Να το υπογραμμίσουμε εξαρχής και χωρίς περιστροφές. Οι ευρωπαϊκές ιμπεριαλιστικές καγκελαρίες και οι αστικές τάξεις των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν νοιάστηκαν ούτε για μια στιγμή και ούτε νοιάζονται για το δράμα των προσφύγων, για τις χιλιάδες ανθρώπινες υπάρξεις που χάνονται πνιγμένοι στην Μεσόγειο, που στριμώχνονται σαν να πρόκειται για ζώα σε χώρους που μόνο κατ’ ευφημισμόν μπορεί κανείς να τους πει «υποδοχής», που εγκλωβίζονται ανάμεσα σε φράκτες και ναρκοπέδια, που μετατρέπονται στα μάτια του κεφαλαίου σε αυριανά (αιματοβαμμένα) κέρδη. Στους φονιάδες δεν περισσεύουν τέτοιες «ανόητες» ευαισθησίες.
Χρειάστηκε να νιώσει την κατακραυγή των ευρωπαϊκών λαών αλλά προπαντός να μετατραπεί σε οξύ πολιτικό πρόβλημα που αποσταθεροποιεί την ήδη ασταθή συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δηλητηριάζει τις διακρατικές της σχέσεις, αναδεικνύει τις εγγενείς αντιφάσεις της και βραχυκυκλώνει βασικούς σχεδιασμούς των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων που ορίζουν τη τύχη της, για να ασχοληθεί η «πολιτισμένη» ΕΕ με το διαρκές δράμα των προσφύγων, που κατά δεκάδες χιλιάδες πια, συρρέουν στην Ευρωπαϊκή ήπειρο προσπαθώντας να σωθούν από τον πόλεμο και την εξαθλίωση που έχουν βυθίσει τις χώρες τους οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι αλλά και οι Αμερικάνοι ιμπεριαλιστές.
Βέβαια, και δεν θα περίμενε κανείς κάτι διαφορετικό, η προσέγγιση του προσφυγικού δράματος, από την πλευρά της ΕΕ, είναι αντίστοιχη του απάνθρωπου χαρακτήρα της, δηλαδή της ιμπεριαλιστικής της φύσης. Έτσι την Τετάρτη 23 Σεπτεμβρίου, η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ επικύρωσε μεταξύ αντεγκλήσεων, πιέσεων και εκβιασμών, το κείμενο που με την διαδικασία της ευρείας πλειοψηφίας είχε υιοθετηθεί την προηγούμενη μέρα από τους Υπουργούς Εσωτερικών της ΕΕ. Καταρχήν και οι δύο αποφάσεις προωθήθηκαν με μειοψηφούσες χώρες την Ουγγαρία, την Σλοβακία, την Τσεχία και την Ρουμανία και αφού (κυρίως) η Γερμανία άσκησε την επιρροή της –και φυσικά τους εκβιασμούς της- ώστε να αμβλυνθεί η αρχικά αρνητική στάση της Πολωνίας, των Βαλτικών χωρών αλλά και της Φιλανδίας που τελικά απείχε από την κρίσιμη ψηφοφορία της Τρίτης.
Η Σύνοδος και οι αντιδραστικές αποφάσεις της
Πέρα από το με ποια ζητήματα ασχολήθηκαν επιλεκτικά τα διεθνή αλλά και εγχώρια ΜΜΕ, δεν μπορεί να αποκρυφτούν τρεις κατά βάση προτεραιότητες που αναδεικνύει η απόφαση της Συνόδου.
