδωσε σε όλες τις πλευρές περιθώρια για ελιγμούς, αναβολές και επανεξέταση των κινήσεων τους. Έδωσε επίσης την ευκαιρία στη Ρωσία να επαναφέρει την πρόταση για ενεργότερη εμπλοκή του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, επιχειρώντας με αυτόν τον τρόπο να μην αποκλειστεί σε μια ενδεχόμενη διευθέτηση μέσα από το σχήμα της πενταμερούς.
3. Κεντρική ιδέα και σε αυτό τον κύκλο παζαριών και αναζήτησης «λύσης», που βασίστηκε στην κοινή διακήρυξη Αναστασιάδη-Έρογλου του 2014 και αποτελεί συνέχεια του σχεδίου Ανάν, είναι η συγκαλυμμένη αλλά οριστική διχοτόμηση του νησιού. Οι δύο συνιστώσες πολιτείες θα είναι στην ουσία δύο κυρίαρχα κράτη ενώ η λεγόμενη ενωμένη Κυπριακή ομοσπονδία ένα μη βιώσιμο έκτρωμα, που σύντομα θα αναδείξει τις αντιφάσεις και τις επικίνδυνες περιπλοκές. Με σίγουρο αποτέλεσμα να γίνει έρμαιο στις βουλήσεις των ιμπεριαλιστών, επιζητώντας συνεχώς την επιδιαιτησία τους.
4. Τουρκική και ελληνική αστική τάξη και το πολιτικό προσωπικό τους (στην κυβέρνηση και στην αντιπολίτευση), παρά τα όσα διακηρύσσουν, δεν είναι διατεθειμένες να κάνουν πίσω από τα θεωρούμενα από αυτές κυριαρχικά δικαιώματα. Με διαφορετικές ιεραρχήσεις, τακτικές και στρατηγικές, ειδικά σε αυτήν τη συγκυρία, δεν επιθυμούν να εμπλακούν σε σοβαρές διαπραγματεύσεις και παραχωρήσεις. Αυτό που επιδιώκουν κυρίως είναι να αποφύγουν, η κάθε μια για τον εαυτό της, να χρεωθεί το ναυάγιο, επισύροντας την αποδοκιμασία και δυσαρέσκεια των δυτικών ιμπεριαλιστών και συμμάχων. Η Άγκυρα έδειξε καθαρά, με τις πυκνές παρεμβάσεις των Ερντογάν, Γιλντιρίμ και Τσαβούσογλου, πως δεν διαπραγματεύεται την παρουσία τουρκικών στρατευμάτων και τις λεγόμενες δεσμεύσεις ασφαλείας και η Ελλάδα πως δεν μπορεί να τα δεχθεί τουλάχιστον με αυτήν τη μορφή και στο διηνεκές… Το ότι υπάρχει από παλιά συμφωνία στο περίγραμμα μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, στην ουσία συνομοσπονδίας, δεν σημαίνει πως τα υπόλοιπα ζητήματα είναι μικρά και εύκολο να συμφωνηθούν.
5. Το τελευταίο επεισόδιο με την απόφαση της κυπριακής βουλής είναι αρκετά διδακτικό για τα χαρακτηριστικά των αστικών τάξεων και του πολιτικού προσωπικού που διαχειρίζονται την τύχη του νησιού και των κατοίκων του. Το γεγονός πως όλες οι κυπριακές αστικές δυνάμεις, εκτός ΑΚΕΛ, έσπευσαν αρχικά στην επιτροπή Παιδείας να ψηφίσουν την τροπολογία των φασιστών του ΕΛΑΜ και να τη φέρουν στην ολομέλεια, είναι ενδεικτικό του επιπέδου και του αντιδραστικού-ανιστόρητου χαρακτήρα τους. Το ότι τώρα ορισμένες από αυτές εμφανίζονται μετανιωμένες ή παρασυρμένες, επισφραγίζει ακόμη περισσότερο τη φύση και την αξιοπιστία τους. Το γεγονός πως η τ/κ πλευρά, με τούρκικη υπαγόρευση, διέκοψε τις συνομιλίες χρησιμοποιώντας ως δώρο και πρόσχημα την απόφαση της Βουλής, δεν απαλλάσσει από τις ευθύνες όλο σχεδόν τον αστικό κόσμο της Κύπρου, που έγινε ουρά των φασιστών. Είτε από κουτοπόνηρο υπολογισμό είτε από ασυγχώρητη ανεπάρκεια. Ανεξάρτητα από το τι θέση έχουν για την πολιτική Αναστασιάδη και τα εκπονούμενα σχέδια, η ταύτιση με τους φασίστες του ΕΛΑΜ αποτελεί μια αντιδραστική πράξη που ευνοεί αυτούς που συνέπραξαν στη διχοτόμηση και την ξένη κατοχή της Κύπρου.
6. Όπως έχουμε επαναλάβει αμέτρητες φορές, το ειρηνικό μέλλον των δύο κοινοτήτων στην Κύπρο και όλου του κυπριακού λαού, ανεξάρτητα από καταγωγή, γλώσσα και θρησκεία, δεν μπορεί να διασφαλιστεί ούτε με διχοτομικές λύσεις ούτε να έρθει σαν δώρο από τον ξένο παράγοντα. Ίσα –ίσα, το αντίθετο. Με τέτοιες προδιαγραφές, ή δεν θα υπάρξουν «λύσεις», ή αν θα υπάρξουν, θα είναι θνησιγενή εκτρώματα και κερκόπορτες για να διαφεντεύουν «στον αιώνα τον άπαντα» οι ιμπεριαλιστές τις τύχες του νησιού. Αν δεν πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους οι λαϊκές μάζες και στις δύο πλευρές της κατοχικής πράσινης γραμμής και δεν πετάξουν από το σβέρκο τους τις αντιδραστικές αστικές δυνάμεις και τους ξένους προστάτες στο νησί, δεν πρόκειται να ξημερώσει η ελπίδα. Αληθινή επανένωση και ειρηνική συμβίωση δεν πρόκειται να γίνει με επικεφαλής τις αντιδραστικές αστικές δυνάμεις, τους εθνικιστές και τα υποχείρια των ιμπεριαλιστών!
Δ.Π.
