Παιδεία, υγεία, ασφάλεια αποτελούν κάποιους απ’ τους κύριους τομείς που ιεραρχεί σήμερα η κυβέρνηση. Η σειρά αυτών καθόλου τυχαία δεν είναι. Όσον αφορά την παιδεία, αρκετά δείγματα φανερώνουν το τι έρχεται. Δεν είναι τυχαία, άλλωστε, και η επίσκεψη του Κ. Μητσοτάκη στο Υπουργείο Παιδείας αμέσως μετά την ανάδειξη της Νέας Δημοκρατίας σε κυβέρνηση, με την υπουργό Παιδείας Ν. Κεραμέως να δηλώνει ότι είναι αποφασισμένη για ριζικές αλλαγές με σωρεία δηλώσεων τόσο για τα σχολεία όσο και για τα πανεπιστήμια.
Στο στόχαστρο το λαϊκό άσυλο
Πρώτος σταθμός το άσυλο. Το σχετικό νομοσχέδιο είναι έτοιμο προς ψήφιση, όπως μας έχουν συνηθίσει, άλλωστε, με διάφορες άλλες ψηφίσεις αντιλαϊκών και αντεργατικών νόμων μες στο κατακαλόκαιρο. Η νέα κυβέρνηση, λοιπόν, εμφανίζεται έτοιμη να αναλάβει καθήκοντα χωρίς να χάσει καθόλου χρόνο. Μάλιστα, το ν/σ για το άσυλο θα αποτελεί την αρχή (η συζήτηση στη Βουλή ξεκίνησε στις 23/7), καθώς ετοιμάζονται κι ένα σωρό άλλα (για τον Ποινικό Κώδικα, τη λειτουργία του κράτους) μέχρι τις 10 Αυγούστου. «Τα πανεπιστήμιά μας έχουν μετατραπεί σε ορμητήρια βίας και ανομίας. Χωρίς ασφάλεια, δεν υπάρχει ελεύθερη διακίνηση ιδεών και ακαδημαϊκή ελευθερία, ενώ υπονομεύεται και η εκπαιδευτική διαδικασία. Η πολιτεία οφείλει να διασφαλίζει το κατάλληλο ακαδημαϊκό περιβάλλον για την αναβάθμιση του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου, σε συνθήκες αξιοπρέπειας και ελευθερίας. Για να επιτευχθεί αυτό, οι δημόσιες αρχές θα πρέπει να είναι σε θέση να επεμβαίνουν στον χώρο του πανεπιστημίου για κάθε αξιόποινη πράξη. Όπως συμβαίνει, άλλωστε, και σε κάθε δημόσιο χώρο.», δηλώνει χαρακτηριστικά η νέα Υπουργός.
Γίνεται σαφές, λοιπόν, ότι τα πανεπιστήμια προετοιμάζονται να διαμορφωθούν σ’ ένα στείρο εξεταστικό κάτεργο, γεμάτο ταξικούς φραγμούς, με στόχο να μην μπορεί να αναπτυχθεί κάποια εστία αντίστασης και διεκδίκησης. Εστίες τέτοιου είδους θα απαγορεύονται! Αρκετοί είναι αυτοί που έχουν συνδράμει για το προχώρημα αυτό. Και οι προηγούμενες κυβερνήσεις με τα σχετικά νομοσχέδια που αφορούσαν το άσυλο (νόμος Γαβρόγλου, πόρισμα Παρασκευόπουλου), καθώς και διάφορες ομάδες με αναφορά στην αναρχοαυτονομία, όπου με την προβοκατόρική τους δράση κι έχοντας ως πλάτες το λαϊκό άσυλο έβαζαν βούτυρο στο ψωμί του συστήματος. Η νέα κυβέρνηση με τους διάφορους ακαδημαϊκούς της παράγοντες, πέρα απ’ την κατάργηση του ασύλου έχει φτάσει να κάνει λόγο και για έλεγχο στην είσοδο των πανεπιστημίων. Μόνο στο διοικητικό και το εκπαιδευτικό προσωπικό -καθηγητές και φοιτητές- να επιτρέπεται η είσοδος!
