Άρθρο από την Προλεταριακή Σημαία (φύλλο 871)
Καθημερινές μελέτες, αναθεωρητικές αρχικών προβλέψεων, αναφέρουν ότι οι νεκροί στις ΗΠΑ από το κορονοϊό θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τους 110.000 τον Ιούνιο και τους 150.000 μέχρι τέλος καλοκαιριού. Μέσα σε αυτό το ζοφερό κλίμα, και με τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου να πλησιάζουν, ο προεδρικός σύμβουλος -γαμπρός του Τραμπ- Κούσνερ τάραξε τα νερά, αφήνοντας ακαθόριστα ανοιχτό το ενδεχόμενο αναβολής τους!
Η γενικότερη εικόνα σύγχυσης στα κυβερνητικά επιτελεία (εκτός από δηλώσεις) αποτυπώνεται σε μέτρα και εξαγγελίες. Βασικά συνεχίζεται η προσπάθεια μείωσης, από τον Λ. Οίκο, της σημασίας των ομοσπονδιακών υγειονομικών οδηγιών και των προειδοποιήσεων για «σοβαρά προβλήματα» εάν προχωρήσει γρηγορότερα το «άνοιγμα». Πρόσφατα, ο Τραμπ και οι επιτελείς του «έθαψαν» έκθεση του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), κρίνοντας ότι συνιστά υπερβολικούς περιορισμούς, και προέκρινε «άλλες λύσεις»! Επίσημα ο Τραμπ δηλώνει: «επιστρέφουμε, είτε με εμβόλιο είτε όχι», και αν «το τίμημα της επανεκκίνησης της οικονομίας θα είναι περισσότεροι θάνατοι, οι Αμερικανοί πρέπει να το αποδεχτούν»!Την ίδια στιγμή αμβλύνει την αντιπαράθεση με τον Π.Ο.Υ., ανακοινώνοντας ότι θα συνεχίσει τη χρηματοδότησή του, αλλά στο 10% της προηγούμενης συνεισφοράς των ΗΠΑ και στο ύψος των κινεζικών εισφορών!
Επίσης, το επιτελείο Τραμπ επιχειρεί να αξιοποιήσει τις διαδηλώσεις που σε πολιτειακό επίπεδο εμφανίστηκαν στα μέσα Απριλίου ως αντίδραση στα μέτρα που έχουν ληφθεί. Όσο και αν επιχειρείται να δοθεί η εικόνα μιας «αυθόρμητης αντίδρασης» των αμερικανών πολιτών, θυμίζει (σε άλλες συνθήκες και καταστάσεις) το «Tea Party», ένα «κίνημα διαμαρτυρίας» που ξεκίνησε το 2009, με χρηματοδότηση ρεπουμπλικάνων επιχειρηματιών, με αιτήματα μειωμένης φορολόγησης, συρρίκνωσης του κράτους και αντίθεσης στην καθολική ασφάλιση υγείας στις ΗΠΑ.
Η καταγραφή για Μάιο και Ιούνιο αναμένεται να αποτυπώσει περισσότερα από 17 εκατ. ανέργους. Τόσο ο επικεφαλής της Αμερικανικής Κεντρικής Τράπεζας (Fed) όσο και η Goldman Sachs προειδοποιούν για εκτίναξη του δείκτη ανεργίας στο 25%, προσεγγίζοντας τα επίπεδα της Ύφεσης του ’30. Άλλωστε, κάποιες εικόνες παραπέμπουν εκεί! Χιλιάδες πολίτες συρρέουν με τα αυτοκίνητά τους σε συσσίτια στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας, για το ημερήσιο φαγητό (φωτ.). Μπορεί οι αισιόδοξες προβλέψεις να εκτιμούν ότι η ανεργία θα αρχίσει να μειώνεται στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, όμως κανείς δεν ισχυρίζεται ότι υπάρχει επιστροφή εκεί που ήταν τα πράγματα στο τέλος του προηγούμενου έτους. Διότι... «τελειώνει το πρώτο κύμα απολύσεων, αλλά τώρα μετακινούμαστε από τη φάση της ‘’φυσικής καταστροφής’’ στη φάση της ουσιαστικής ύφεσης»!
