Βρισκόμαστε στο παρά πέντε πριν την κατάθεση του νομοσχεδίου Κεραμέως και η κυβέρνηση επιστρατεύει λυτούς και δεμένους προκειμένου να προετοιμάσει κατάλληλα το έδαφος. Έτσι, το προηγούμενο διάστημα, με βάση τους προπηλακισμούς που δέχτηκαν σε κάποιες σχολές μέλη της ΔΑΠ και «ανεξάρτητοι», γίναμε μάρτυρες μιας ολόκληρης επιχείρησης αντιστροφής της πραγματικότητας, που για άλλη μια φορά εκμεταλλεύτηκε τις ξένες προς το φοιτητικό κίνημα πρακτικές ομάδων με αναφορά στην αναρχία. Σε αυτή την επιχείρηση που εξαπολύθηκε από τα αστικά ΜΜΕ, ο θύτης παρουσιάζεται ως θύμα και οι μηχανισμοί καταστολής που τσαλαπατούν το λαϊκό Άσυλο ως αυτοί που είναι επιφορτισμένοι με την προστασία των φοιτητών από τους «τραμπούκους». Τι κι αν, όπως έδειξαν τα γεγονότα της ΑΣΟΕΕ, μπροστά στον στόχο που έχει θέσει το σύστημα να καταργήσει το δικαίωμα στις σπουδές, είναι πρόθυμο να περάσει πάνω από τα ανοιγμένα κεφάλια και τα σπασμένα χέρια των φοιτητών; Αυτό δεν είναι παρά το αναγκαίο τίμημα για να επιβληθούν επιτέλους ο «νόμος και η τάξη».
Μέχρι και οι -γνωστές για τον ρόλο και… τους ανάλογης έμπνευσης νόμους τους- Διαμαντοπούλου και Γιαννάκου αξιοποιήθηκαν για τη συκοφάντηση των φοιτητικών κινητοποιήσεων και για να σταλεί μήνυμα υπέρ των «αναγκαίων μεταρρυθμίσεων». Σε πολλές συνελεύσεις κάνουν την εμφάνισή τους ανοιχτά ή κεκαλυμμένα αντιδραστικά πλαίσια, που θέτουν ζήτημα μέχρι και ηλεκτρονικών ψηφοφοριών, στα πρότυπα των αντιαπεργιακών διατάξεων που ψηφίστηκαν πρόσφατα για τα σωματεία. Είναι φανερό πως οι δυνάμεις του συστήματος είναι αποφασισμένες να περάσουν στην επόμενη φάση της επίθεσής τους και της οικοδόμησης της παιδείας των «λίγων και εκλεκτών». Όσο και αν έκαναν και κάνουν τους αναγκαίους τακτικούς υπολογισμούς τους, λοιπόν, μπροστά στα δεδομένα που έχει διαμορφώσει ο ελπιδοφόρος αναβρασμός των τελευταίων μηνών στους κόλπους της νεολαίας, άλλο τόσο γνωρίζουν πολύ καλά ότι ο πολιτικός συσχετισμός δύναμης παραμένει υπέρ τους. Γι” αυτό και δεν είναι διατεθειμένες να κάνουν πίσω.
Ο πολύμηνος αγώνας των φοιτητών βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή. Και δεν είναι μόνο το ότι έχει να τα βάλει με έναν πάνοπλο και αποφασισμένο εχθρό. Το ζήτημα είναι πως παράλληλα με τις αγωνιστικές διαθέσεις που εκφράστηκαν στις γενικές συνελεύσεις και στους δρόμους, τη μαζική και μαχητική πορεία του Πολυτεχνείου, τις οργισμένες διαδηλώσεις που καλέστηκαν πανελλαδικά σαν απάντηση στο κατασταλτικό όργιο που εξαπολύθηκε στην ΑΣΟΕΕ, τις κινητοποιήσεις που προκύπτουν όλον αυτόν τον καιρό, κόντρα στους κήρυκες της υποταγής και του «τέλους του φοιτητικού κινήματος», γίνονται όλο και πιο ορατά τα σημάδια της κάμψης, οι αναπάντητες «εκκρεμότητες», οι αδυναμίες, η ανεπάρκεια ή και η έλλειψη των πολιτικών «κινητήρων» και η κυριαρχία δυνάμεων που ούτε θέλουν ούτε μπορούν να δώσουν διεξόδους στην κατεύθυνση ανασυγκρότησης του φοιτητικού κινήματος. Η αγωνιζόμενη νεολαία, επομένως, καλείται πάνω από όλα να αναμετρηθεί με τον ίδιο της τον εαυτό.
