Ο αγώνας των κατοίκων της ΒΑ Χαλκιδικής- και όχι μόνο- ενάντια στα αρπακτικά, τους ντόπιους και ξένους καπιταλιστές της ELDORADO GOLD- ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ και την καταστροφή του τόπου τους, έχει γίνει εδώ και καιρό γνωστός σ’ όλο το πανελλήνιο αλλά και το εξωτερικό. Όλα αυτά τα χρόνια κατάφερε να αντέξει, να σταθεί όρθιο και να κοιτάξει ίσα στα μάτια τα θηρία που όρμησαν να το κατασπαράξουν. Την κυβερνητική πολιτική «των επενδύσεων με κάθε κόστος», τους κανίβαλους των Μέσων Μαζικής Παραπληροφόρησης, τις αμέτρητες διμοιρίες των ΜΑΤ και τις τεράστιες ποσότητες χημικών, τις αμέτρητες συλλήψεις, τη μαζική λήψη DNA, τις προφυλακίσεις, την τρομοκρατία…
Τον βάφτισαν «το άλλο άκρο» και ανακάλυψαν στους κόλπους του την ύπαρξη «εγκληματικών οργανώσεων» που εμποδίζουν τις «νόμιμες επενδύσεις», την «πρόοδο» και «την ανάπτυξη», με αποτέλεσμα πάνω από 350 αγωνιστές να είναι σήμερα κατηγορούμενοι, πολλές δεκάδες απ’ αυτούς με βαρύτατες κατηγορίες, περιμένοντας τον «πέλεκυ της δικαιοσύνης».
Άλλοι πάλι του χαμογελάσανε, του χτύπησαν φιλικά την πλάτη και τον συμβούλεψαν να κάνει υπομονή, να περιμένει, γιατί όπου να ‘ναι κάτι θα γίνει, κάποιος σωτήρας θα φανεί.
Μέχρι τώρα, έτσι πορεύτηκε και στάθηκε όρθιο. Τέτοιες Σκύλες, Χάρυβδες και Συμπληγάδες αντιμετώπισε. Τώρα αντιμετωπίζει νέες καταστάσεις, νέες προκλήσεις, απέναντι στις οποίες δεν πρέπει απλά να πορευτεί, αλλά να πορευτεί νικηφόρα.
Νέα κυβέρνηση έχουμε. Νέα πολιτική;
Από τις 25 Γενάρη το πολιτικό τοπίο άλλαξε. Η νέα κυβέρνηση αποτελεί την ελπίδα για μεγάλο κομμάτι του αγωνιζόμενου κόσμου. Αυτό εκφράστηκε και στην κάλπη, όπου ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε τη μερίδα του λέοντος παρόλη την ΠΑΣΟΚ- ΝΔ παράδοση της περιοχής. Καθόλου τυχαία βέβαια. Η θέση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν καθαρή και ήταν ενάντια στην εξόρυξη χρυσού. «Να σταματήσει η καταστροφική εξόρυξη, να προσανατολιστεί ο τόπος σε άλλου είδους ανάπτυξη».
Όμως ο καιρός περνάει και η κυβέρνηση άρχισε να δείχνει τα πρώτα δείγματα της πολιτικής της. Δηλώνει ότι «θα χρησιμοποιήσει κάθε νόμιμη δυνατότητα». Οι νόμοι όμως είναι φτιαγμένοι για να υπηρετήσουν τις «επενδύσεις», το ντόπιο και ξένο κεφάλαιο, όχι τους λαϊκούς αγώνες. Στις 26/2/2015, υπογράφτηκαν οι δύο γνωστές ανακλήσεις. Η μία αφορά τη «θεώρηση της Αρχιτεκτονικής και Ηλεκτρολογικής μελέτης» της «Μονάδας Εμπλουτισμού Σκουριών» και η άλλη την υλοτόμηση σε συγκεκριμένο τμήμα του δάσους. Ενημερώνεται ο κόσμος του αγώνα ότι οι εργασίες θα σταματήσουν στους συγκεκριμένους τομείς για να ελεγχθεί η νομιμότητά τους. Σε κατοίκους που επισκέπτονται τα εργοτάξια και ρωτούν γιατί δε σταμάτησαν οι εργασίες, οι αστυνομικοί απαντούν ειρωνικά, ότι