Να αρνηθούμε τα «ψεύτικα μεγάλα λόγια», να παλέψουμε τις πραγματικές δυνατότητες
Τι σύστημα! Από τη μια, το παγκόσμιο χρέος είναι πολλαπλάσιο του παγκόσμιου ΑΕΠ και είναι σε πλήρη εξέλιξη μια παγκόσμια (από τις ΗΠΑ ως… την Ελλάδα) αναζήτηση επενδύσεων και τροφοδότησης της παραγωγικής-οικονομικής λειτουργίας, που είναι, το λιγότερο, μπλοκαρισμένη. Από την άλλη, «αποκαλύπτεται» πως πολλά τρισεκατομμύρια δολάρια ή ευρώ (δηλαδή χιλιάδες δισεκατομμύρια) βρίσκονται λιμνάζοντα στους λεγόμενους φορολογικούς παραδείσους!
Η «αποκάλυψη» αυτή, που είναι άλλο ένα στιγμιότυπο του εκβιασμού όλων εναντίον όλων, είναι επίσης και ένα ακόμα δείγμα κυνισμού των κυρίαρχων δυνάμεων του καπιταλιστικού-ιμπεριαλιστικού συστήματος. Που αισθάνονται ασφαλείς και μη απειλούμενες σε αυτή τη φάση από τους εργάτες και τους λαούς, ώστε να μας πετάνε κατάμουτρα, έστω και για τις ανάγκες των δικών τους αντιπαραθέσεων, τις αλήθειες της απερίγραπτης βαρβαρότητάς τους.
Για να ξεπεράσει το σύστημα τα αδιέξοδά του, χρειάζεται κι άλλο ιδρώτα κι άλλη εκμετάλλευση κι άλλο αίμα εργατών και λαών.
Για να πάρει παράταση ζωής ο ανορθολογισμός μιας οικονομικοκοινωνικής λειτουργίας που έχει κινητήρα το κέρδος, δεν αρκεί η αμύθητη ληστεία του. Χρειάζεται βάθεμα της εκμετάλλευσης που ασκεί.
Για να κάνει έναν ακόμα κύκλο ο καπιταλισμός που σαπίζει, δεν αρκεί η γιγάντια ληστεία του πλανήτη που ήδη έχoυν διαπράξει οι ιμπεριαλιστικές του δυνάμεις. Χρειάζεται να καταστρέψει ξανά, χρειάζεται ποτάμια αίματος για να γίνει η νέα «μοιρασιά» που θα βγάλει τη νέα ατμομηχανή του.
Αυτά βέβαια «μας τα λένε» κάθε μέρα. Μας τα λέει λόγου χάρη η κυβέρνηση και η υποτιθέμενη αντιπολίτευσή της. Που μας βεβαιώνουν ότι όσο πιο πολύ τσαλαπάτημα δεχτούν τα εργατικά-λαϊκά δικαιώματα, όσο περισσότερο αποτελεσματικά υπηρετήσει η χώρα και ο λαός την πολεμική εκστρατεία των Αμερικάνων και του ΝΑΤΟ στην ευρύτερη περιοχή, τόσο πιο πιθανό είναι «να έρθουν επενδύσεις» και να μπούμε στην «κανονικότητα». Τώρα μας το είπαν με το δικό τους «διεθνή» τρόπο και τα πρακτορεία των αφεντικών τους. Και τρέχουν τα ημεδαπά πρακτορεία, σαστισμένα και με δέος για τους μεγάλους «βασιλιάδες» του κόσμου, να «στρογγυλέψουν» τα τρις και να βρουν πόσα από από αυτά ληστεύτηκαν… νόμιμα! Δεν θέλουν ούτε να αναρωτηθούν αν μέσα σε αυτά τα τρις βρίσκεται το τσακισμένο μεροκάματο του εργάτη, η άθλια σύνταξη, το διαλυμένο νοσοκομείο, τα δις για τους εξοπλισμούς, οι βόμβες που κατέστρεψαν το Βελιγράδι, τη Βαγδάτη, τη Ράκα και όλα τα άλλα για τα οποία τόσα χρόνια ζητωκραύγαζαν.
