Ανεξάρτητα πώς θα εξελιχθεί η κόντρα Ε.Ε.-ΔΝΤ, η βρόμικη δουλειά με την ψήφιση των άγριων αντιλαϊκών μέτρων έχει γίνει. Το σύστημα της εξάρτησης και της εκμετάλλευσης έχει καταφέρει άλλη μια νίκη σε βάρος της εργατικής τάξης και του κόσμου της δουλειάς, έχοντας νομοθετήσει προκαταβολικά τη συνέχιση της επίθεσης με μέτρα και αιματηρά πλεονάσματα σε βάθος χρόνου.
Σ’ αυτή τη νίκη των δυνάμεων του συστήματος εδράζεται η σταθερότητα και οι ευνοϊκές συνθήκες για επενδύσεις που ξετσίπωτα και με καμάρι πλέον διαφημίζει η κυβέρνηση σ’ Ανατολή και Δύση. Οι ντόπιοι κεφαλαιοκράτες, με ή χωρίς τηλεοπτικά κανάλια, αλλά πάντα διαπλεκόμενοι με την εξουσία και γνώστες ου τοπίου, χρόνια τώρα περίμεναν μα σιγά σιγά (και όχι ακόμη με σιγουριά) βλέπουν πως τα παρκαρισμένα δισ. στις ασφαλείς ελβετικές τράπεζες μπορούν τώρα να πιάσουν τόπο στον τόπο τους. Καλούνται τώρα να επενδύσουν και να δράσουν κλασικά σαν ατζέντηδες του ιμπεριαλιστικού κεφαλαίου. Μετά από σχεδόν 10 χρόνια μνημονίων και με ιμπεριαλιστική επιτήρηση σε βάθος χρόνου, το τοπίο είναι πλέον κατάλληλο για μπίζνες και τα μαχαίρια έχουν βγει από τα θηκάρια ντόπιων και ξένων μνηστήρων, που παίρνουν θέσεις μάχης για τη λεηλασία του πλούτου της χώρας.
Το κρίσιμο ζήτημα
Το κρίσιμο ζήτημα πλέον είναι ποιους όρους για τη μοιρασιά της λείας θα βάλουν τα ιμπεριαλιστικά κέντρα που έχουν τον κυρίαρχο γεωπολιτικό ρόλο στη χώρα. Τι είναι επιτρεπτό δηλαδή και τι δεν είναι, ποιοι έχουν δικαίωμα να επενδύσουν, μέχρι πού και με ποιους όρους, ιδιαίτερα στους κρίσιμους τομείς της οικονομίας. Γιατί ο Τραμπ αγαπά τους Έλληνες όπως και ο Ομπάμα άλλωστε κ.ο.κ. και ο πρέσβης των ΗΠΑ απλόχερα δίνει δυο χρόνια «σταθερότητας» στη χώρα και την κυβέρνησή της.
Αυτή η αγάπη σημαίνει πράγματα για τις βάσεις, το ρόλο του ελληνικού πολεμικού ναυτικού και τα σχετικά… Σημαίνει όμως ταυτόχρονα, όπως είπε ευθέως πάλι ο πρέσβης Πάιατ και το διευκρίνισε και ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Γουίλμπουρ Ρος, πως την Εθνική Ασφαλιστική π.χ. δεν θα την πάρουν οι Κινέζοι. Ο πρέσβης μάλιστα είπε ευθέως πως πρέπει να την πάρει ο ελληνοαμερικανός Τζων Κάλαμος, ο οποίος θα φέρει και κάποια εκατομμύρια δολάρια επενδύσεων. Έχουμε την αίσθηση ότι τα στελέχη του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού όχι απλά ήταν σαφή στις δηλώσεις τους, αλλά έγιναν και κατανοητοί…
Από την άλλη μεριά, οι ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές, με προσθήκη τελευταίας στιγμής στο επικαιροποιημένο μνημόνιο που ψηφίστηκε πριν λίγες μέρες από την ελληνική βουλή, πετάνε έξω από τη λεηλασία της ΔΕΗ τις κρατικές κινέζικες εταιρείες που έχουν ήδη ξεκινήσει το πάρτι εκτός από το λιμάνι του Πειραιά και στην ενέργεια με την αγορά του 24% του ΑΔΜΗΕ. Έτσι, το πολυδιαφημισμένο σχέδιο του Παναγιωτάκη της ΔΕΗ με την κινέζικη CMEC για τη λιγνιτική μονάδα στη Μελίτη ναυάγησε, στο πλαίσιο άλλωστε της συνολικότερης προσπάθειας που κάνουν άρον άρον οι Ευρωπαίοι να αποκλείσουν επενδύσεις μαμούθ των Κινέζων στην ενέργεια και σε άλλους κρίσιμους τομείς στον ευρωπαϊκό χώρο.