Πρώτα και κύρια, στα βήματα που διανύει τον τελευταίο καιρό στον δρόμο του αγώνα ο φοιτητόκοσμος, προσκρούει συνεχώς στις συνέπειες της χρόνιας οπισθοχώρησης του φοιτητικού κινήματος σε ιδεολογικό, πολιτικό και πρακτικό επίπεδο. Συναντάει τα δεδομένα που παρήγαγε η αποξένωση από τα συλλογικά όργανα, η ανυπαρξία γενικών συνελεύσεων, η κατίσχυση της αστικής ιδεολογίας και των λογικών ανάθεσης στα φοιτητικά αμφιθέατρα. Το δυναμικό που συμμετέχει στην κίνηση όλο αυτό το διάστημα ανακαλύπτει περίπου από την αρχή τι θα πει συνέλευση, συντονιστική επιτροπή, κατέβασμα στον δρόμο. Ένα σημαντικό τμήμα φοιτητών κρατιέται ακόμα μακριά από τις διαδικασίες, επηρεασμένο από την κυρίαρχη προπαγάνδα και το αίσθημα ανημπόριας απέναντι στην επίθεση. Είναι εξόφθαλμη η αναντιστοιχία ανάμεσα στη μαζικότητα των συνελεύσεων και σε αυτούς που τελικά συμμετέχουν στις διαδηλώσεις ή ενεργοποιούνται στο πλαίσιο της κατάληψης. Και απέναντι σε όλα αυτά, όλο και περισσότερο αποκαλύπτεται η γύμνια του εικονικού συνδικαλισμού, της αντίληψης που αναζητάει διαρκώς τηλεοπτικά γεγονότα και φαεινές, για να κρύψει την υπόκλιση στους συσχετισμούς, που χαρακτηρίζει τους φορείς της. Απαιτούνται πολιτικές απαντήσεις, που δεν έχουν ακόμα δοθεί.
Οι εξελίξεις απέδειξαν πολύ γρήγορα πως η επιλογή των κυρίαρχων αριστερών δυνάμεων να απαγκιστρωθούν (σιωπηρά ή φωναχτά) από τις κινητοποιήσεις των δύο τελευταίων εβδομάδων στην Αθήνα επέδρασε διαλυτικά στη λειτουργία των συλλόγων και την ικανότητά τους να πραγματοποιήσουν γενικές συνελεύσεις. Στο επίπεδο του δρόμου, οι σύλλογοι δεν έχουν αποκτήσει ακόμα υπόσταση, με τη συγκρότησή τους σε μπλοκ να σαμποτάρεται συνειδητά και με τις ιδιαίτερες αποφάσεις του κάθε συλλόγου να εξανεμίζονται μέσα σε πανό-σεντόνια με δεκάδες υπογραφές. Μια σειρά συλλόγων μετά το Πολυτεχνείο έμεινε χωρίς καλέσματα συνελεύσεων, ενώ σε άλλους οι απαρτίες ήταν οριακές. Είχε προηγηθεί η συνειδητή απαξίωση της τοπικής κίνησης στις επαρχίες, με πρόσχημα την «πανελλαδική κορύφωση» στα τέλη του Οκτώβρη, που ακολουθήθηκε από την επιβολή κλίματος αδράνειας σε αυτές τις σχολές.
Ενόψει της συνόδου των πρυτάνεων, η διαδήλωση που καλέστηκε στο κέντρο της Αθήνας μια μέρα πριν, κάθε άλλο παρά εντάχθηκε από ΚΝΕ και ΕΑΑΚ σε μια λογική συνέχειας και κλιμάκωσης του αγώνα. Στην πραγματικότητα, αντιμετωπίστηκε εργαλειακά, ως χαρτί στη διαπραγμάτευση που επιδιώκουν αυτοί οι χώροι με τους πρυτάνεις και το καθηγητικό κατεστημένο. Ο δρόμος της συνδιαχείρισης και των συμμαχιών εντός της «ακαδημαϊκής κοινότητας» είναι ο βασικός που προκρίνουν αυτές οι δυνάμεις, όπως αποτυπώνεται στη ρεφορμιστική τους προτασεολογία και στον στόχο που θέτουν από την αρχή των κινητοποιήσεων για τη σύγκληση των συνδιοικητικών οργάνων και την «απόσπαση τοποθέτησης» από αυτά. Ακόμα και κατά τη διάρκεια των γεγονότων της ΑΣΟΕΕ, με την ΚΝΕ να λάμπει δια της απουσίας της, έπεσε «εν βρασμώ» η πρόταση από στελέχη των ΕΑΑΚ να γίνει τηλεφώνημα στον πρύτανη του λοκ άουτ για να… πάρει θέση!
