Σε μια νέα φάση μεγαλύτερων πολεμικών κινδύνων μπήκε η σπαρασσόμενη Συρία αλλά και όλη η ευρύτερη Μέση Ανατολή, αφότου τα ρώσικα πολεμικά αεροσκάφη ξεκίνησαν στις 30 του Σεπτέμβρη να βομβαρδίζουν θέσεις της συριακής ισλαμικής αντιπολίτευσης στο βορειοδυτικό και κεντρικό τμήμα της χώρας. Η συριακή εμφύλια σύγκρουση, η οποία υποδαυλίστηκε συστηματικά από το εξωτερικό, ήταν μέχρι πρότινος μια ενδοϊμπεριαλιστική και διαπεριφερειακή αναμέτρηση μέσω κυρίως τοπικών αντιπροσώπων και μισθοφόρων. Πρώτα η συμμαχία με επικεφαλής τους Αμερικάνους και με στενούς συνεργάτες τα σουνιτικά βασίλεια του Κόλπου, ύστερα η Γαλλία, που μόλις πρόλαβε να κάνει μερικές αναγνωριστικές πτήσεις με ομολογημένο σκοπό τους βομβαρδισμούς, και τώρα η Ρωσία, την έχουν μετατρέψει σε μια (ελεγχόμενη και «παράλληλη» προς το παρόν) άμεση αναμέτρηση των μεγάλων δυνάμεων με ανοικτά σχεδόν όλα τα ενδεχόμενα. Το μόνο που είναι σίγουρο, σε κάθε εκδοχή, είναι πως μεγάλος χαμένος θα είναι ο λαός της Συρίας, δηλαδή όλες οι εθνότητες και θρησκευτικές κοινότητες που συμβίωναν σχετικά ομαλά για πολλές δεκαετίες και βρέθηκαν σε μια εμφύλια δίνη απίστευτης βαρβαρότητας και καταστροφής.
Η ρώσικη κρατική και στρατιωτική προπαγάνδα, πιστό αντίγραφο της αντίστοιχης αμερικάνικης, ύστερα από κάθε βομβαρδισμό ανακοινώνει μονότονα πως οι στόχοι καταστράφηκαν και δεν υπήρξε καμιά απώλεια αμάχων! Αυτό έκαναν πάλι όταν δημοσιοποίησαν την πυραυλική επίθεση από πολεμικά πλοία στην Κασπία, με προφανή στόχο να εντυπωσιάσουν και να στείλουν μηνύματα σε πολλές κατευθύνσεις. Όσο αληθινά και δήθεν αποτελεσματικά ήταν τα αμερικάνικα χτυπήματα στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ με τις εκατόμβες των θυμάτων, άλλο τόσο είναι και τα ρωσικά στην Συρία. Οι πρώτες εικόνες που αρχίζουν να βγαίνουν δείχνουν πως οι πύραυλοι και οι βόμβες πέφτουν παντού, είτε αυτές είναι στρατιωτικές εγκαταστάσεις είτε κατοικημένες περιοχές, και οι απώλειες μεταξύ των αμάχων θα μεγαλώνουν σταδιακά. Στην πραγματικότητα, διεξάγεται ένα νέο μαζικό έγκλημα ενάντια στον συριακό λαό, σε βάρος ανθρώπινων ζωών και της υποδομής της χώρας.
Τι ώθησε την Μόσχα να πάρει αυτήν την ριψοκίνδυνη απόφαση, πέντε περίπου χρόνια μετά την έναρξη του συριακού εμφύλιου με την άμεση υποδαύλισή του από την Δύση, την Τουρκία και τα αντιδραστικά βασίλεια του Περσικού Κόλπου; Η απάντηση είναι πως αυτή υπαγορεύτηκε από έναν συνδυασμό αναγκών και φόβων που κυριάρχησαν στο Κρεμλίνο το τελευταίο διάστημα και ειδικά αφότου φάνηκε καθαρά το αδιέξοδο της αμερικάνικης πολιτικής. Η τελευταία, μπροστά στην αδυναμία της να συγκροτήσει τη φιλοδυτική συριακή αντιπολίτευση με άφθονα χρήματα και πολιτική υποστήριξη, άφησε πολλά κενά που είτε θα κάλυπταν οι ισλαμιστές του λεγόμενου Ισλαμικού Κράτους και άλλων ομάδων είτε θα έπρεπε να παρέμβει κάποια εξωτερική δύναμη για να τους εμποδίσει. Το συριακό καθεστώς -ακόμα και με την ρώσικη συνδρομή- αδυνατούσε να αλλάξει τα δεδομένα που διαμορφώθηκαν στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας. Προοπτικά, μάλιστα, τα ερωτήματα για το πόσο διάστημα θα μπορούσε να