Πρώτον, ότι η ΕΕ και οι βασικές ιμπεριαλιστικές χώρες εξακολουθούν να έχουν ως πρωταρχικό τους μέλημα την αποτροπή των προσφυγικών ροών. Έτσι μεγάλο βάρος δίνεται στην ενίσχυση των «εξωτερικών συνόρων της ΕΕ», ώστε να γίνεται μια πρώτη ρύθμιση (με ποιον άραγε τρόπο;) της προσφυγικής ροής. Σ’ αυτό το πεδίο υπεισέρχεται και η σχέση της ΕΕ με την Τουρκία, που έχει μπει και αυτή στο τραπέζι, και σε δύο παράλληλες κατευθύνσεις. Την οικονομική ενίσχυση της Τουρκίας και την παροχή μιας σειράς άλλων κινήτρων ώστε οι πρόσφυγες(κατά βάση οι Σύριοι) να μην… φεύγουν από την Τουρκία, ή έστω να μειωθεί ο αριθμός και ο ρυθμός αναχώρησής τους, ώστε να μπορέσει η ΕΕ να απλώσει το ζήτημα στον «χρόνο» και να διαχειριστεί με τα λιγότερα προβλήματα το ζήτημα.
Δεύτερη, άμεσα συμπληρωματική στο πρώτο πεδίο και βασική προτεραιότητα, δίνεται στην ενίσχυση των υποδομών για την καταγραφή και την ταξινόμηση των κατατρεγμένων ανθρώπων, σε πρόσφυγες και οικονομικούς μετανάστες. Δηλαδή, αφού οι Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές έχουν συνεργήσει και συμμετάσχει στην διάλυση ολόκληρων χωρών στην Μέση Ανατολή και στην Βόρεια Αφρική, είτε με πόλεμο είτε με την ιμπεριαλιστική λεηλασία είτε και με τα δύο, προσπαθούν μέσω αυτού του διαχωρισμού να εγκλωβίσουν τμήματα των προσφύγων στις λεγόμενες χώρες «πρώτης υποδοχής» και στη συνέχεια να προβούν στην επαναπροώθησή τους στις κατεστραμμένες- από τους ίδιους- χώρες τους. Σ’ αυτή την πολιτική κατεύθυνση πρωτοστατούν η Γερμανία, η Γαλλία και από κοντά και η Κομισιόν, που πιέζει και εκβιάζει με χίλιους φανερούς και κρυφούς τρόπους τις χώρες πρώτης υποδοχής όπως η χώρα μας και η Ιταλία, ώστε να λειτουργήσουν «ευρωπαϊκά». Σ’ αυτό το ζήτημα, ούτε το Βερολίνο ούτε το Παρίσι μπορούν να κρυφτούν πίσω από την ακροδεξιά πολιτική του Ούγγρου πρωθυπουργού Ουρμπάν, εξωραΐζοντας την δική τους στάση, και πολύ περισσότερο να διώξουν από πάνω τους τις τεράστιες ευθύνες που έχουν για τα κύματα των προσφύγων.
Τρίτη στη σειρά εκκρεμότητα που έπρεπε να «λυθεί» ήταν αυτή για την οποία υπήρξαν και οι μεγαλύτερες αντεγκλήσεις και ασκήθηκαν και οι μεγαλύτεροι εκβιασμοί. Αυτή αφορούσε την κατανομή 120 χιλιάδων προσφύγων των χωρών πρώτης υποδοχής σε μια σειρά χώρες (εκτός της Αγγλίας που απαίτησε και απέσπασε για μια ακόμη φορά ειδική μεταχείριση) με υποχρεωτικές ποσοστώσεις. Τελικά για αυτό που προκάλεσε και τη μεγαλύτερη φασαρία στα ΜΜΕ δεν υπάρχει παρά μια απόφαση με ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα. Συγκεκριμένα, είναι στον αέρα πχ η κατανομή 53 χιλιάδων προσφύγων στην Ουγγαρία. Και μπορεί αξιωματούχοι της ΕΕ να μιλούν για υποχρεωτική εφαρμογή των αποφάσεων, αλλά ήδη αναζητούνται οι χώρες που θα υποδεχθούν τους πρόσφυγες που αρνείται η Ουγγαρία. Ενώ ακόμη και οι φωνές για πρόστιμα στις χώρες που αρνούνται να συμμετάσχουν χαμήλωσαν προκειμένου να μην τιναχτούν στον αέρα οι διακρατικές σχέσεις εντός της ΕΕ. Και να φανταστεί κάποιος ότι η απόφαση αφορά μόλις το 25% των προσφύγων που ήδη έχουν καταφύγει στην ΕΕ (υπολογίζονται σε 500 χιλιάδες), και ενώ και οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές (πχ η Γερμανία) εκτιμούν πως μέσα στον επόμενο χρόνο θα φτάσουν και θα ξεπεράσουν το ένα εκατομμύριο.
«Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη» και άλλα παραμύθια (ο θάνατος της Σένγκεν)
Ο ακροδεξιός Ούγγρος πρωθυπουργός έχει τον τελευταίο καιρό την «τιμητική» του, στη βάση της βάρβαρης αντιμετώπισης των προσφύγων, τόσο με τον φράκτη στα ουγγροσερβικά σύνορα όσο και με τον δρακόντειο αντιμεταναστευτικό νόμο που έχει ψηφίσει η κυβέρνησή του και εφαρμόζεται ήδη στις πλάτες των προσφύγων. Τις τελευταίες μέρες μάλιστα απειλεί με προέκταση του απάνθρωπου φράκτη των 175 χιλιομέτρων που έχει φτιάξει στα σύνορα με την Σερβία, τόσο στα δυτικά όσο και στα ανατολικά δηλαδή στα σύνορα με την Κροατία και την Ρουμανία αντίστοιχα. Για να «σφραγίσει»έτσι τα νέα μονοπάτια μέσω των οποίων οι πρόσφυγες προσπαθούν να προσεγγίσουν την κεντρική και βόρεια Ευρώπη. Ο φράκτης μάλιστα που απειλεί να «σηκώσει» στα σύνορα με την Ρουμανία θα έχει και την πρωτιά: θα αποτελεί τον πρώτο εντός της ΕΕ.
Ωστόσο αυτό που κάνει με ακραίο τρόπο η Ουγγαρία, κάνει ήδη πιο «πολιτισμένα» η Γερμανία και μια σειρά άλλες χώρες, καθιστώντας την Συνθήκη Σένγκεν πρακτικά νεκρή. Έτσι η Γερμανία έχει αναστείλει την εφαρμογή της συνθήκης Σένγκεν μέχρι νεωτέρας και έχει επαναφέρει τους διασυνοριακούς ελέγχους με πρακτικό αποτέλεσμα να έχει μειωθεί στο ελάχιστο ο αριθμός των προσφύγων που εισέρχονται στο γερμανικό έδαφος. Την απόφαση της Γερμανίας έχουν ήδη ακολουθήσει η Αυστρία, η Σλοβακία, η Ολλανδία και το Βέλγιο. Αυτές οι εξελίξεις αναδεικνύουν, με οδυνηρό τρόπο για τους πρόσφυγες, την κατάρριψη (για μια ακόμη φορά και εντός της ΕΕ τώρα) ενός ακόμη μύθου περί ανοιχτών συνόρων και παγκοσμιοποίησης/ολοκληρώσεων με τις οποίες είχε συμπλεύσει και ένα μεγάλο μέρος της ντόπιας και ευρωπαϊκής αριστεράς. Παράλληλα βλέπουμε τα «δύο μέτρα και σταθμά» των ιμπεριαλιστικών πολιτικών σε όλο τους το μεγαλείο. Κάτι που επαναλαμβάνεται από την ανάποδη στο ζήτημα του Δουβλίνο 2. Διότι την μία ημέρα το Βερολίνο «αναγνώριζε» την διαφορετική φύση του ζητήματος (προσφυγικό) και την «επόμενη μέρα» προωθούσε τον -βολικό γι’ αυτό και τους άλλους ιμπεριαλιστές- διαχωρισμό των κατατρεγμένων σε πρόσφυγες και μετανάστες.
