Το κείμενο αυτό αποτελεί προϊόν σκέψεων ατάκτως ερριμμένων και δεν αποτελεί ολοκληρωμένη τοποθέτηση πάνω σε κάποιο συγκεκριμένο θέμα και γι’ αυτό είναι και λίγο μπερδεμένο. Απολογούμαι, αλλά δε γίνεται (ή έστω δε μπορώ) να κάνω διαφορετικά. Περιέχει τους προβληματισμούς και τα κενά μου ως προς την αριστερά, κενά τα οποία θεωρώ πως είναι σημαντικά, πως αφορούν κι άλλους εντός κι εκτός και πως οφείλουμε να τα απαντήσουμε στο βαθμό που μας αναλογεί.
Μέσα Μαρτίου κλείνει ο κύκλος προς την 7η Συνδιάσκεψη. Άνοιξε όμως αυτός ο κύκλος για να κλείσει; Το ζήτημα της Αριστεράς από μόνο του είναι τόσο μεγάλο που όχι το ΚΚΕ(μ-λ) ούτε το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα δεν πιστεύω πως μπορεί να το πιάσει ολόπλευρα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην επικεντρώνουν τα κείμενα σε μια αναλυτική παρουσίαση κάποιων πτυχών έστω. Αυτό δημιουργεί ένα αίσθημα ανεπάρκειας σε σχέση π.χ. με τα κείμενα της προηγούμενης συνδιάσκεψης, όπου πιάστηκαν, όσο αναλυτικά μας επέτρεπαν οι δυνατότητές μας η εσωτερική και η διεθνής κατάσταση π.χ. Το θέμα της Αριστεράς, όπως μπήκε, ήταν εντέλει πολύ μεγάλο για να το πιάσουμε.
Το θέμα του διαλόγου είναι ακόμη πιο αποκαρδιωτικό απ’ ό,τι στην προηγούμενη συνδιάσκεψη. Αυτό προσωπικά μου γεννάει ένα μεγάλο ερωτηματικό. Οι σύντροφοι δεν νοιώθουν την ανάγκη να πουν τίποτα; Η δράση τους είναι ικανοποιητική; Παράγει αποτελέσματα; Ή, ακόμη κι αν παράγει, σε αντίθεση με άλλους τομείς δράσης της οργάνωσης, δεν θέλουν να μοιραστούν το γιατί; Δεν υπάρχει προβληματισμός για το πού και πώς (θα) πάμε (μπροστά); Για το στιλ δουλειάς μας, για την ανταπόκριση ή μη του κόσμου στη δράση μας; Δεν βλέπει κανείς π.χ. ότι οι εισηγήσεις σε εκδηλώσεις που κρατάνε μια ώρα (και λίγο λέω) κουράζουν τον κόσμο και την κάνει για το φουαγέ, πως τα υλικά μας είναι απωθητικά πολλές φορές για τη νεολαία; Και μιλάω για τα υλικά που προορίζονται για τη νεολαία. Πως πολλές φορές δεν εξειδικεύουμε τη γραμμή και γενικολογούμε, και άλλα πολλά;
Τι είναι αυτή η ρημάδα η Αριστερά και γιατί να την πιστέψει κάποιος σήμερα; Όταν ήμουν μικρός νόμιζα πως κομμουνισμός ήταν η ΕΣΣΔ και κομμουνιστής ο Γκορμπατσόφ. Και καλά εγώ, ήμουν μικρός, αλλά αυτό ήταν το όραμα κάποιων, αυτό ήταν το όραμα που παρουσίαζε ο ρεβιζιονισμός. Σήμερα κι αυτό ακόμη έχει μπει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Ποιο είναι το όραμά μας; Για τι αγωνιζόμαστε; Για να μην γίνουν τα πράγματα χειρότερα; Για να γίνουν καλύτερα; Για να χτίσουμε μια κοινωνία άλλη; Γιατί δεν το προτάσσουμε αυτό; Και δε εννοώ με αηδίες προγράμματα του τύπου πώς θα είναι το αποχετευτικό σύστημα στο σοσιαλισμό. Ορθά φωνάζουμε ολοένα και περισσότερο «το μέλλον μας είναι η επανάσταση και ο σοσιαλισμός», αλλά πρέπει να προβάλλουμε περισσότερο το ζήτημα της διεξόδου κι αυτό δεν θα γίνει, αν δεν δούμε το ζήτημα της ιστορίας του κινήματός μας ακόμη πιο σοβαρά.