αντέξει χωρίς εξωτερική άμεση βοήθεια άρχισαν να γίνονται όλο και πιο πιεστικά. Η Μόσχα φοβήθηκε την πιθανότητα διεθνών πρωτοβουλιών που θα κλιμάκωναν την επέμβαση και θα δημιουργούσαν τετελεσμένα (αυξημένη πίεση της Γαλλίας για μεγαλύτερη αεροπορική εκστρατεία, εκμετάλλευση του προσφυγικού ρεύματος ως επιχείρημα για «ανθρωπιστική» επέμβαση, μερική ή και ολική απαγόρευση πτήσεων κλπ). Ανησυχούσε επίσης για τις συνεχώς μειούμενες δυνατότητες επιβίωσης του καθεστώτος Άσαντ σε αυτόν τον αδιάκοπο πόλεμο φθοράς. Τέλος, διαρκής είναι η αίσθηση απειλής για μια ανεξέλεγκτη διάχυση του εξτρεμιστικού ισλαμισμού και για αναζωπύρωση των εστιών αντιπαράθεσης εντός των συνόρων της Ρωσικής ομοσπονδίας (Τσετσενία κλπ). Με την κίνηση αυτή, η Μόσχα εμποδίζει να εξελιχθούν περαιτέρω δυτικές μονομερείς κινήσεις με τον μανδύα του ανθρωπισμού και διασφαλίζει τη συμμετοχή της σε κάθε είδους πιθανό και απίθανο διακανονισμό της συριακής κρίσης, που έχει εξελιχθεί πλέον σε μια επικίνδυνη περιφερειακή αναμέτρηση.
Η πολεμική πρωτοβουλία της Μόσχας, παρά την διπλωματική αυτοσυγκράτηση αυτού του πρώτου διαστήματος, ενόχλησε σφοδρά τους περισσότερους από τους εξωτερικούς παράγοντες που αναμετρούνται επί του συριακού εδάφους. Πρώτα και κύρια την Ουάσιγκτον και τις δυτικοευρωπαϊκές κυβερνήσεις με προεξάρχουσα την Γαλλία. Το ότι δέχονται να υπάρχει ενός είδους συντονισμός και εκατέρωθεν πληροφόρηση σε στρατιωτικό-τεχνικό επίπεδο δεν πρέπει να παραπλανά. Στην Συρία διεξάγεται πλέον ένας σκληρός και ανοικτός σε πολλά εφιαλτικά ενδεχόμενα ενδοϊμπεριαλιστικός πόλεμος, που πέρασε ύστερα από την ανοικτή επέμβαση της Ρωσίας σε ένα ανώτερο επίπεδο. Το ότι διεξάγεται εκ παραλλήλου σε αυτήν την φάση δεν αλλάζει τον βασικό χαρακτήρα του και δεν εμποδίζει σε τίποτα την μετεξέλιξή του σε πιο «θερμό» και γενικευμένο επίπεδο.
Τόσο η Άγκυρα όσο και το Ριάντ δεν κρύβουν την οργή τους για την ρώσικη επίθεση. Για καιρό στρατολόγησαν, εξόπλισαν και χρηματοδότησαν τις ισλαμικές ομάδες της ένοπλης αντιπολίτευσης, οι περισσότερες από τις οποίες, μαζί με το λεγόμενο Ισλαμικό Κράτος, βρίσκονται τώρα στο στόχο των ρώσικων βομβαρδιστικών. Επένδυσαν πολλά στην ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ, εναντιώθηκαν σε κάθε εκδοχή συνεννόησης και πολιτικής λύσης και τώρα βλέπουν τα δεδομένα να ανατρέπονται δίχως να μπορούν να κάνουν και πολλά πράγματα. Η κυβέρνηση Ερντογάν, με το επιχείρημα της παραβίασης του εναέριου χώρου της Τουρκίας, κρατά ανοιχτή τη δικαιολογία για νατοϊκή συνδρομή και αναβάθμιση της δυτικής αντίδρασης, αλλά μένει να φανεί αν το χαρτί αυτό θα παιχτεί και μέχρι σε ποιο βαθμό (το άρθρο γράφτηκε πριν την ολοκλήρωση της συνόδου των Υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ στην οποία υπήρχαν πιέσεις για αναβάθμιση της παρουσίας του στα τουρκοσυριακά σύνορα). Σε αντίθεση με αυτές τις δύο περιφερειακές δυνάμεις, το Ιράν και το Ισραήλ στέκονται ευνοϊκά ή ουδέτερα απέναντι στην ρωσική επέμβαση, θεωρώντας, το καθένα για δικούς του ιδιοτελείς λόγους, πως κερδίζουν με την αποδυνάμωση της σουνιτικής συριακής αντιπολίτευσης.