Συγχωνεύσεις των ΤΕΙ με Πανεπιστήμια
Ο ΣΥΡΙΖΑ προχώρησε δια νόμων, στην κατάργηση όλων των ΤΕΙ, συγχωνεύοντάς τα μεταξύ τους ή με Πανεπιστήμια. Η θέση της ΝΔ σ’ αυτές τις αλλαγές ήταν αντίθετη, καθώς όπως τονίζει και σήμερα δεν έγιναν με σωστά ακαδημαϊκά κριτήρια. Για τη ΝΔ, ο ακαδημαϊκός χάρτης της χώρας (συγχωνεύσεις/ενοποιήσεις Πανεπιστημίων-ΤΕΙ) θα έπρεπε να προκύπτει από την αξιολόγηση της Α.ΔΙ.Π. και στη βάση συγκεκριμένων κριτηρίων, σε σύνδεση πάντα και με την αγορά εργασίας. Ήδη η ΝΔ ανακοίνωσε την μετατροπή του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής σε Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Επιστημών και την ακύρωση των τελευταίων συγχωνεύσεων, με εξαίρεση τον νόμο για την μετεξέλιξη του ΤΕΙ Κρήτης σε Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο. Αυτό φανέρωσε και το σταμάτημα της ίδρυσης της τέταρτης Νομικής στην Πάτρα, αφού ήδη υπάρχουν αρκετοί δικηγόροι στη χώρα. «Η πρόθεσή μας είναι να ενισχύσουμε, εντός των νέων συγχωνευμένων ιδρυμάτων, τον τεχνολογικό χαρακτήρα των τμημάτων που προέρχονται από τα πρώην ΤΕΙ. Με στοχευμένες παρεμβάσεις στήριξης, όπως η ενίσχυση των εργαστηρίων.», δήλωσε χαρακτηριστικά η Ν. Κεραμέως. Όλος ο πόνος, δηλαδή, για να σπουδάζουν οι φοιτητές με σωστά ακαδημαϊκά κριτήρια και αξιολογήσεις και να μην βγαίνουν παραπάνω άνεργοι στη χώρα! Όχι για να κλείσουν μ’ αυτόν τον τρόπο το μάτι σε επόμενο γύρο συγχωνεύσεων (όσες δεν έγιναν με τα σωστά κριτήρια και στις ανάγκες της αγοράς εργασίας) και να κάνουν τις σχολές ακόμα πιο εντατικοποιημένες, με εξοντωτικά προγράμματα σπουδών (ενίσχυση εργαστηρίων). Στο δρόμο, λοιπόν, που η ίδια η Νέα Δημοκρατία είχε χαράξει τα προηγούμενα χρόνια με τη δημιουργία σχολών πάρκινγκ ανέργων, ετοιμάζεται σήμερα για νέο σχέδιο Αθηνά, όπως αυτή ξέρει καλύτερα!
Οι νόμοι για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση κι ο τρόπος διοίκησης των ΑΕΙ
Η ΝΔ έχει ανακοινώσει ότι θα προχωρήσει σε άμεση κατάργηση των νομοθετικών πρωτοβουλιών των Μπαλτά, Φίλη και Γαβρόγλου και ψήφιση ενός σύγχρονου νόμου πλαισίου για τα Ανώτατα Ιδρύματα που θα τους δίνει τη δυνατότητα να αποφασίζουν από μόνα τους τις εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητές τους. «Στο πλαίσιο αυτό, μελετούμε και την επαναφορά των Συμβουλίων Ιδρύματος, στα οποία συμμετείχαν και διαπρεπείς Έλληνες του εξωτερικού, έχοντας, όμως, προβεί σε προηγούμενη αναμόρφωση του πλαισίου λειτουργίας τους, καθώς και την επαναφορά του θεσμού του γενικού γραμματέα στα ΑΕΙ. Η επιλογή του θα γίνεται από το κάθε ίδρυμα, σύμφωνα με διεθνή πρότυπα, και ο ρόλος του θα είναι, εκτιμούμε, καθοριστικός για την εύρυθμη διοικητική του λειτουργία.». Πρόκειται για μια αντιδραστική εξέλιξη (όπως αντιδραστικός θεσμός είναι και η συνδιοίκηση), καθώς μ’ αυτόν τον τρόπο θα δημιουργηθούν κρατικά όργανα εντός των πανεπιστημίων όπου θα περνάνε ακόμα πιο αποτελεσματικά την επίθεση. Πάνω σ’ αυτό θα βασίζεται και ο αριθμός των εισακτέων. Ήδη οι εισακτέοι χρόνο με το χρόνο μειώνονται και τώρα προχωράνε στο επόμενο βήμα. Πρόκειται για σχολές που οι “ειδικοί” θα αξιολογούν και θα κρίνουν πόσους θα δέχεται κάθε χρονιά, ανάλογα με τις ανάγκες και τις δυνατότητες. Προβλέπεται, λοιπόν, επέκταση της δικαιοδοσίας της διοίκησης του ιδρύματος (κι όχι τόσο του Υπουργείου Παιδείας και του κράτους). Μπορεί, δηλαδή, κάθε ίδρυμα να ανοίγει σε διαφορετικούς χρόνους με τα άλλα πτυχές της επίθεσης. Η πείρα τους έχει δείξει, άλλωστε, ότι όταν περνάνε ενιαία την επίθεση υπάρχουν αντιδράσεις (βλ. νόμος-πλαίσιο με υπουργό τη Γιαννάκου).