Το ζήτημα της Αριστεράς είναι επίσης ζήτημα αναμέτρησης και με το παρελθόν. Η Μεγάλη Προλεταριακή Πολιτιστική Επανάσταση (κυρίως), το ζήτημα της αντιρεβιζιονιστικής πάλης, τα όρια που την οδήγησαν στο τέλμα τη δεκαετία του ’80 (και λίγο νωρίτερα). Η ευκολία που κάποιοι ξυπνούσαν τη μια μέρα με το πορτρέτο του Μάο για να το αποκαθηλώσουν μαζί και την Μεγάλη Προλεταριακή Πολιτιστική Επανάσταση και να κρατήσουν μόνο τον Χότζα. Μαρξισμός-λενινισμός ή μαοϊσμός και γιατί; Μας αποκαλούν σταλινικούς, μαοϊκούς, χοτζικούς, ζαχαριαδικούς και γενικά –ικούς και πολλές φορές κάποια απ’ αυτά τα αποδεχόμαστε. Είναι όμως έτσι; Και αν όχι, γιατί δεν είναι; Η αποτίμηση της ιστορίας του κομμουνιστικού κινήματος της χώρας μας, της γραμμής και της τακτικής του ΚΚΕ, και πριν το 1956, πρέπει να γίνει με βάση και τα νέα δεδομένα που έχουμε σήμερα και που δεν υπήρχαν, όταν γράφτηκαν αντίστοιχα κείμενα πριν 20 και 30 χρόνια.
Όλα αυτά είναι θέματα που πιάστηκαν παρεμπιπτόντως ή σε κάποιον βαθμό τόσο από το τωρινό όσο και από το παλιό ΚΚΕ(μ-λ). Ακόμη, βέβαια, και πτυχές τους που πιάστηκαν, απουσία αρχείου της οργάνωσης (θέμα για το οποίο υπήρξε τοποθέτηση στο διάλογο ενόψει 6ης Συνδιάσκεψης η οποία πρέπει να υλοποιηθεί) και άρα συγκέντρωσής του, τα καθιστά άγνωστα για την πλειοψηφία της οργάνωσης και, προσθέτως, δυσχεραίνουν το έργο συντρόφων. Π.χ., τα κείμενα του 9ου συνεδρίου του ΚΚ Κίνας -που τόσο έψαξε ο σύντροφος Β. Σαμαράς, όταν έγραφε την Αριστερά, σύμφωνα με σημείωσή του στο βιβλίο- είχαν εκδοθεί το 1969 από τις εκδόσεις Λαϊκός Δρόμος και υπάρχουν σε… προσωπικά αρχεία συντρόφων. Αυτά δεν είναι ζητήματα ιστορικού και μόνο ενδιαφέροντος. Το γιατί πρέπει να δούμε αυτά τα θέματα είναι τουλάχιστον αυτονόητο. ‘Η ιστορία διδάσκει και εμπνέει’, λέει και ο τίτλος ενός βιβλίου των εκδόσεων Προλεταριακή Σημαία. Το γεγονός πως δεν τα είδαμε ενόψει συνδιάσκεψης (κάποια σημεία έπιασε, βέβαια, το κείμενο του σ. Γρηγόρη Κωνσταντόπουλου, Αντίθεση τ. 3) είναι μείον μας. Αυτά είναι κάποια από τα ζητήματα που θεωρώ πως πρέπει να θίξει η οργάνωση, στο βαθμό που της αναλογεί.
Σύντροφοι, η συζήτηση για το ζήτημα της Αριστεράς δεν κλείνει, ακόμη δεν έχει ανοίξει.
Χρίστος Μάης
Ουτρέχτη
φ.635, 13/02/10