Δεν είναι να απορεί κανείς, επομένως, για τα κοινά πλαίσια ΚΝΕ-ΕΑΑΚ που εμφανίστηκαν σε μια σειρά από συνελεύσεις. Κατά κανόνα, τα πλαίσια αυτά χαρακτηρίστηκαν από τη ρεφορμιστική αντίληψη για τη γνώση και την εκπαίδευση που ενώνει αυτές τις δυνάμεις, την ανάλυση για την υποτιθέμενη επιχειρηματική λειτουργία του πανεπιστημίου, τις προτάσεις εκπαιδευτικών μοντέλων και λογιστικής διαχείρισης των ιδρυμάτων, καθώς και το τροπάρι της «μη εφαρμογής» και του «να μείνει ο νόμος στα χαρτιά» που έχουν αρχίσει δειλά ή ανοιχτά να παίζουν ξανά, παραιτούμενες από τον στόχο της ανατροπής των μέτρων Κεραμέως.
Το σίγουρο είναι πως οι λογικές της κυρίαρχης αριστεράς συσκοτίζουν την ουσία της πολιτικής των ταξικών φραγμών και τις αιχμές ενάντια στο νομοσχέδιο Κεραμέως που πρέπει να βάλει μπροστά η νεολαία στην πάλη της. Απόλυτα ενδεικτικό είναι πως παρά την εμφανιζόμενη «ενότητα», οι ιδιοκτησιακές αντιλήψεις απέναντι στο φοιτητικό κίνημα εξακολουθούν να δίνουν τον τόνο, με έως και διπλά πανό συλλόγων από ΚΝΕ και ΕΑΑΚ στην πορεία της Αθήνας, ακόμα και αν συνυπήρχαν μαζί σε κοινό πλαίσιο! Αυτές οι αντιλήψεις ισχύουν και για το συντονιστικό των συλλόγων, που παρά το θετικό της ενιαίας διεξαγωγής του τις τελευταίες βδομάδες, αξιοποιείται από αυτές τις δυνάμεις σαν «καπέλο» για να επιβάλουν την άποψή τους στις αποφάσεις των συνελεύσεων, δίνοντας του χαρακτηριστικά υπεροργάνου που μπορεί να επιβάλλεται στο πρωτοβάθμιο επίπεδο.
Οι Αγωνιστικές Κινήσεις, με όσες δυνάμεις διαθέτουν, παλεύουν επίμονα όλον αυτόν τον καιρό την κατεύθυνση συνέχισης και μαζικοποίησης του φοιτητικού αγώνα, κόντρα στις λογικές αποκλιμάκωσης και κλεισίματός του. Πιάνοντας το νήμα του θετικού ρόλου που έπαιξαν στα γεγονότα της ΑΣΟΕΕ και των πρωτοβουλιών που πήραν για την απάντηση στην κρατική τρομοκρατία πανελλαδικά, κινούνται στους συλλόγους που παρεμβαίνουν, βάζοντας ζήτημα πραγματοποίησης συνελεύσεων και διαδηλώσεων σε εβδομαδιαία βάση.
Κύριο ζήτημα παραμένει η ανατροπή των μέτρων Κεραμέως, ως αιχμή συνολικά της ανατροπής της παιδείας των «λίγων και εκλεκτών». Από την ίδια την πράξη της φοιτητικής πάλης έχει αναδειχτεί ότι, για να υπηρετηθεί αυτός ο στόχος, είναι πιο αναγκαία από ποτέ η ισχυροποίηση μιας γραμμής Αντίστασης και Διεκδίκησης μέσα στο κίνημα και η συγκρότηση δυνάμεων σε αντιιμπεριαλιστική-αντικαπιταλιστική-αντισυνδιαχειριστική βάση. Το ξεκαθάρισμα των στόχων του κινήματος, του χαρακτήρα της επίθεσης, του ποιοι είναι οι εχθροί και οι φίλοι της νεολαίας, αποτελούν τα κρίσιμα ζητήματα και τους όρους για να υπάρξει πραγματική συνέχεια.