Χρηματοδότηση ιδρυμάτων και διασύνδεσή τους με την αγορά εργασίας
Σημαντικό ζήτημα που συνδέεται και με τις επιμέρους ενέργειες της κυβέρνησης αποτελεί η χρηματοδότηση των ιδρυμάτων από τη μία και η διασύνδεση αυτών με την αγορά εργασίας απ’ την άλλη. «Πρόθεσή μας είναι να κινηθούμε για τη διεύρυνση της δυνατότητας δημιουργίας ξενόγλωσσων προπτυχιακών προγραμμάτων (από τα ίδια τα ιδρύματα ή σε συνεργασία με άλλα ελληνικά ή διεθνή πανεπιστήμια) και για προσέλκυση φοιτητών από χώρες εκτός Ε.Ε. Επίσης, στοχεύουμε να απελευθερώσουμε τα μεταπτυχιακά προγράμματα, να αναπτύξουμε προγράμματα εξ αποστάσεως σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο, με επένδυση στις νέες τεχνολογίες, και να ενισχύσουμε τα θερινά/χειμερινά σχολεία σε τομείς που η χώρα έχει συγκριτικό πλεονέκτημα.», σχολίασε η Υπουργός παιδείας για την επίτευξη του στόχου αυτού. Στα χνάρια, λοιπόν, της προηγούμενης κυβέρνησης, η τωρινή κάνει λόγο για ξενόγλωσσα προπτυχιακά που καθόλου αθώα δεν είναι. Πριν λίγους μήνες ανακοινώθηκε η ίδρυση του πρώτου ξενόγλωσσου τμήματος στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών με δίδακτρα στο προπτυχιακό. Και η απάντηση γύρω απ” τη σύνδεση των σχολών με την αγορά εργασίας είναι η απελευθέρωση μεταπτυχιακών προγραμμάτων και το κυνήγι πτυχίων! Θέλουν να συνδέσουν, δηλαδή, τα πανεπιστήμια με τον εργασιακό μεσαίωνα. Την πειθάρχηση των φοιτητών με την ανύψωση των ταξικών φραγμών και την εντατικοποίηση απ’ την μία και την διαμόρφωσή τους στον αυριανό πειθήνιο χωρίς δικαιώματα και κατακτήσεις εργαζόμενο.
Η εύρεση πόρων, απ’ την άλλη, απαντάται ως εξής: «Θα δημιουργηθεί νέο θεσμικό πλαίσιο για δωρεές προς τα ΑΕΙ (π.χ. χρηματοδότηση επώνυμων εδρών, διαχείριση κληροδοτημάτων, δωρεές από τις ενώσεις αποφοίτων κ.λπ.) και τέλος ένα θεσμικό πλαίσιο για λήψη πρόσθετης χρηματοδότησης για την υλοποίηση πατεντών και επιστημονικών ιδεών και για αξιοποίηση από τα ιδρύματα των εσόδων από επιχειρήσεις έντασης γνώσης (spin-off) και κοινών ερευνητικών τους δραστηριοτήτων με ιδιωτικούς φορείς». Σχεδιάζεται, λοιπόν, αποδέσμευση του κράτους σε μεγάλο βαθμό απ” την δικαιοδοσία των ιδρυμάτων, περαιτέρω απελευθέρωση των ιδιωτικοοικονομικών κριτηρίων καθώς και όξυνση των ταξικών φραγμών. Οι φωνές γύρω από δίδακτρα, κόμιστρα κ.λπ. αυξάνονται όλο και περισσότερο το τελευταίο διάστημα, με κάποιες απ’ αυτές να αποτελούν ήδη μια πραγματικότητα (βλ. σίτιση, στέγαση). Συνεχίζοντας, η Υπουργός αναφέρει: «Στο πλαίσιο αυτό, η κρατική χρηματοδότηση προς τα ανώτατα ιδρύματα θα βασίζεται σε αντικειμενικά κριτήρια και δείκτες, όπως το κόστος σπουδών ανά φοιτητή, η διάρκεια των προγραμμάτων σπουδών, το γνωστικό αντικείμενο των σπουδών, το μέγεθος και η γεωγραφική διασπορά του ιδρύματος, τα οποία πρέπει να αποτιμώνται και να κοστολογούνται. Θα συνδέεται, σε κάποιο βαθμό, και με τα αποτελέσματα της αξιολόγησης.». Τα παραπάνω, σε σύνδεση και με την δημιουργία αυτόνομων ιδρυμάτων, κραυγάζουν για περαιτέρω δικαιοδοσία μέσω των αξιολογήσεων για την εξέλιξη και την διάρκεια ζωής κάθε τμήματος, αλλά και για περαιτέρω ένταση των ταξικών φραγμών.
