• Η επίθεση στη σύνταξη, στην ασφάλιση, στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη είναι καθολική. Στρέφεται, πρώτα και κύρια, ενάντια στην εργατική τάξη και τη φτωχή αγροτιά. Ιδιαίτερα χτυπάει τη νεολαία και τα δικαιώματά της στη δουλειά. Επιδεινώνει δραματικά τη θέση των ανέργων και, προφανώς, συντελεί στο ξεπέταγμα των μεταναστών στο περιθώριο της ζωής. Πλήττει σφοδρά (έως εξοντωτικά για πολλούς από αυτούς) τους αυτοαπασχολούμενους και τα μικρομεσαία στρώματα, μέσω της μεγάλης αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών, που προστίθεται στην ήδη δυσβάσταχτη φορολόγησή τους.
• Η κορύφωση της επίθεσης αυτής που εξελίσσεται τους τελευταίους μήνες, είναι, προφανώς, συνέχεια όλων εκείνων των φρικαλέων και βαρβάρων μέτρων που εφαρμόστηκαν τα προηγούμενα χρόνια για λογαριασμό της ΕΕ και του ΔΝΤ, και προς όφελος του συνόλου της μεγαλοαστικής τάξης.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, πιστή στη μεγάλη στροφή του καλοκαιριού, συνεχίζει και εντείνει το έργο των προηγούμενων κυβερνήσεων, και όχι μόνο δεν αμφισβητεί το προηγούμενο πλαίσιο, αλλά το αξιοποιεί και το επιταχύνει όσο καλύτερα μπορεί.
• Η επίθεση σε σύνταξη-ασφάλιση-περίθαλψη, εκτός από καθολική, πάει χέρι-χέρι με τις μεγάλες ανατροπές που προωθήθηκαν και προωθούνται στις εργασιακές σχέσεις, στην απελευθέρωση των απολύσεων, στη δραματική μείωση μισθών, στην κατάργηση επιδομάτων, στη φορολεηλασία κ.λπ.
Στόχος όλων αυτών των μέτρων -διεθνώς και στη χώρα μας- είναι να διαμορφώσουν τους ορούς «απάντησης» του κεφαλαίου στην κρίση του και, πρώτα απ’ όλα, την εξασφάλιση -προς όφελος του κεφαλαίου- στρατιών εργαζομένων-ανέργων που θα είναι αντικείμενο εκμετάλλευσης χωρίς όρους και δικαιώματα. Στρατιές εργαζομένων-ανέργων που θα είναι εντελώς απροστάτευτες απέναντι στις αδηφάγες ορέξεις του ιμπεριαλισμού και του καπιταλιστικού συστήματος.
• Η υπόθεση της εμμονής των δανειστών με το ασφαλιστικό καλύπτει τις δικές τους αντιθέσεις γύρω από το χρέος και ροκανίζει χρόνο. Το ΔΝΤ, από ακραιφνής υποστηρικτής των μέτρων για το ασφαλιστικό, θέτει τώρα άλλα ζητήματα (εργασιακές σχέσεις κ.λπ.).
Η αντιπρόταση των δανειστών στον Κατρούγκαλο για το ασφαλιστικό, πέρα από το ρόλο «πρέσας» προς την κυβέρνηση, έχει και ουσία, καθώς αναδεικνύει το βάθος της επίθεσης. Ακόμα και αν καταφέρουν να το ψηφίσουν, θα υπάρξουν νέες παρεμβάσεις και συνέπειες. Αξιοποιώντας τα αποτελέσματα της επίθεσης-κρίσης, στην ουσία, η πρότασή τους για «αυτοχρηματοδότηση του ασφαλιστικού» είναι η λιγότερο ρεαλιστική (αν κάνουμε ότι πιστεύουμε τα περί βιωσιμότητας), καθώς με την ανεργία, την ελαστική και μαύρη εργασία τέτοια «χρηματοδότηση» (ακόμα και διαχειριστικά αν θέλουν) δεν πρόκειται να υπάρξει. Επιπρόσθετα, παίζει το ρόλο τρομοκρατικού «παραδείγματος», καθώς αντίστοιχα μέτρα για ασφαλιστικό-εργασιακές σχέσεις υιοθετούνται ή πρόκειται να υιοθετηθούν σε όλη την ΕΕ. Και αυτό το ζήτημα πρέπει να το τονίζουμε.