Ο δρόμος του μεταξιού και η επέκταση της Κίνας
Οι 29 ηγέτες χωρών και οι εκατοντάδες πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες απ’ όλο τον κόσμο που παραβρέθηκαν στο πλαίσιο του φόρουμ «Belt and road» (μια ζώνη, ένας δρόμος) στο Πεκίνο αποδεικνύουν το νέο βάρος που επιδιώκει και κατακτά με αργά αλλά σταθερά και συστηματικά βήματα ο κινέζικος ιμπεριαλισμός. Τα τεράστια πλεονάσματα κεφαλαίων η Κίνα θέλει να τα επενδύσει και να πάψει να διαθέτει πλέον τρισ. απόθεμα σε δολάρια. Πολύ περισσότερο θέλει να δώσει διέξοδο στις κινέζικες επιχειρήσεις που έχουν φρέσκια εμπειρία και δυναμική συνεχούς επέκτασης. Εξυπακούεται πως οι επενδύσεις προϋποθέτουν αλλά και καταχτούν στην πορεία γεωπολιτική επιρροή εκεί που γίνονται. Ο λεγόμενος σύγχρονος δρόμος του μεταξιού θέλει με επενδύσεις κινέζικων δισ. να ενώσει την Ασία με την Αφρική και την Ευρώπη εμπορικά, ενεργειακά κ.λπ.
Θέλει με τεράστια δίκτυα δρόμων, σιδηροδρόμων, αγωγών, ηλεκτρικών δικτύων και δικτύων οπτικών ινών να ενώσει τάχα μια αγορά που αφορά το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού. Παράλληλα οι κινέζοι ιμπεριαλιστές είναι οι πρώτοι επενδυτές τα τελευταία χρόνια στη Βραζιλία, όπως και στην Αφρική, που το 2016 διπλασίασαν τις επενδύσεις τους σε σχέση με το 2015. 200% επίσης αύξησαν τις επενδύσεις τους στις ΗΠΑ το 2016, σε 46 δισ. από 15 δισ. το 2015. Ανάλογα πράττουν και στην Ευρώπη, έχοντας θορυβήσει έντονα τους ισχυρούς της Ε.Ε., που ανησυχούν για την εξαγορά επιχειρήσεων σε κρίσιμους τομείς και για την απόκτηση πολιτικής επιρροής, σε μια Ε.Ε. όπου έχουν οξυνθεί στο έπακρο αντιφάσεις και εγγενή προβλήματα της ενοποίησης.
Είναι φανερό από τα πράγματα πως το μάθημα της Λιβύης, απ’ όπου οι Κινέζοι τα μάζεψαν άρον άρον, δεν έφτασε για να τιθασευτεί ο κινέζικος δράκος. Παρότι ο κινέζικος ιμπεριαλισμός συνεχίζει να υπολείπεται σε πολεμικό εξοπλισμό που ν’ αντιστοιχεί στα μεγέθη και τις φιλοδοξίες του, ωστόσο είναι πλέον δεύτερη οικονομική δύναμη μετά τις ΗΠΑ και δεν είναι άοπλος, όπως η Γερμανία και η Ιαπωνία. Ήδη έριξε στη θάλασσα το πρώτο αεροπλανοφόρο κατασκευής του, ενώ κατασκευάζει μαζικά και πολεμικά αεροπλάνα.