Η επανεκκίνηση της αμερικανικής οικονομίας (όπως και των ανταγωνιστών τους) απαιτεί πολλές προϋποθέσεις πέρα από το εμβόλιο. Προβάλλεται όλο και συχνότερα ένα πρόγραμμα τύπου New Deal, όπου το ομοσπονδιακό κράτος παρεμβαίνει για την τόνωση της οικονομίας. Ωστόσο το ζήτημα είναι πιο σύνθετο και οι ιστορικές αναλογίες μάλλον δεν βοηθούν. Άλλες ανάγκες και αναγκαιότητες τότε, και πάντως τα ουσιαστικά οφέλη ήρθαν μετά το τέλος του πολέμου, καθώς οι ΗΠΑ αξιοποιούν τις τεράστιες ευκαιρίες που τους ανοίχτηκαν. Αντίθετα, στην περίπτωση του κορονοϊού δεν έχουμε ίδιες συνθήκες. Όλοι σχεδόν οι αναλυτές συμφωνούν ότι η κατάσταση που θα προκύψει μετά το τέλος της πανδημίας θα έχει δυο βασικά χαρακτηριστικά και σε συνδυασμό: σαφή περιορισμό της παγκόσμιας παραγωγικής βάσης και απρόσμενη μετατόπιση της οικονομικής δραστηριότητας και όχι μόνο γεωγραφικά.
Οι προειδοποιήσεις για «τον πιο σκοτεινό χειμώνα στη σύγχρονη ιστορία» προϊδεάζουν για μια εξέλιξη που ενδέχεται να φέρει στην επιφάνεια δομικές αδυναμίες του αμερικανικού κράτους με δραματικό τρόπο. Από εδώ, όμως, μέχρι του σημείου ότι οι ΗΠΑ αποτελούν ένα πραγματικό failed state στο εσωτερικό, αλλά και το εξωτερικό, υπάρχει μεγάλη απόσταση.
Όπως παρατηρείται, εν μέσω πανδημίας επιχειρήσεις και κράτη αναζήτησαν για άλλη μια φορά, καταφύγιο στο δολάριο, το οποίο αποτελεί έναν από τους δυο πυλώνες της αμερικανικής ισχύος, μαζί με το Πεντάγωνο. Η αμερικανική κεντρική τράπεζα σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ είναι έτοιμοι να προσφέρουν τη ρευστότητα σε δολάρια που ζητούσε το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Κάτι που άλλοι ανταγωνιστές (βασικά ΕΕ-Κίνα) δεν μπορούν να κάνουν με τα δικά τους νομίσματα.
Κάποιοι βέβαια, όπως ο Μάικλ Πέτις, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου, βλέπουν το ποτήρι μισοάδειο: «Καθώς το μερίδιο των ΗΠΑ στην παγκόσμια οικονομία περιορίζεται», υποστήριξε σε πρόσφατη ανάλυσή του, «θα είναι πολύ δύσκολο στις ΗΠΑ να συνεχίσουν να παίζουν το ρόλο της κεντρικής τράπεζας ολόκληρου του πλανήτη».
Ωστόσο, όποια και να είναι η κατάσταση στο εσωτερικό των ΗΠΑ, δείχνει να μην επηρεάζει, μέχρι στιγμής, τη διεθνή κινητικότητά τους. Η πανδημία όχι μόνο δεν φαίνεται να κάμπτει την επιθετικότητα της Ουάσιγκτον, αλλά, εμμέσως, καταγράφονται τάσεις επιθετικής απάντησης απέναντι στους ανταγωνιστές αντιπάλους της. Τέτοιες ειδήσεις δεν παίρνουν έμφαση στα ΜΜΕ:
- Ότι το Πεντάγωνο αναπτύσσει συστήματα τύπου Patriot στο ευρύτερη Μέση Ανατολή.
- Ότι οι νέες κυρώσεις στη Βενεζουέλα συνοδεύτηκαν από την επικήρυξη του προέδρου Μαδούρο με την κατηγορία της εμπορίας ναρκωτικών!
- Ότι το Πεντάγωνο ενισχύει δραστικά τις δυνάμεις της U.S. Southern Command που δραστηριοποιείται στη Ν. Αμερική, βοηθούμενη από τις κυβέρνησης Βραζιλίας, Βολιβίας και Ισημερινού.
- Ότι ο Λευκός Οίκος εξετάζει αίτημα του Πενταγώνου για επιπλέον 20 δισεκατομμύρια δολάρια για την ενίσχυση και της Διοίκησης Ινδικού-Ειρηνικού.