• Δεν είναι τυχαίο ότι, μεσούσης της αντιλαϊκής καταιγίδας, δημοσιεύτηκε σε εφημερίδες το περίφημο αναπτυξιακό σχέδιο (πλήρες φοροαπαλλαγών και διευκολύνσεων για το ντόπιο και ξένο κεφάλαιο), με το οποίο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ θέλει να σηματοδοτήσει τους στόχους και το περιεχόμενο των αντιλαϊκών-αντεργατικών μέτρων και, ταυτόχρονα, να «κλείσει το μάτι» σε κομμάτια των ανώτερων και μεσαίων αστικών στρωμάτων, καθησυχάζοντάς τα -όσο μπορεί- ότι «έχει τις λύσεις».
• Το σύστημα και η κυβέρνηση, έχοντας υπέρ τους έναν ολόπλευρα αρνητικό συσχετισμό, δεν κινούνται τυφλά, παρορμητικά και χωρίς τακτική. Βασικό στοιχείο της τακτικής τους είναι η μέθοδος «καρότο-μαστίγιο», κυρίως απέναντι σε κομμάτια των μεσαίων αστικών στρωμάτων στην πόλη και στην επαρχία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ εκμεταλλεύεται τους όποιους, χαλαρούς έστω, δεσμούς έχει οικοδομήσει μ’ αυτά τα στρώματα (ως συνέπεια των μνημονιακών πολιτικών), προσπαθεί να αξιοποιήσει ό,τι του έχει απομείνει από το δήθεν φιλολαϊκό προφίλ του και δοκιμάζει συνέχεια μεθόδους σοκ, δέους και αντιπερισπασμού, μαζί με χείρα βοηθείας προς κομμάτια αυτών των στρωμάτων.
Αυτό το παιχνίδι του ΣΥΡΙΖΑ με τα στρώματα αυτά, αλλά και με κομμάτια ανώτερης και μεσαίας υπαλληλίας, δημόσιας και ιδιωτικής, που, αφού τα «τρομάζει» με τα χειρότερα, τους πετάει την «μπανανόφλουδα», ανεξάρτητα του πόσα ποδάρια έχει ν’ αντέξει, προς το παρόν ακολουθείται όλους τους μήνες της διακυβέρνησής του.
• Όπως έχουμε πει και άλλες φορές, τα στρώματα αυτά δεν έχουν στην εποχή μας πολλές ελπίδες να επιστρέψουν στην προηγούμενη κατάσταση. Βεβαίως, το σύστημα οφείλει αρκετά σε αυτά τα στρώματα, μιας και -επί δεκαετίες- έπαιζαν το ρόλο του «αμορτισέρ». Γι’ αυτό και «αξιοποιεί» (όσο μπορεί) τις κραυγές αυτών των στρωμάτων, προκειμένου να θολώσει τα νερά και να προωθήσει μέσω αυτών την πολιτική τού «διαίρει και βασίλευε». Το εργατικό και το λαϊκό κίνημα θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν αυτές τις φωνές, αν ήταν συγκροτημένα με πολιτικό ορίζοντα και προοπτική σύγκρουσης με το σύστημα και όχι διαχείρισής του.
Σήμερα, ωστόσο, η επικέντρωση όλης της προσοχής στις φωνές αυτών των στρωμάτων, ουσιαστικά λειτουργεί αποπροσανατολιστικά, αφήνοντας εκτεθειμένες τις λαϊκές αντιδράσεις στους πολιτικούς ελιγμούς που μπορεί να κάνει το σύστημα, είτε απέναντι στα μεσαία στρώματα επιστημόνων είτε απέναντι σε κομμάτια αγροτών που προορίζονται να γίνουν η ατμομηχανή της κακόφημης αγροτικής «ανάπτυξης» νέου τύπου.