δεν έχουν πάρει τα απαραίτητα έγγραφα. Λίγες βδομάδες μετά, ανακοινώνεται ότι οι ανακλήσεις δεν μπορούν από μόνες τους να έχουν κανένα πρακτικό αποτέλεσμα. Δεν οδηγούν σε σταμάτημα εργασιών ούτε στα επιμέρους εργοτάξια. Γεννιέται πραγματικά το ερώτημα. Ποιος είναι τότε ο πραγματικός τους ρόλος; Αποτελούν πίεση προς την εταιρεία και αρχή του ξηλώματος της ELDORADO GOLD ή στάχτη στα μάτια των κατοίκων;
Η συνέχεια θα δείξει. Όμως οι προβληματισμοί και τα πρώτα σημάδια απογοήτευσης έκαναν την εμφάνισή τους σε πολλούς ανθρώπους του κινήματος που στήριζαν τις ελπίδες τους στη νέα κυβέρνηση. Τα ίδια αισθήματα δημιουργήθηκαν σε πολλούς, στις 15/2/2015, όταν 15 διμοιρίες «καταργημένων» αλλά ετοιμοπόλεμων ΜΑΤατζήδων, με κλούβες και πλήρη εξάρτηση (μάσκες, ασπίδες, γκλοπ…)- με εξαίρεση την πρώτη διμοιρία, τη βιτρίνα- έκοψαν το δρόμο στους 1.000 διαδηλωτές, 8 χιλιόμετρα μακριά απ’ τις Σκουριές. Η συγκέντρωση κύλησε ήρεμα, μόνο και μόνο επειδή αυτή τη φορά οι διαδηλωτές δεν έκαναν το μισό βήμα μπροστά. Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση δε δημιούργησε κανένα πρόβλημα –απεναντίας διευκόλυνε- την αντισυγκέντρωση των εργοδοτικών σωματείων της ELDORADO GOLD στις Σκουριές.
Παράλληλα με όλα αυτά, γίνονται μια σειρά συναντήσεις της κυβέρνησης με στελέχη της εταιρείας, της Πρεσβείας του Καναδά και άλλων προωθητών της επένδυσης.
Βασικές κατευθύνσεις της εταιρείας, η διαμόρφωση της κοινής γνώμης και η πίεση για την ασφαλή συνέχιση των σχεδίων της. Προβάλλουν συνεχώς τις θέσεις εργασίας που προσφέρουν (λένε για 2.000, ενώ η μελέτη τους προβλέπει 1.300 στην πλήρη ανάπτυξη), δε μιλάνε όμως πουθενά για τις δεκάδες χιλιάδες που κινδυνεύουν να χαθούν εξαιτίας της μόνιμης καταστροφής του τόπου.
Ταυτόχρονα, δουλεύοντας ασταμάτητα, δημιουργεί τετελεσμένα στο βουνό. Τα έργα προχωρούν με τρομακτικό ρυθμό καταστρέφοντας τεράστια έκταση. Τελευταίες πληροφορίες λένε ότι ήδη έχει αποκαλυφθεί το κοίτασμα.
Το μεγάλο της όμως όπλο είναι οι «εργαζόμενοί της». Συναντήσεις με υπουργούς, συγκέντρωση στις Σκουριές στις 15/2/2015 ενάντια στην πορεία που είχαν εξαγγείλει νωρίτερα οι Επιτροπές Αγώνα. «Απεργία» στις 4/3/2015 και 2ωρος αποκλεισμός δρόμων της περιοχής. Αυτές οι κινητοποιήσεις έχουν ένα μοναδικό χαρακτηριστικό. Κινδυνεύουν να απολυθούν όχι οι «απεργοί» και οι «διαδηλωτές» όπως συμβαίνει παντού, αλλά όσοι δεν «απεργήσουν» και δεν «διαδηλώσουν». Την προειδοποίηση «ή την Κυριακή στο βουνό, ή τη Δευτέρα μην έρθεις στη δουλειά» την εκμυστηρεύτηκαν εργαζόμενοι και δείχνει το μέγεθος του εκβιασμού που δέχονται από εταιρεία και εργοδοτικά σωματεία. Παρόλα τα παραπάνω όμως, η εμφάνιση στο προσκήνιο των εργαζομένων ή «εργαζομένων» της ELDORADO GOLD δημιουργεί νέα πολιτικά δεδομένα.