Πάντως οι περισσότερες αναλύσεις στα ΜΜΕ των ΗΠΑ εστιάζονται στο πώς ο κορονοϊός θα επηρεάσει τις επερχόμενες εκλογές. Παρότι εμφανίζεται κάμψη στα ποσοστά του Τραμπ στις δημοσκοπήσεις, η πανδημία δεν φαίνεται να έχει επηρεάσει ακόμη τις ισορροπίες. Σύμφωνα με αναλυτές, αυτό συμβαίνει γιατί στην κόντρα του Τραμπ με τα ΜΜΕ, τα δεύτερα συχνά υιοθέτησαν τη ρητορική του, πράγμα που ενισχύει την πόλωση της βάσης του. Όμως, παρά τις διαφορετικές εκτιμήσεις, όλοι οι αναλυτές συμφωνούν σε ένα: το επιτελείο Τραμπ παίζει τα ρέστα του. Από ό,τι φαίνεται, βρίσκει απήχηση το αφήγημα ότι για την πανδημία ευθύνονται άλλοι (Κίνα, Π.Ο.Υ.), τόσο που η αρχική υποτίμησή της από τον Λευκό Οίκο έχει σχεδόν ξεχαστεί. Μάλιστα, ο Τραμπ κατηγορεί τον αντίπαλό του, Μπάιντεν, ότι είναι «μαλακός» απέναντι στους Κινέζους την ώρα που αυτοί γονατίζουν την Αμερική.
Ένα από τα σημαντικότερα πεδία όπου θα κριθεί η προεκλογική μάχη στις ΗΠΑ παραμένει η οικονομία και κυρίως η ανεργία. Αυτόν το μήνα, περισσότεροι από 80 εκατ. Αμερικανοί θα πάρουν επίδομα 1.200 δολαρίων που υποσχέθηκε ο Τραμπ. Λέγεται μάλιστα ότι όσοι δεν έχουν δηλώσει τραπεζικούς λογαριασμούς θα λάβουν επιταγές που θα φέρουν το όνομά του! Σημείο των καιρών! Ακόμη όμως δεν είναι ξεκάθαρο με ποια οικονομικά στοιχεία θα πάνε στις κάλπες οι Αμερικανοί ή πού τελικά θα καταλογιστεί η δεδομένη ύφεση ή η απώλεια θέσεων εργασίας. Γιατί με το να τίθεται σε πρώτο πλάνο η εμπορική συμφωνία με τη Κίνα, με αφορμή την πανδημία, δημιουργεί γενικότερες παρενέργειες και ανησυχίες, που ενισχύονται από την απειλή του Τραμπ για ολική διακοπή των σχέσεων με το Πεκίνο!
Υποστηρίζεται πως ο «θυμός» είναι ένα από τα συναισθήματα που παραδοσιακά ωθεί τους αμερικανούς ψηφοφόρους να πάνε στην κάλπη, και ο Τραμπ μοιάζει ευάλωτος απέναντι σε κάτι τέτοιο. Όμως υπάρχουν και άλλα χαρτιά: ο πανικός και ο φόβος.
Στη γενικότερη εικόνα, ο Τραμπ προβάλλει ως κυρίαρχος του παιχνιδιού στην πολιτική σκηνή των ΗΠΑ. Μπορεί το έγκριτο αμερικανικό περιοδικό «The Atlantic» και η υπογραφή του γνωστού αρθρογράφου και συγγραφέα Πάκερ να θεωρεί τις ΗΠΑ ένα failed state (αποτυχημένο κράτος) που «παγιδεύτηκε σε μια κατάρρευση η οποία ξεπερνά σε βάθος και σε μέγεθος τον αποτυχημένο ηγέτης της». Μπορεί, εδώ και αρκετές ημέρες, το CNN να αρνείται να μεταδώσει απευθείας τις συνεντεύξεις Τύπου του Τραμπ, επικαλούμενο… κίνδυνο στη δημόσια ασφάλεια! Μπορεί οι πολιτικοί αντίπαλοί του να χαρακτηρίζουν καταστροφικό τον τρόπο που αντιμετώπισε την πανδημία. Αλλά… Στο θέμα της επανεκκίνησης δεν έχουν να προβάλουν και πολλές εναλλακτικές προτάσεις διαχείρισης.
Οι εξελίξεις μάλλον επιβεβαιώνουν ότι μια πανδημία δεν μπορεί να αλλάξει την κατεύθυνση της ιστορίας, αλλά μπορεί ίσως να επιταχύνει την εξέλιξή της. Το ερώτημα είναι εάν αυτή η επιτάχυνση οδηγήσει και σε άλλου είδους ανακατατάξεις συσχετισμών στην τρίτη δεκαετία του 21ου αιώνα.
Χ.Β.
