Άρθρο από την Προλεταριακή Σημαία (φύλλο 899)
«Βρισκόμαστε ενόψει της εφαρμογής της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (...) έρχεται να πετάξει δεκάδες χιλιάδες μαθητές εκτός του πανεπιστημίου (...) πρόκειται να μειωθούν τραγικά οι αριθμοί των εισακτέων σε σχολές, αλλά και οι διαθέσιμες επιλογές στα μηχανογραφικά». Αυτά γράφονταν στις αρχές του Ιούνη από την Πρωτοβουλία εκπαιδευτικών, γονέων και μαθητών ενάντια στην Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής. Πράγματι, αυτή η εκτίμηση -όπως και άλλες αντίστοιχες- επιβεβαιώθηκε στο σύνολό της. Αυτό γιατί, αν κάτι καθόρισε -σε μεγάλο βαθμό- τα αποτελέσματα των φετινών πανελλαδικών εξετάσεων, μαζί με τις ανισότητες που διευρύνθηκαν μέσω τηλεκπαίδευσης, αυτό ήταν η εφαρμογή της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ).
Αν και έχουμε σχεδόν ένα μήνα μπροστά μας για την ανακοίνωση των βάσεων των σχολών, ήδη με την εφαρμογή της ΕΒΕ έχουμε το πρώτο ταξικό ξεσκαρτάρισμα. Από τους περίπου 92.000 υποψήφιους φέτος, οι 31.000 (δηλαδή πάνω από το 1/3) δεν κατάφεραν να γράψουν πάνω από 10. Από αυτούς, περισσότεροι από τα 2/3 εκτιμάται ότι δεν θα μπορούν να δηλώσουν καμία σχολή αφού η ΕΒΕ υπολογίζεται ότι θα διαμορφώσει βάσεις 8,5 με 9,7 ακόμα και στις σχολές που επέλεξαν τον μικρότερο συντελεστή (0,8).
Φυσικά ο αποκλεισμός υπήρξε και εξ αρχής αφού ο αριθμός των εισακτέων που ανακοινώθηκε ήταν αρκετά μικρότερος από τον αριθμό των υποψηφίων (77.500 εισακτέοι στους 92.000 υποψηφίους). Οι πρώτες εκτιμήσεις για την κάλυψη των εισακτέων για φέτος βέβαια λένε ότι ούτε αυτές οι 77.500 θα καλυφθούν αφού η ΕΒΕ χτυπάει το σύνολο των υποψηφίων (ακόμα και αυτών που συγκεντρώνουν πολλά μόρια) και εκτιμάται ότι θα έχουμε περίπου 55.000 εισακτέους, δηλαδή δραματικά κάτω σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές. Ενδεικτικές είναι οι περιπτώσεις μαθητών που έχουν συγκεντρώσει αρκετά μόρια αλλά δεν μπορούν να μπουν στη σχολή της επιλογής τους λόγω της εφαρμογής της ΕΒΕ στα ειδικά μαθήματα. Βέβαια, το μεγαλύτερο χτύπημα αποτελεί ο ολοκληρωτικός αποκλεισμός των δεκάδων χιλιάδων μαθητών από την τριτοβάθμια.
Δηλαδή κυβέρνηση και υπουργείο κατάφεραν την πολυπόθητη -για αυτούς- σημαντική μείωση των εισακτέων διά της «πλαγίας οδούς». Παρ' ότι, στην προσπάθειά τους να διαχειριστούν την κατάσταση στην εκπαίδευση το προηγούμενο διάστημα, επέλεξαν να μην ανακοινώσουν τη μείωση εισακτέων αλλά διαμόρφωσαν ένα κλίμα υπερασπιζόμενοι την ΕΒΕ και την εφαρμογή της ώστε να υπάρξει ένας τεράστιος αποκλεισμός μαθητών από την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Άλλωστε η εφαρμογή της τηλεκπαίδευσης τις δυο τελευταίες χρονιές γιγάντωσε ακόμη περισσότερο τις κοινωνικές ανισότητες, δυσχεραίνοντας τους -ούτως ή άλλως άνισους- όρους πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση για τους μαθητές των πιο φτωχών και λαϊκών οικογενειών.