Όλα αυτά κάθε άλλο παρά μας οδηγούν να πούμε πως οι ΗΠΑ έπαψαν να βλέπουν σαν στρατηγικό αντίπαλο τη Ρωσία. Σ’ αυτό το άρθρο έχει αξία να τονιστεί μόνο πως οι αντιθέσεις Κίνας-Ρωσίας είναι ισχυρό ατού για ΗΠΑ-Δύση όσο μπορούν να τις οξύνουν και να μην οδηγούν σε αντισυσπείρωση τις δύο ισχυρές δυνάμεις της Ευρασίας. Αυτό είναι το κρίσιμο και το δύσκολο και ο βασικός πονοκέφαλος και πηγή διλημμάτων στα διχασμένα επιτελεία των ΗΠΑ. Κλείνουμε την παρένθεση της αναφοράς στις παγκόσμιες ισορροπίες και ανταγωνισμούς προσθέτοντας το στοιχείο πως η Κίνα έστω με το 6,5% ανάπτυξης συνεχίζει (με βάση και το βάρος της) ν’ αποτελεί βασικό κινητήρα της παγκόσμιας οικονομίας. Άρα τα ζητήματα δεν είναι εύκολα για κανέναν Τραμπ και τα διλήμματα κρίσιμα σε όλα τα ιμπεριαλιστικά κέντρα και προπαντός επικίνδυνα για τους λαούς.
Οι λακκούβες του δρόμου του μεταξιού και το ταξίδι του Τσίπρα
Η απουσία της Ινδίας από το φόρουμ «Belt and road», με δεδομένο το εκτόπισμα και την περιφερειακή ισχύ της στην περιοχή που αναφέρεται ο δρόμος του μεταξιού, έκανε αίσθηση. Μάλιστα η Ινδία με ανακοίνωσή της αμφισβητεί την περιβαλλοντική και οικονομική βιωσιμότητα του σχεδίου. Ταυτόχρονα οι Financial Times μίλησαν ανοικτά για αποικιακό σχέδιο και όχι επενδυτικό πρόγραμμα. Είναι ήδη ξεκάθαρο πως και οι Κινέζοι κάνουν κινήσεις επέκτασης χωρίς σταματημό. ΗΠΑ-Ε.Ε. αλλά και η Ρωσία από την πλευρά της σκάβουν λακκούβες στο φιλόδοξο δρόμο των Κινέζων σε κάθε σημείο, την ίδια ώρα που συνομιλούν και συνεργάζονται.
Στη χώρα μας η επένδυση της Cosco στον Πειραιά είναι ήδη γεγονός και είναι τεράστιας και στρατηγικής σημασίας μια και κοινός στόχος της ελληνικής αστικής τάξης και της κινέζικης, όπως είπε ο Τσίπρας στο Πεκίνο και συμφώνησε ο Σι Τζι Πινγκ, είναι ο Πειραιάς να γίνει το μεγαλύτερο εμπορικό κέντρο της Μεσογείου. Παράλληλα, πύλη εισόδου της Κίνας στην Ευρώπη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για μια σειρά άλλες επενδύσεις που έλκονται. Γεγονός είναι και η πρόσφατη επικύρωση της αγοράς του 24% του ΑΔΜΗΕ από την κινέζικη State Grid. Επίσης κατά τη διάρκεια της επίσκεψης Τσίπρα στο Πεκίνο υπογράφηκε συμφωνία ύψους 500 εκατομμυρίων της Forthnet με την ZTE στις οπτικές ίνες, ενώ ο όμιλος Κοπελούζου υπέγραψε μνημόνιο συμφωνίας για επενδύσεις στην ενέργεια με την κρατική εταιρεία Shenhua Group εκτιμώμενου ύψους 3 δισ.