«Ζήσε το μύθο σου»
Από την άποψη της τροχιάς των διεθνών εξελίξεων, τα ονομαζόμενα “paradise papers” είναι άλλη μια ένδειξη συσσώρευσης όρων αδιεξόδου, ένα ακόμα προμήνυμα για νέα έξαρση της παγκόσμιας κρίσης. Και θα λέγαμε ότι δεν χρειάζονταν η δημοσίευση της γερμανικής εφημερίδας (που ωστόσο αποτελεί μια σαφή έκφραση της διατήρησης των εντάσεων με τις ΗΠΑ) για να αντιληφθεί κανείς αυτή την τροχιά. Τα στοιχεία από το πεδίο των πολιτικών, οικονομικών και πολεμικών εξελίξεων και μετώπων φτάνουν και περισσεύουν για μια τέτοια εκτίμηση. Το στρίμωγμα του Τραμπ εντός των ΗΠΑ, που συνεχίζεται αμείωτο με παράλληλη «διέγερση» κέντρων εκτός ΗΠΑ που δυσανασχετούν φανερά από τις επιδιώξεις του. Η κατάσταση στη λεγόμενη ΕΕ, όπου τα πραγματικά προβλήματα σωρεύονται άλυτα και διαψεύδουν το κλίμα των αισιόδοξων προοπτικών που επιχειρούν να κατασκευάσουν οι αξιωματούχοι των ιμπεριαλιστικών πυλώνων του εγχειρήματος. Το παρατεταμένο και αιματηρό βραχυκύκλωμα των ιμπεριαλιστικών επιδιώξεων στη Μ. Ανατολή, με τις περιφερειακές και τοπικές κυρίαρχες δυνάμεις και κλίκες να βρίσκονται σε πλήρη αναστάτωση. Το ζήτημα των Βαλκανίων, που ποτέ δεν έκλεισε ως πεδίο κρίσιμης αντιπαράθεσης Δύσης (ΗΠΑ)-Ρωσίας απειλεί να επανέλθει για τα καλά, παρασυρόμενο και παρασύροντας τους ανοιχτούς λογαριασμούς από «πάνω» (Ουκρανία) ως «κάτω» (Ν.Α. Μεσόγειος) ολόκληρης της ευρύτερης περιοχής. Στον Ειρηνικό ωκεανό, το θερμόμετρο της έντασης – με μοχλό των επιδιώξεων των ΗΠΑ τη Β. Κορέα- διατηρείται σταθερά σε ψηλά επίπεδα.
Παρά και ενάντια σε όλα αυτά –και ακόμα περισσότερο ενάντια στα πραγματικά δεδομένα της χώρας- η κυβέρνηση συνεχίζει και θα συνεχίσει όσο μπορεί να διακινεί τον μύθο της «απελευθέρωσης του Αυγούστου». Τον μύθο της προσέγγισης στην «έξοδο από την επιτροπεία», της «ανάκαμψης» κοκ. Χρειάζεται και για εσωτερικούς –του ΣΥΡΙΖΑ- λόγους να ζήσει αυτό τον μύθο και βέβαια τον χρειάζεται απέναντι στον λαό. Για να παρατείνει την υποχώρηση – αποχώρηση του τελευταίου από την πάλη, για να μπορέσει χωρίς αυτόν «στα πόδια» της να προωθήσει τη νέα επίθεση της τρίτης αξιολόγησης, τα «μνημόνιά» της με την κυβέρνηση Τραμπ. Με ένα τέτοιο «καθαρό» –από τη λαϊκή πάλη- πεδίο κατορθώνει όχι μόνο να υπόσχεται την «απελευθέρωση του Αυγούστου» αλλά να παρουσιάζει και τη σημερινή αντεργατική – αντιλαϊκή πολιτική της ως μια πολιτική υπέρ των φτωχών και αδυνάτων! Με τις βοήθειες που έχει από δεξιά και «αριστερά», έχει την άνεση μιας πολιτικής σύμφωνα με την οποία το τσάκισμα των λαϊκών εργατικών δικαιωμάτων είναι προϋπόθεση για να ελεήσει τους ανίσχυρους! Μιας πολιτικής που καταργεί τα δικαιώματα και τις κατακτήσεις και στη θέση τους βάζει το έκτακτο επίδομα, την έκτακτη και άθλια απασχόληση, την έκτακτη ζωή!