• Μια πλευρά που πρέπει να προβάλλουμε, αφορά την επιχείρηση συγκέντρωσης-συγκεντροποίησης μέσα από την ευρύτερη φτωχοποίηση μιας σειράς στρωμάτων «αυτοαπασχολούμενων», μικρών επιχειρήσεων κ.λπ., η οποία στοχεύει στο να ευνοήσει τις μεγάλες επενδύσεις και το μεγάλο κεφάλαιο.
Αυτή, όμως, η διαδικασία αποδεικνύεται επώδυνη και αντιφατική ακόμα και για την άρχουσα τάξη, η οποία δέχτηκε να πελεκήσει τα πόδια της, γι’ αυτό και η υπόθεση αυτή παράγει αντιφάσεις και μπόλικα ζιγκ-ζαγκ
• Πέρα από την απογοήτευση που σκόρπισε η «Αριστερά», μπορούμε να πούμε πως ο πολύς κόσμος βρίσκεται εγκλωβισμένος στο ζήτημα της έλλειψης προοπτικής. Πάνω σε αυτό το ζήτημα πατάνε οι αστικές δυνάμεις και μία σειρά «ενδιάμεσοι», και τείνει να εμπεδωθεί η αντίληψη πως, ακόμα και αν υποχωρήσει η κυβέρνηση, τίποτε δεν πρόκειται να επιτευχθεί αφού οι «δανειστές» δεν το θέλουν. Παίζει ρόλο και αυτό που έγινε το καλοκαίρι με τους ελέγχους. Δηλαδή ταυτίζεται, με μία έννοια, ο ταξικός αγώνας με τον αντιιμπεριαλιστικό σε αυτό το σημείο.
Από την άλλη, δεν υπάρχουν αστικά «οράματα» με τα οποία θα μπορέσει η αστική τάξη να τραβήξει ενδιάμεσες δυνάμεις και να παγιδέψει λαϊκά στρώματα σε αυταπάτες (όπως π.χ. πριν δύο δεκαετίες, με την Ενωμένη Ευρώπη και τη συμμετοχή στο σκληρό πυρήνα). Αυτή είναι μία σημαντική αδυναμία, που ένα στοιχειωδώς οργανωμένο λαϊκό κίνημα θα μπορούσε να αξιοποιήσει. Όπως, επίσης, θα μπορούμε να αξιοποιήσει τον τρόμο ενός λαϊκού ξεσπάσματος ενόσω δεν έχει απαντηθεί σε βασικά του σημεία το πλαίσιο λειτουργίας του νέου πολιτικού προσωπικού. Αυτός ο τρόμος υφίσταται και πρέπει ως οργάνωση να τον εντοπίζουμε και να τον καταδείξουμε. Και όσο αφορά τους ιμπεριαλιστές δανειστές (π.χ. ο φόβος του Γιούνκερ μπροστά στο μισό εκατομμύριο κόσμο το 2011 και η δήλωση πως «το δάνειο δεν κινδυνεύει»). Γι’ αυτό και η φράση «με όρους λαϊκού κινήματος» πρέπει να αναλύεται με λεπτομέρειες και παραδείγματα, ώστε να γίνεται και πιο πειστική.
• Σίγουρα δεν μπορεί να επαναληφθεί το 2001, όχι μόνο λόγω συσχετισμών, αλλά και γιατί δεν υπάρχει στα πάνω «αστικά πατώματα» εκείνη η ρωγμή που υπήρχε τότε στο ΠΑΣΟΚ ανάμεσα στους «ευρωπαιόφιλους» του Σημίτη και τα «αμερικανάκια» του Παπανδρέου. Από την άλλη, αν κινδυνέψει η ψήφιση του νομοσχέδιου (πιθανό, αν συνεχιστεί το «πανηγύρι» από τα κάτω) εκτίθενται όλες οι αστικές δυνάμεις και αποκαλύπτονται, καθώς θα ασκηθούν πιέσεις να συνδράμουν.
Γι’ αυτό έχει σημασία να επικεντρώνουμε στην ανάγκη ανατροπής της επίθεσης στην ασφάλιση, στη σύνταξη, στην περίθαλψη.