Παράλληλα με αυτά έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον άλλοι 13 εν δυνάμει επενδυτές για μεγάλες δουλειές όπως η ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ-Κύπρου-Κρήτης-Πελοποννήσου κ.λπ. Γενικότερα η ενέργεια, οι επικοινωνίες, οι μεταφορές και οι υποδομές είναι τομείς που ενδιαφέρουν ιδιαίτερα τους Κινέζους, ενώ παράλληλα ενδιαφέρει ο τουρισμός, τα τρόφιμα κ.λπ.
Έχει αξία εδώ να σημειώσουμε πως η Κίνα θα είναι η τιμώμενη χώρα στην ερχόμενη ΔΕΘ. Όπως δηλώνουν ο Πιτσιόρλας και άλλα κυβερνητικά στελέχη, η «ανάπτυξη» της ελληνικής οικονομίας θα μιλάει κινέζικα… Είναι γεγονός πως δεν έλειψαν στο Πεκίνο συναντήσεις Τσίπρα με αντιπροσωπεία της εμπορικής – βιομηχανικής τράπεζας ICBE, τράπεζα με 500.000.000 πελάτες, καθώς και της Ασιατικής Τράπεζας επενδύσεων-υποδομών AIIB της οποίας η Ελλάδα έγινε το 77ο μέλος της.
Θα λέγαμε ότι ο κουρνιαχτός της επίσκεψης Τσίπρα, παρά την εύλογη επικοινωνιακή αξιοποίηση, δεν ήταν του αέρος. Η κυβέρνηση για λογαριασμό της ντόπιας αστικής τάξης κάνει αμάν για «επενδυτές» και οι Κινέζοι, όπως είπαμε, για εξαγωγή των κεφαλαίων τους με τη μορφή επενδύσεων σε υποδομές για ζώνες εμπορικών συναλλαγών, εξαγορές κ.λπ. Μόνο που ο δρόμος του μεταξιού έχει λακκούβες και ήδη οι ΗΠΑ εκδήλωσαν τις διαθέσεις τους και στη χώρα μας ιδιαίτερα για το τραπεζικό σύστημα.
Οι λαοί και ο δρόμος τους
Τα δισ. των κάθε λογής «επενδυτών» έχουν προκύψει από τη στυγνή εκμετάλλευση της εργατικής τάξης και των εργαζόμενων μαζών όπου γης. Αντίστοιχα το έδαφος των «επενδύσεων» στρώνεται με το σάρωμα δικαιωμάτων και την ανελέητη επίθεση του κεφαλαίου. Η όποια ανάπτυξη προκύψει τελικά θα είναι ξεκάθαρα ανάπτυξη της κερδοφορίας του κεφαλαίου με ληστρικούς όρους εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης και του εργαζόμενου λαού. Ταυτόχρονα, μέσα από συνεχείς και άγριες συγκρούσεις ντόπιοι και ξένοι «επενδυτές» στο όνομα πάλι της ανάπτυξης θα λεηλατήσουν τον αξιόλογο πλούτο που διαθέτει η χώρα. Δεν λείπουν από το λογαριασμό και, αντίθετα, είναι στην ημερήσια διάταξη όλο και πιο απειλητικά οι πολεμικοί κίνδυνοι για τους λαούς, στο βαθμό που οι συγκρούσεις των «επενδυτών» που αντιστοιχούν με ιμπεριαλιστικά συμφέροντα και σφοδρούς ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς οξύνονται και παροξύνονται διαρκώς.
Για όλους αυτούς τους λόγους η εργατική τάξη και ο κόσμος της δουλειάς δεν πρέπει να συναινέσουν και να αποδεχτούν τη σταθερότητα στη στυγνή εκμετάλλευσή του για κανένα «επενδυτικό» και «αναπτυξιακό» σχέδιο. Η διεκδίκηση του δίκιου ενάντια στο σύστημα της εκμετάλλευσης και του πολέμου είναι η μόνη προοπτική που μπορεί στ’ αλήθεια να ενώσει τους λαούς και ν’ ανοίξει το δρόμο για το μέλλον που τους ανήκει.
Ν.Κ.