Επιμένουμε ότι –αν φτάσουμε ως εκεί χωρίς νέα ξεσπάσματα της κρίσης και των ευαίσθητων πτυχών του «ελληνικού ζητήματος»- ο Αύγουστος του 2018 δεν θα είναι της «απελευθέρωσης» αλλά του 2015! Δηλαδή ότι με την ολοκλήρωση, όπως λένε, του προγράμματος, θα αναδειχθεί αυτό που από τώρα είναι γνωστό. Ότι η χώρα «δεν μπορεί να πάει μόνη της», ότι χρειάζεται και επιτροπεία και έλεγχο και δάνεια και διαρκείς «προσαρμογές», όπως άλλωστε ήδη έχουν δρομολογηθεί με τις εκτιμήσεις για το χρέος ως… το 2060. Και ότι στην πραγματικότητα, ο κυβερνητικός ισχυρισμός, πως «διανύουμε ένα μεταβατικό εξάμηνο ενόψει της εξόδου στην κανονικότητα», λέει τη μισή αλήθεια. Οι επόμενοι μήνες είναι μεταβατικοί όσον αφορά τους όρους και τις «μοιρασιές» των ρόλων που θα έχουν οι επικυρίαρχοι Αμερικάνοι και Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές στη χώρα. «Μοιρασιές» που δεν μπορούν να προεξοφληθούν ως «ήπιες», χωρίς νέες εντάσεις των αλληλοεκβιασμών που ασκήθηκαν όλα τα προηγούμενα χρόνια.
Το κυβερνητικό επιτελείο δεν έχει πλέον τις όποιες αυταπάτες είχε το πρώτο εξάμηνο του 2015. Τα γνωρίζει όλα αυτά και γνωρίζει σε τι «κενό αέρος» μπορεί να βρεθεί, ενώ η ΝΔ καιροφυλακτεί για να παραλάβει την κυβερνητική «αποτυχία» και να συνεχίσει πιο άγρια στον δρόμο που της στρώνει η κυβέρνηση Τσίπρα – Καμένου.
Επειδή τα γνωρίζει, έχει ανοιχτό το ενδεχόμενο ενός αιφνιδιασμού με τον οποίο θα σπεύσει να προλάβει να αξιοποιήσει την «ευφορία» που καλλιεργεί και πριν αποκτήσουν ισχυρά επιχειρήματα για την «ανικανότητά» της η ΝΔ και οι άλλοι πολιτικοί της αντίπαλοι. Όπως επίσης η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ κρατά ανοιχτό το ενδεχόμενο να κάνει τα δύσκολα βήματα «συνένωσης» με το αντιδραστικό συνονθύλευμα της λεγόμενης κεντροαριστεράς, που επιχειρεί να συγκροτηθεί σε «νέο φορέα». Μια απόφαση που η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ θα την πάρει αν κρίνει ότι δεν μπορεί να αντέξει το βάρος των εξελίξεων.
Καταχείμωνο και δυνατές απαντήσεις
Από γενική άποψη, λοιπόν, οι λαοί και ο λαός μας βρίσκονται «στη μέση» του καταχείμωνου της καπιταλιστικής αγριότητας και της ιμπεριαλιστικής βαρβαρότητας. Και για τον λαό μας πρέπει να είναι σαφές ότι η κυβέρνηση και οι ιμπεριαλιστές δεν θα μας φέρουν ούτε τον Αύγουστο καλοκαιρία! Αντίθετα, η πορεία των επόμενων μηνών –και στο βαθμό που θα συνεχίζονται οι σημερινοί όροι στο πεδίο της πάλης- είναι στην πραγματικότητα προετοιμασία για τα χειρότερα.