Δεδομένα που η κυβέρνηση δείχνει να παίρνει υπόψη της. Η προεκλογική «καθαρή» τοποθέτησή της φαίνεται να παραχωρεί τη θέση της σε μια στάση ίσων αποστάσεων και κέρδους χρόνου. Ο χρόνος όμως δεν είναι ουδέτερος. Όσο περνά ο καιρός, δημιουργούνται τετελεσμένα. Τετελεσμένα στο βουνό, στην τοπική κοινωνία (τοπικός διχασμός), στο πανελλήνιο (διχασμός στην κοινή γνώμη). Και όταν έρθει η στιγμή να ανακοινωθούν οι τελικές αποφάσεις, αυτές πιθανότατα θα απέχουν απ’ τους στόχους του κινήματος. Δε θα ήταν υπερβολή να πει κάποιος ότι αν συνεχιστεί η σημερινή κατάσταση, θα έρθει σαν ώριμο φρούτο η «ανάγκη» ενός «συμβιβασμού». Δηλαδή η παραμονή της εταιρείας δίνοντας κάποια ανταλλάγματα. Μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν ήττα του κινήματος, αφού η καταστροφή και το ξεπούλημα της περιοχής θα συνεχίζονταν, όχι με παράνομες, αλλά με τις νόμιμες ενέργειες της ELDORADO GOLD.
Και το κίνημα; Πού βρίσκεται;
Το κίνημα αυτό άντεξε πολλά. Απέδειξε ότι διαθέτει πολλές δυνάμεις. Όμως αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σημείο. Εκατοντάδες μέλη του βρίσκονται κάτω απ’ τη χατζάρα των δικαστικών αποφάσεων. Πολλοί με βαρύτατες κακουργηματικές κατηγορίες. Το μήνυμα σαφές: «Καθίστε στα αυγά σας. Και σεις και οι άλλοι, γιατί θα πάθετε τα ίδια». Η πρόσφατη επανεκκίνηση των δικαστικών διαδικασιών για τους κατηγορούμενους του εμπρησμού των Σκουριών στέλνει το παραπάνω μήνυμα. Ταυτόχρονα δημιουργεί και το έδαφος για μια πιθανή «ανταλλαγή», ένα πιθανό σχέδιο «συμβιβασμού»: «Απαλλάξτε μας απ’ την παρουσία του κινήματος για να απαλλάξουμε τους κατηγορούμενους».
Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα του κινήματος είναι άλλο. Είναι η λογική της ανάθεσης, της αναμονής, των αυταπατών. Στην υπαρκτή εδώ και καιρό κοιλιά του κινήματος αυτή η λογική παίζει πρωτεύοντα ρόλο. Μήνες πριν τις δημοτικές εκλογές αλλά και μετά, το κίνημα πήγε πίσω, γιατί σε μεγάλο βαθμό κυριάρχησε η κατεύθυνση της εκλογικής και όχι της κινηματικής λογικής. Αυτό πολλαπλασιάστηκε με τις βουλευτικές εκλογές και την προσμονή της κυβερνητικής αλλαγής. Σήμερα εκφράζονται καθαρά απόψεις που επιδιώκουν την αναμονή, το δόσιμο χρόνου στην κυβέρνηση, την προστασία της απ’ τις δυσκολίες που μπορεί να της δημιουργήσει ένα ζωντανό και μαχητικό κίνημα. Η υπονόμευση της πορείας στις 15/2 είναι χαρακτηριστική. Πολλοί «πληροφορούνταν» ως την τελευταία στιγμή ότι η πορεία δε θα γίνει παρόλα τα πεντακάθαρα καλέσματα των Επιτροπών Αγώνα.
Η δυσκολία να οργανωθεί νέα πορεία στο βουνό τον τρέχοντα Μάρτιο, εκφράζει την ίδια κατάσταση. Όσοι συναγωνιστές νομίζουν ότι με την αναμονή και την ανάθεση υπηρετούν τους στόχους του κινήματος κάνουν λάθος. Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει. Και εδώ δε μετράνε οι προθέσεις, αλλά το αποτέλεσμα της στάσης του καθενός. Η επίκληση των τυχοδιωκτικών λογικών ορισμένων δεν μπορεί να είναι επιχείρημα για να μην κάνουμε τίποτα. Αυτά πάντα υπήρχαν, το κίνημα όμως τα απάντησε με τη μαζικότητα, την καλή οργάνωση και συγκρότησή του.