Καταρχάς, αρνούμαστε όλες τις επιπλέον περικοπές που ετοιμάζονται και μεθοδεύονται. Να μην περάσει κανένα νέο βάρβαρο μέτρο που να επιδεινώνει τη θέση αυτών που πλήττονται.
Ο αγώνας μας έχει, επίσης, έντονα αντιιμπεριαλιστικό περιεχόμενο. Γι’ αυτό και στις σημαίες της αντίστασης πρέπει να υπάρχει σαφέστατα το «Έξω από την ΕΕ», «Έξω το ΔΝΤ» και η προοπτική τού να γίνει ο λαός αφέντης στον τόπο του.
• Ήδη αχνοφαίνεται ξανά η δύναμη που έχουν οι αγώνες, οι οποίοι (έστω και μέσα σ’ αυτούς τους συσχετισμούς) υποχρέωσαν την κυβέρνηση σε ελιγμούς-υποχωρήσεις, κάτω -κυρίως- απ’ την πίεση των μπλόκων της αγροτιάς. Ωστόσο, μόνοι τους οι αγρότες (και ιδιαίτερα με επικεφαλής τα πιο αφερέγγυα τμήματά τους), ακόμα και αν συναντιόντουσαν στην πράξη με το κίνημα των λεγόμενων επιστημόνων, δεν θα μπορούσαν να σηκώσουν το βάρος της αντίστασης και της αντιπαράθεσης.
Χωρίς να κάνουμε πίσω από την ανάγκη το κάθε κομμάτι του λαού να βγει στη διεκδίκηση, πρέπει να αντιληφθούμε ότι τα πράγματα πρέπει να βαδίσουν στην κατεύθυνση της συνολικοποίησης και της πολιτικοποίησης του αγώνα. Και αυτό περνάει μέσα και από την ανάγκη ο αγώνας αυτός να αγκαλιάσει και τις πόλεις, τους εργασιακούς χώρους, τη δημοσιοϋπαλληλία (εκπαιδευτικοί, υγεία κ.λπ.), τη νεολαία.
Οι τροπολογίες Κατρούγκαλου, τα μασημένα μισόλογα των υπουργών, η «διάθεση» Τσίπρα για διάλογο, όλα αυτά θα μπορούσαν να δώσουν διάρκεια, εύρος και -γιατί όχι- βάθος στις αντιστάσεις, αν δυναμώσουν δυνάμεις διαθέσιμες να παρεμβαίνουν συνολικά στις μάζες, στην κατεύθυνση της συνένωσης και αναβάθμισης των κινητοποιήσεων. Γι’ αυτό πρέπει να αξιοποιήσουε την απεργία στις 4 Φλεβάρη στην κατεύθυνση της προώθησης του ΜΕΤΩΠΟΥ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΛΗΣ.
Επιμένουμε στη γραμμή της ελάχιστης σύγκλισης («να μην περάσουν τα μέτρα») που, δυστυχώς, είμαστε οι μόνοι που την προωθούμε, ίσως γιατί έχουμε συνείδηση πως αυτό το «ελάχιστο» απαιτεί μέγιστα βήματα από τις οργανωμένες δυνάμεις της Αριστεράς σε κάθε επίπεδο.
• Το κύριο βάρος της προσπάθειάς μας, ενώ θα πέφτει στην ανάδειξη του ΜΕΤΩΠΟΥ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΠΑΛΗΣ, δεν πρέπει να μας οδηγήσει σε παραίτηση ή άμβλυνση του καθήκοντος της επίμονης και έντονης αντιπαράθεσης με τις μικροαστικές, ρεφορμιστικές αντιλήψεις. Η αντιπαράθεσή μας σ’ αυτές τις αντιλήψεις ουσιαστικά στηρίζει και δίνει δύναμη στη βασική μας αντιπαράθεση απέναντι στα κυρίαρχα αστικά ιδεολογήματα που επιχειρούν να νομιμοποιήσουν την επίθεση στα μάτια του λαού και της εργατικής τάξης.