Βέβαια, «πριν» από τον λαό, αυτό θα έπρεπε να είναι σαφές για τις δυνάμεις που αναφέρονται στην Αριστερά, το κίνημα, την εργατική-λαϊκή υπόθεση. Και θα έπρεπε, αν εννοούσαν αυτή την αναφορά τους, να διαμορφώσουν και ανάλογα την απαιτούμενη πολιτική και πρακτική στάση τους και τις επιλογές τους. Τη στήριξη δηλαδή της γραμμής της αντίστασης-διεκδίκησης απέναντι στην επίθεση του συστήματος και της κυβέρνησής του. Την υπεράσπιση με κάθε πολιτικό και οργανωτικό τρόπο της δυνατότητας του λαού και της νεολαίας να βγει στον δρόμο, στη διαδήλωση, στην απεργιακή πάλη. Την ανάδειξη εστιών αγώνα σε χώρους και κλάδους εργαζομένων, στη νεολαία, στους φτωχομεσαίους αγρότες, στις γειτονιές.
Καθόλου δεν συμβαίνουν όλα αυτά από τη μεριά της μεγάλης πλειοψηφίας των δυνάμεων που αναφέρονται στην Αριστερά. Στην πραγματικότητα, οι επιλογές των δυνάμεων αυτών συνεισφέρουν και υπηρετούν στην αντίθετη από αυτή την κατεύθυνση. Είτε πρόκειται για το ΚΚΕ, που όχι μόνο παραμένει σταθερά εκτός από το πεδίο της πάλης, από κάθε λογική διαμόρφωσης όρων μαζικής αντίστασης και διεκδίκησης, από κάθε πρόταση που σε χώρους εργαζομένων και νεολαίας θα δημιουργούσε τον «κίνδυνο» απεργιακού αγώνα και ξεσηκωμού. Αλλά επιπλέον και παράλληλα με αυτή την απόσταση, η ηγεσία του ΚΚΕ ενισχύει την πολιτική της του κοινοβουλευτικού κρετινισμού, την αναγκαία άλλη όψη του συμβιβασμού και της υποταγής. Από την άλλη, η ΛΑΕ «αγέρωχα» συνεχίζει να προπαγανδίζει την απάτη ενός «καλού ΣΥΡΙΖΑ», ενός … κυβερνητικού μετώπου που όλα θα μας τα λύσει! Ενώ τέλος η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, όσες «πινελιές» αγωνιστικού κινήματος κι αν βάζει στον λόγο της, παραμένει δέσμια του «μεταβατικού προγράμματος», συνεχίζει δηλαδή την πορεία της στη γραμμή του κυβερνητισμού (με συγκεκριμένες εκφράσεις και μέσα στους συνδικαλιστικούς χώρους), δείχνοντας ως «διέξοδο» στο δυναμικό της και ευρύτερα ένα άλλο, πιο… συνεπές κυβερνητικό μέτωπο.
Αυτή η κατάσταση, αυτή η πορεία του συμβιβασμού και της προσαρμογής που κυριαρχεί δεν έπεσε από τον ουρανό. Είναι προϊόν μιας πορείας χρόνων, δεκαετιών, είναι έκφραση και κλιμάκωση της υποχώρησης και διάλυσης του εργατικού κομμουνιστικού κινήματος. Και η όποια συγκάλυψή της δεν άντεξε όταν η επίθεση του συστήματος πέρασε στα επίπεδα των τελευταίων μνημονιακών λεγόμενων χρόνων. Κυρίως όμως οφείλουμε να εκτιμήσουμε ότι αυτή η πορεία δεν πρόκειται να ανακοπεί ή πολύ περισσότερο να αντιστραφεί. Τα ιδεολογικοπολιτικά χαρακτηριστικά αυτών των δυνάμεων και μέσα στο πλαίσιο των σημερινών συσχετισμών και συνθηκών δεν επιτρέπουν εκτιμήσεις ότι θα βάλουν πλάτη για να υπάρξουν αγώνες και αντιστάσεις. Ότι θα αφήσουν στην άκρη τους εκλογικούς λογαριασμούς, τα όνειρα εκτίναξης στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό, τις ψευδαισθήσεις της κοινωνικής στήριξης στις μικροαστικές λογικές που οι ίδιοι καλλιεργούν και θα επιδιώξουν να πάνε κόντρα, να παλέψουν για να βγουν στην επιφάνεια οι λαϊκές –εργατικές φωνές και ανάγκες.