Παράλληλα με αυτό η κυβέρνηση έχει στήσει την ιστορία των διπλών -παράλληλων- μηχανογραφικών (ένα για ΑΕΙ και ένα για Δημόσιο ΙΕΚ), δηλαδή επί της ουσίας το σπρώξιμο μιας μερίδας αποκλεισμένων στις δίχρονες καταρτίσεις και μετά κατευθείαν στη ζούγκλα της -ελαστικής- αγοράς εργασίας που διαμορφώνεται με τα μέτρα που έχουν περάσει (νόμος Χατζηδάκη κτλ). Εδώ να επισημάνουμε το εξής: όπως και το νομοσχέδιο για την επαγγελματική εκπαίδευση που ψηφίστηκε πέρσι, έτσι και το σπρώξιμο στα δημόσια ΙΕΚ υπηρετούν κυρίως την κατεύθυνση του αποκλεισμού από την τριτοβάθμια εκπαίδευση, αλλά και την εμπέδωση από ένα κομμάτι των νέων ότι πρέπει να δουλεύουν χωρίς δικαιώματα (πρακτικές μαθητείες κτλ), παρά αποτελούν κάποιο σχέδιο της άρχουσας τάξης να παράξει ένα ενδιάμεσο επαγγελματικό δυναμικό. Άλλωστε η εξάρτησή της από τα ιμπεριαλιστικά κέντρα και η παραρτημοποιημένη οικονομία της (τουρισμός, υπηρεσίες κτλ) δεν της επιτρέπουν τέτοιους σχεδιασμούς.
Το υπουργείο έχει πολύτιμους συμμάχους στο χτύπημα του δικαιώματος των νέων στις σπουδές. Η μεταβίβαση αρμοδιοτήτων που αφορούν το θέμα των εισακτέων στις σχολές, αλλά και ο καθορισμός της ΕΒΕ, στις πρυτανείες και τα πανεπιστημιακά ιδρύματα αποθράσυνε τις φωνές τους, φωνές που μιλούσαν για ανεπαρκείς φοιτητές. Άλλωστε διαχρονικά οι πανεπιστημιακοί (που η αριστερά «μας» τους θεωρεί και συμμάχους - τρομάρα της) τάσσονταν ανοικτά υπέρ της μείωσης των εισακτέων. Πρόκειται δηλαδή για μια ακόμη αντιδραστική εξέλιξη που επιδιώκει, εκτός των άλλων, να γεφυρώσει ακόμα περισσότερο τις -μικρές αλλά υπαρκτές- αντιθέσεις που είχαν δημιουργηθεί ανάμεσα στο σύστημα και τους πανεπιστημιακούς το προηγούμενο διάστημα.
Με βάση τα δεδομένα που δημιουργούνται τη φετινή χρονιά με τα αποτελέσματα των πανελλαδικών και το πέταγμα χιλιάδων υποψηφίων εκτός σχολών, θα ανοίξει ξανά το ζήτημα των συγχωνεύσεων αλλά και καταργήσεων σχολών και τμημάτων. Δεν είναι τυχαίο ότι όλα τα επιτελεία του συστήματος προπαγανδίζουν όποτε βρίσκουν ευκαιρία ότι «το μοντέλο κάθε πόλη και ΑΕΙ που υιοθετήθηκε τις τελευταίες δεκαετίες είναι πλέον ξεπερασμένο». Άλλωστε η απόφαση για συγχώνευση ή κατάργηση τμημάτων έχει ανακοινωθεί από την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας που διαπιστώνει ότι υπάρχουν μαθήματα σε σχολές τα οποία δεν έχουν διδάσκοντες ή τμήματα που έχουν ελάχιστους εισακτέους κυρίως στην περιφέρεια. Η κίνησή τους άλλωστε να ανακατανείμουν τις θέσεις των εισακτέων υπέρ τις περιφέρειας θα διογκώσει ακόμη περισσότερο τα παραπάνω αφού οι περισσότερες οικογένειες αδυνατούν -οικονομικά- να στείλουν τα παιδιά τους εκτός πόλης. Άλλος ένας «έμμεσος» παράγοντας που θα οδηγήσει σε μείωση εισακτέων κεντρικά.