Η Μόσχα φαίνεται πως θα ήθελε σχετικά σύντομα η πολεμική πρωτοβουλία της να οδηγήσει όλους τους παράγοντες σε ένα διεθνές διπλωματικό τραπέζι. Στο οποίο θα επιχειρούνταν ενός τύπου πολιτική διευθέτηση με την συμμετοχή -οπωσδήποτε- του καθεστώτος της Δαμασκού αλλά και ενός τμήματος της μετριοπαθούς φιλοδυτικής συριακής αντιπολίτευσης, κύρια του λεγόμενου Ελεύθερου Συριακού Στρατού. Θα αναζητούνταν έτσι μια εσωτερική πολιτική λύση με διεθνείς εγγυήσεις και στενή επιτήρηση με την μορφή ίσως των διακανονισμών κατανομής της εξουσίας που έγιναν (και ως ένα βαθμό λειτούργησαν) στο μετα-κατοχικό Ιράκ. Το Κρεμλίνο, με αυτήν την λύση, προσβλέπει τουλάχιστον στην διασφάλιση της στρατιωτικής παρουσίας του στις ακτές της Συρίας και ορισμένοι ισχυρίζονται πως θα ήταν έτοιμο προς τούτο να δεχτεί και μια συμφωνία που θα παραμέριζε τον Άσαντ. Επίσης, μια τέτοιου τύπου συμφωνία θα αναβάθμιζε τον διεθνή ρόλο της Μόσχας στην ευρύτερη Μέση Ανατολή. Αυτή η εκδοχή προς το παρόν φαντάζει το λιγότερο δύσκολη. Όχι μόνο γιατί η Συρία δεν είναι Ιράκ, στο οποίο αυτού του είδους οι διακανονισμοί έχουν επίσης υπονομευτεί και βρίσκονται εδώ και καιρό στον «αέρα». Άλλα γιατί η Δύση (κυρίως οι Αμερικανοί και οι Γάλλοι), έτσι όπως ήρθαν τα πράγματα, δεν έχουν κανένα λόγο να βιαστούν υποκύπτοντας στις ρώσικες πολιτικές φιλοδοξίες. Δεν συζητάμε για την Τουρκία και τη Σαουδική Αραβία, οι οποίες θα κάνουν στο παρασκήνιο ότι μπορούν για να αποτύχει η αραβική εκστρατεία της Ρωσίας. Μια οιονεί ενιαία αλλά στην πραγματικότητα διασπασμένη Συρία, με διαφορετικούς εξωτερικούς εγγυητές, δεν μπορεί να αποκλειστεί, αλλά αυτό θα είναι η αναγκαστική κατάληξη ενός μεγάλου λουτρού αίματος. Για να μην αναφερθούμε σε άλλα πιο σκοτεινά σενάρια, αν αυτή η εξέλιξη διεθνοποιήσει τη συριακή σύγκρουση με την εμπλοκή γειτονικών κρατών.
Κάθε πρόβλεψη για τις επόμενες εξελίξεις είναι παρακινδυνευμένη. Στον ουρανό και στο έδαφος της Συρίας έχουν συγκεντρωθεί τόσοι δαίμονες που και η πιο εφιαλτική εξέλιξη δεν μπορεί να αποκλειστεί. Νέα καραβάνια απεγνωσμένων προσφύγων θα δημιουργήσουν αυτή τη φορά οι έξυπνες βόμβες της Ρωσίας μαζί με αυτές των Αμερικάνων, των Γάλλων και κάθε άλλου αντιδραστικού που έχει μετατρέψει την Συρία σε πεδίο βολής. Όπως σημειώνει και η ανακοίνωση του ΚΚΕ(μ-λ) που βγήκε την επαύριον της ρώσικης επίθεσης: «Ο λαός της Συρίας, αλλά και ευρύτερα όλοι οι λαοί της περιοχής, θα είναι και πάλι οι μεγάλοι χαμένοι από τη νέα κλιμάκωση της ιμπεριαλιστικής επέμβασης, είτε αυτή καθοδηγείται από την Ουάσιγκτον είτε από την Μόσχα είτε από το Παρίσι, είτε από κάποια διεθνή συμμαχία με την αιγίδα του ΟΗΕ. Θα γίνουν και πάλι ζωντανοί στόχοι των πολεμικών μηχανών τους και ταυτόχρονα αντικείμενα αισχρής διαπραγμάτευσης για την επαναχάραξη των συνόρων της περιοχής». Και αυτό αφορά όλους μας. Ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος πλησιάζει απειλητικά και την δική μας πόρτα και ο λαός μας πρέπει να ενημερωθεί και να συνεγερθεί, αν δεν θέλει να γίνει αναλώσιμο υλικό στα σχέδια των διεθνών εγκληματιών.
Δ.Π.