Αντίθετα, μπορούμε να εκτιμήσουμε ότι θα έχουμε και άλλες προσαρμογές και άλλες κατασκευές ιδεολογημάτων, πολιτικών και πρακτικών που θα «εξηγούν» -στο όνομα ακόμα και της εργατικής τάξης- την παραπέρα δεξιά πορεία και γραμμή. Ταυτόχρονα, οι όποιες άλλες –μειοψηφικές- στάσεις αναδίπλωσης και περιχαράκωσης υπάρξουν ως αντανακλαστικά στην κυρίαρχη πορεία της προσαρμογής, κάθε άλλο παρά απαντούν και θα απαντούν στις απαιτήσεις της πάλης. Αντίθετα, θα λέγαμε ότι τέτοιες στάσεις συμπληρώνουν και θα συμπληρώνουν τη στάση προσαρμογής στην πίεση του συστήματος, που θα συνεχίζει να ασκείται κλιμακούμενη στο πολιτικό –και όχι μόνο σε αυτό- πεδίο.
Πρέπει συνεπώς με ψυχραιμία, στη βάση των πραγματικών όρων αλλά και με εμπιστοσύνη στη δύναμη των μαζών, να εκτιμήσουμε σωστά και να μην προσπεράσουμε τους υπαρκτούς όρους σήμερα κίνησης και πάλης. Οι πρωτοβουλίες της Λαϊκής Αντίστασης-ΑΑΣ σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο, οι δυνάμεις που έχει συγκροτήσει σε μια σειρά περιοχές είναι, στο σημερινό τοπίο της απραξίας, της σύγχυσης και της διάλυσης, σημαντικές, θα λέγαμε πολύτιμες, για την υπόθεση του λαού. Δεν θέλουμε ούτε μπορούμε να παραγνωρίσουμε τις αδυναμίες, τα μπλοκαρίσματα και τις καθυστερήσεις που παρουσιάζει. Ούτε πολύ περισσότερο να ισχυριστούμε ότι η Λαϊκή Αντίσταση-ΑΑΣ σήμερα «είναι η απάντηση» στις απαιτήσεις που τίθενται για το λαό και το κίνημα. Η διαδικασία του πολιτικού διαλόγου που είναι σε εξέλιξη ενόψει της πανελλαδικής της σύσκεψης, πρέπει να τα «καταγράψει» όλα αυτά και να δημιουργήσει προϋποθέσεις να τα αντιμετωπίσει με μια κινηματική, ανοιχτή και τολμηρή πολιτική λογική.
Η άλλη όμως όψη μιας τέτοιας «ωραιοποίησης», μιας παραίτησης από την πάλη να γίνει η Λαϊκή Αντίσταση-ΑΑΣ ένα υποκείμενο της μαζικής πάλης, με αντικαπιταλιστικό-αντιιμπεριαλιστικό-αντισυνδιαχειριστικό προασανατολισμό και κινηματική λογική και πρακτική, είναι η απαξίωσή της, είναι η άρνηση να συνεχιστεί η προσπάθεια μιας υπαρκτής δυνατότητας. Και οι δύο αυτές όψεις είναι εκφράσεις της πίεσης που ασκεί η σημερινή κατάσταση σε ένα ευρύτερο αγωνιστικό δυναμικό. Το δυναμικό αυτό όχι μόνο πρέπει να το υπερασπίσουμε έμπρακτα και με συγκεκριμένες πολιτικές πρωτοβουλίες αλλά πρέπει να το διευρύνουμε, να επιδιώξουμε αταλάντευτα να «συναντηθεί» με ευρύτερα κομμάτια του λαού και της νεολαίας που δοκιμάζονται σκληρά από την επίθεση και έχουν ανάγκη να βρουν αγωνιστικές διεξόδους.