Η υπουργός Παιδείας πριν από μερικές μέρες σε τηλεοπτική της συνέντευξη μίλησε με θράσος ενάντια στους μαθητές δηλώνοντας: «υπάρχει ένας αριθμός υποψηφίων που δεν πληρούν τις ελάχιστες ακαδημαϊκές προϋποθέσεις». Με αυτόν τον τρόπο δηλώνει κυνικά τον ταξικό διαχωρισμό των μαθητών που διαμορφώθηκε και γιγαντώθηκε τη φετινή χρονιά εν μέσω πανδημίας, αλλά και το χτύπημα του δικαιώματος στις σπουδές των μαθητών από τις πιο φτωχές οικογένειες. Η φράση της ότι «εμείς θέλουμε αποφοίτους, όχι εισαχθέντες» απλά μεταφράζεται ότι το ταξικό ξεσκαρτάρισμα πρέπει να γίνεται από νωρίς για να συγκαλύπτεται η απουσία εργασιακής προοπτικής αλλά και να εμπεδώνεται η δουλειά χωρίς δικαιώματα.
Αν στη φετινή χρονιά μόνο η εφαρμογή της ΕΒΕ είχε σαν αποτέλεσμα το πέταγμα δεκάδων χιλιάδων μαθητών εκτός τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, μπορούμε να αντιληφθούμε ποια κατάσταση θα διαμορφωθεί στην εκπαίδευση για τους μαθητές όταν η ΕΒΕ θα συνδυαστεί με την εκ νέου εφαρμογή της τράπεζας θεμάτων στις τάξεις του Λυκείου. Πώς δηλαδή θα λειτουργήσουν πολλαπλασιαστικά στο να εμπεδωθεί από νωρίς από ένα μεγάλο κομμάτι των νέων μαθητών ότι το λύκειο και η τριτοβάθμια δεν είναι για αυτούς. Ότι η προοπτική τους είναι η ελαστική εργασία και η ανεργία.
Η ολοκληρωτική υποταγή των συνδικαλιστικών ηγεσιών στα κυβερνητικά κελεύσματα αποτέλεσε σημαντικό σύμμαχο στο σύστημα. Αντίστοιχα και η υποτίμηση της αναγκαιότητας, από δυνάμεις με αναφορά στο κίνημα, να εκφραστεί μαζικά στο δρόμο λίγες μέρες πριν από την έναρξη των πανελλαδικών εξετάσεων η καταγγελία της ΕΒΕ και του σφαγείου που αυτή έφερνε.
Το σύστημα μέσω της κυβέρνησης αυτόν τον χρόνο έχει ολομέτωπη επίθεση στην εκπαίδευση στα δικαιώματα σε σπουδές - σχολείο - δουλειά. Όπως έχει ανοίξει και κεντρικό μέτωπο ενάντια στη νεολαία για να την υποτάξει στο μέλλον που της ετοιμάζει. Οι αιχμές έχουν αναδειχθεί όλο αυτό το διάστημα. Το δικαίωμα στην εκπαίδευση δεν αποτελεί απλά ένα εκπαιδευτικό ζήτημα. Αποτελεί ζήτημα που αφορά το σύνολο του λαού μας και των παιδιών του. Σαν τέτοιο πρέπει να ιδωθεί για να παραχθεί μαζική κίνηση για την ανατροπή όλης αυτής της αντιδραστικής πολιτικής.