Όρια φοίτησης και «αιώνιοι» φοιτητές
«Δεν γίνεται να υπάρχουν φοιτητές 30 και 40 χρόνια», τόνισε σε δήλωσή της η Ν. Κεραμέως. Συνεχίζοντας, υπογραμμίζει: «Έχουμε δεσμευθεί για την καθιέρωση ανώτατου χρονικού ορίου ολοκλήρωσης των προπτυχιακών σπουδών ν+2. Είναι, όμως, εύλογο να προβλεφθούν και εξαιρέσεις, τις οποίες θα διερευνήσουμε προσεκτικά, όπως και μεταβατικό στάδιο εφαρμογής.». Πάγια επιδίωξη του συστήματος αποτελούν οι διαγραφές φοιτητών και τα όρια φοίτησης. Αυτή η επιδίωξη υλοποιήθηκε το 2014 με την εφαρμογή του νόμου Διαμαντοπούλου, με τον ΣΥΡΙΖΑ το 2015 να την καταργεί και σήμερα τη Νέα Δημοκρατία να κάνει λόγο για την επαναφορά της. Πρόκειται για ένα ευθύ χτύπημα στο δικαίωμα στις σπουδές, γιατί όπως προεκλογικά είχε πει ο Κ. Μητσοτάκης: “δεν γίνεται να σπουδάζουν όλοι”. Φαίνεται, λοιπόν, ότι ενώ πολλές φορές το ν+2 δεν εκπληρώνεται γιατί μεγάλο κομμάτι της νεολαίας φτάνει στην εγκατάλειψη των σπουδών νωρίτερα, το σύστημα θέλει να προχωρήσει στις διαγραφές. Θέλει μ’ αυτόν τον τρόπο να εμποδίσει ακόμα περισσότερους να αποκτήσουν πτυχίο, αλλά και να διαμορφώσει καλύτερους όρους πειθάρχησης και συμμόρφωσης του φοιτητικού σώματος σε οποιαδήποτε επιταγή του. Κανένας εφησυχασμός, λοιπόν, μπροστά στο ενδεχόμενο καθιέρωσης ορίων φοίτησης, ανεξαρτήτως απ’ το πότε θα αρχίσει να εφαρμόζεται.
Ιδιωτικά Πανεπιστήμια: ο πόθος της ΝΔ θα γίνει πραγματικότητα;
«Χάσαμε μια πραγματική ευκαιρία», δήλωσε η Υπουργός παιδείας. Απ’ την προηγούμενη βουλή πραγματοποιήθηκε συνταγματική αναθεώρηση, με τη Νέα Δημοκρατία να καταθέτει πρόταση για αναθεώρηση του άρθρου 16, χωρίς όμως να ψηφίζεται. Παρ’ όλα αυτά, η ΝΔ προχώρησε σε ανακοίνωση ότι θα θεσμοθετήσει την ίδρυση Μη Κρατικών Πανεπιστημίων υπό την εποπτεία της Α.ΔΙ.Π. Για να μην χάσει και το χρόνο της αναμονής μέχρι την επόμενη συνταγματική αναθεώρηση!
Απάντηση στην επίθεση: μαζικό οργανωμένο φοιτητικό κίνημα!
Όλα τα παραπάνω και άλλα τόσα που έχουν πει και θα πουν στη συνέχεια, δείχνουν ένα καυτό και γεμάτο καλοκαίρι για την κυβέρνηση. Να μην τους κάνουμε τη χάρη να τους αφήσουμε στην ησυχία τους να περνούν νόμους για μας. Να τους χαλάσουμε τα σχέδια με οργάνωση, αντίσταση και πάλη!