Το κίνημα αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σημείο. Αν δεν απαντήσει άμεσα και αρνητικά στις παραπάνω λογικές, θα δούμε να εντείνονται τα φαινόμενα της απογοήτευσης, της αποσυγκρότησης, της αποδυνάμωσης των κινηματικών διαδικασιών. Σε αυτή την περίπτωση θα αποτελέσει μέρος του τοπίου που θα οδηγήσει στο «συμβιβασμό», δηλαδή την ήττα. Γι’ αυτό αποτελεί επιτακτική ανάγκη να ξανασηκώσει το ανάστημά του. Μέσα απ’ τις μαζικές διαδικασίες στα χωριά. Να στηριχτεί- πράγμα που έκανε ως τώρα- στις δικές του πλάτες, στις δικές του δυνάμεις. Να ξανακερδίσει την έμπρακτη υποστήριξη της πλειοψηφίας του λαού. Να ενισχύσει τους συναγωνιστικούς δεσμούς με άλλες εστίες αντίστασης στη Β. Ελλάδα, αλλά και αλλού. Για να τα κάνει όμως αυτά πρέπει το ίδιο να βρίσκεται στο μετερίζι του ανυποχώρητου ως τη νίκη, μαζικού, οργανωμένου, με καθαρούς στόχους αγώνα. Κρίσιμο ζήτημα είναι το γκρέμισμα μιας σειράς αυταπατών. Για το ρόλο των δικαστηρίων, της «νέας» αστυνομίας, του κρατικού μηχανισμού. Κορυφαίο ζήτημα είναι η συνειδητοποίηση ότι στις 25 Γενάρη άλλαξε η κυβέρνηση, όχι όμως η εξουσία. Η χώρα μας συνεχίζει να είναι εξαρτημένη και το πραγματικό κουμάντο το κάνουν αυτοί που το έκαναν και πριν. Την οικονομία, τον κρατικό μηχανισμό, την αστυνομία, το στρατό, τα ΜΜΕ κτλ., την πραγματική εξουσία δηλαδή, την ελέγχουν αυτοί που την έλεγχαν και πριν. Το ντόπιο κεφάλαιο και ιδιαίτερα τα ξένα ιμπεριαλιστικά τους αφεντικά. Και αυτοί, όπως αποδεικνύεται καθημερινά, δεν καταλαβαίνουν ούτε από προεκλογικές δεσμεύσεις και υποσχέσεις, ούτε από «λαϊκές εντολές». Αυτοί καταλαβαίνουν μόνο το νόμο της δύναμης. Ή οργανώνεις ισχυρό λαϊκό κίνημα και τους αναγκάζεις να κάνουν πίσω ή σε συντρίβουν.
Καθοριστικό επίσης ζήτημα είναι το «άλλο κομμάτι» της περιοχής, οι εργαζόμενοι της εταιρείας. Η ELDORADO προσπαθεί να δημιουργήσει κλίμα εμφυλίου στην περιοχή, γιατί ξέρει ότι έτσι αυξάνει τις πιθανότητες να μείνει. Οι αγωνιζόμενοι κάτοικοι όμως δεν έχουν κανένα λόγο να πέσουν σ’ αυτή την παγίδα. Πρέπει να προσπαθήσουν να δημιουργήσουν «ρήγμα» στο παιχνίδι της ELDORADO και των εργοδοτικών σωματείων. Και ο καλύτερος τρόπος είναι να βοηθήσουν, ώστε όσο γίνεται περισσότεροι εργαζόμενοι να συνειδητοποιήσουν ότι ούτε συνεργάτης τους, ούτε πολύ περισσότερο προστάτης τους είναι η εταιρεία. Οι καπιταλιστές ενδιαφέρονται μόνο για το μεγάλωμα των κερδών τους και για να το πετύχουν αυτό, αδίστακτα στύβουν και τον τόπο και τους ανθρώπους. Και πρώτα- πρώτα τους εργαζόμενους τους. Αλήθεια, αν υποθέσουμε ότι το κίνημα σταματά κάποια στιγμή, πόσοι απ’ αυτούς και με τι όρους θα μείνουν στη δουλειά; Ακόμα, ολοκληρώνοντας το πλιάτσικο στην περιοχή και αναχωρώντας η εταιρεία, τι θα αφήσει πίσω; Θα μπορεί πλέον ο τόπος να θρέψει τις επόμενες γενιές όπως έκανε ως τώρα;
Δεν υπάρχει λοιπόν άλλος δρόμος πέρα απ’ το δρόμο του αγώνα μέχρι τη νίκη.