Όλη αυτή η κατάσταση έχει διαταράξει σε μεγάλο βαθμό τις διακρατικές σχέσεις εντός και εκτός ΕΕ, μετατρέποντας τους χιλιάδες πρόσφυγες σε «μπαλάκι» που πετιέται από τη μια στην άλλη πλευρά. Ενδεικτικά να αναφέρουμε πως η Σερβία (εκτός ΕΕ) έχοντας υποδεχτεί και συνεχίζοντας να υποδέχεται μεγάλο αριθμό προσφύγων, έχει κηρύξει δύο επαρχίες της σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και στέλνει στρατό στα σερβοουγγρικά σύνορα για να ανακατευθύνει τους πρόσφυγες σε άλλες διόδους (Κροατία, Ρουμανία), με αμφίβολο όμως αποτέλεσμα, μιας και ήδη αυτές και αυτές οι χώρες έχουν αρχίσει να σφραγίζουν τα σύνορά τους.
Να σημειώσουμε πως, αν η κύρια πλευρά των ιμπεριαλιστικών πολιτικών είναι η αποτροπή των προσφυγικών κυμάτων με τη δημιουργία συνεχών και επάλληλων κυματοθραυστών, από την άλλη το γερμανικό (και όχι μόνο) κεφάλαιο κάνει ήδη τους υπολογισμούς του, για το πώς θα «μεταμορφώσει» τους σημερινούς πρόσφυγες που θα δέχεται επιλεκτικά σε μια αυριανή μάζα μισθωτών δούλων για την παραγωγή υπερκερδών μέσα από την υπερεκμετάλλευσή τους. Ήδη η μηχανή έχει αρχίσει να λαδώνεται, με το γερμανικό κράτος να επιδοτεί αδρά μια σειρά επιχειρήσεις που δημιουργούν χώρους εγκατάστασης των προσφύγων. Και έπεται συνέχεια.
Αντί επιλόγου
Δεν μπορούμε στα περιορισμένα πλαίσια αυτού του άρθρου να αναφερθούμε στην αλληλεγγύη που εκδηλώνουν οι ευρωπαϊκοί λαοί προς τους πρόσφυγες. Εδώ και συνοπτικά, θα θέλαμε να υπογραμμίσουμε, έχοντας και πολύ περισσότερες προσλαμβάνουσες, την αλληλεγγύη που δείχνει ο ελληνικός λαός στους πρόσφυγες. Όχι, δεν παραγνωρίζουμε πως στην βάση της απουσίας (στην καλύτερη των περιπτώσεων) της βοήθειας από το κράτος και στη χειρότερη της αντιμετώπισής τους σαν σκουπίδια που πρέπει κάπου να πεταχτούν, δημιουργήθηκαν μια σειρά προβλήματα, πάνω στα οποία πάτησε τόσο η ΧΑ όσο και άλλα φασιστοειδή για να χύσουν το δηλητήριό τους. Αλλά οφείλουμε να πάμε κόντρα σ΄αυτήν την εκκωφαντική αποσιώπηση από το σύνολο σχεδόν των εγχώριων ΜΜΕ, της ανιδιοτελούς –ταξικής και αντιιμπεριαλιστικής στην ουσία της- αλληλεγγύης που, με όποιον τρόπο και μορφή μπορεί, εκδηλώνει ο λαός μας. Στα νησιά, στην Αττική, στην Ειδομένη. Ξεπερνώντας και διδάσκοντας και τις οργανωμένες δυνάμεις για τα καθήκοντα που τους αναλογούν.
Αυτές οι σημαντικές εκδηλώσεις αλληλεγγύης σίγουρα δεν φτάνουν αλλά μπορούν να αποτελέσουν μια ισχυρή βάση ανάπτυξης ενός κινήματος που θα συνδέει τους εργαζόμενους και τους νέους της χώρας μας με τους πρόσφυγες. Για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των προσφύγων σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, στέγη, τροφή και ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης. Για την υπεράσπιση του δικαιώματός τους να βρεθούν στον τόπο που επιθυμούν και με ότι συνεπάγεται αυτό (παροχή εγγράφων, ασφαλούς διέλευσης κλπ). Στην κατεύθυνση αντιμετώπισης των κοινών μας εχθρών, του ιμπεριαλισμού και του κεφαλαίου και στην προοπτική απαλλαγής των χωρών της περιοχής από τα δεσμά των δυναστών τους, ξένων και ντόπιων.
Τ.Σ.
