Η δολοφονία του Ρώσου πρέσβη «σήμα» για την επικινδυνότητα της «επόμενης μέρας»
Το Χαλέπι, όπως είχαμε και εμείς μαζί με τους περισσότερους αναλυτές εκτιμήσει, άλλαξε χέρια. Τελικά την Τρίτη 13 Δεκεμβρίου αποδέχτηκαν οι εναπομείναντες ένοπλοι αντικαθεστωτικοί του Χαλεπιού, την πρόταση Ρωσίας και ΗΠΑ για απομάκρυνσή τους από τη μαρτυρική πόλη. Αυτή η νίκη κλείνει το κεφάλαιο της πολύμηνης πολιορκίας του Χαλεπιού από τον Άσαντ, την Λιβανέζικη Χεζμπολάχ, τις ιρανικές σιίτικες πολιτοφυλακές και φυσικά την αεροπορία του ρώσικου ιμπεριαλισμού, αφήνοντας πίσω της μια κατεστραμμένη πόλη και μια ανθρώπινη τραγωδία την ευθύνη για την οποία έχουν όλες οι εμπλεκόμενες δυνάμεις. Και ανοίγει αντικειμενικά ένα νέο στην σύγκρουση των ιμπεριαλιστών αλλά και των περιφερειακών δυνάμεων στο έδαφος της Συρίας. Όχι κατ’ ανάγκη πιο ειρηνικό ή πιο προβλεπόμενο απ’ ότι τα προηγούμενα, όπως δείχνει και η τελευταία εξέλιξη, η δολοφονία δηλαδή του Ρώσου πρέσβη στην Άγκυρα.
Απομάκρυνση αντικαθεστωτικών και διπλωματία στα ερείπια
Έχοντας εξαντλήσει-κατά τα φαινόμενα- κάθε δυνατότητα στρατιωτικής απάντησης ή διπλωματικής πίεσης/εκβιασμού –μέσω των δυτικών αφεντικών τους- , των αντιπάλων τους, δηλαδή της Ρωσίας του Άσαντ και των συμμάχων τους, και αφού είχε καταληφθεί ήδη πάνω από το 80% του Ανατολικού Χαλεπιού που πριν ένα χρόνο έλεγχαν πλήρως, οι αντικαθεστωτικές ένοπλες ομάδες αποδέχτηκαν το ρωσοαμερικανικό σχέδιο απομάκρυνσης. Ουσιαστικά αποδέχτηκαν το σχέδιο που η Ρωσία εδώ και μήνες προτείνει και που τελευταία –μην μπορώντας να κάνουν αλλιώς- συμφώνησαν και οι ΗΠΑ. Αυτό περιλαμβάνει την μεταφορά των ανταρτών και των οικογενειών τους, χωρίς φυσικά να πάρουν μαζί τους τον βαρύ οπλισμό, σε «ασφαλείς» για τους ίδιους περιοχές. Ο κύριος προορισμός είναι η επαρχία Ιντλίμπ βορειοδυτικά του Χαλεπιού που ελέγχεται από το Μέτωπο Αλ Νούσρα (η συριακή ΑΛ Κάϊντα) και η οποία ήδη βομβαρδίζεται από Ρωσία και Άσαντ! Από την Αλ Νούσρα, άλλωστε, προέρχεται και η πλειοψηφία των μαχητών που πολεμούσαν στο Χαλέπι. Από κει και πέρα τους δίνεται η δυνατότητα να πάνε και σε άλλες περιοχές με δεύτερη σε προτίμηση αυτή στην κατεχόμενη από την Τουρκία περιοχή στο βορά κατά μήκος των συροτουρκικών συνόρων.
Το διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ της αποδοχής της απομάκρυνσης μέχρι την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές (μία εβδομάδα μετά), ήταν γεμάτο μπλοκαρίσματα και επαννεκινήσεις της συμφωνίας απομάκρυνσης, που συνδέονταν αναπόφευκτα με την πορεία διατήρησης τη εκεχειρίας στο Χαλέπι. Σημειωτέον ότι για την επίτευξη της εκεχειρίας αλλά και για την ίδια την συμφωνία απομάκρυνσης, η Ρωσία συνεργάστηκε με την τουρκική διπλωματία, που είχε σοβαρούς και προφανείς λόγους ανάμειξης. Και όχι σε ευθυγράμμιση με τους αμερικάνικους και ευρύτερα τους δυτικούς. Έτσι κι αλλιώς από τα τέλη του Νοέμβρη και ενώ από τη μια εξελίσσονταν η ρωσοτουρκική κόντρα, την ίδια στιγμή η Άγκυρα και η τούρκικη ηγεσία γινόταν ο μεσολαβητής συναντήσεων και συνομιλιών μεταξύ της Ρωσίας και «μεγάλου μέρους της ένοπλης συριακής αντιπολίτευσης» όπως έγραψαν οι Φαινάνσιαλ Τάιμς (Financial Times) και η τουρκική Χουριέτ. Φαίνεται δηλαδή πως η Τουρκία, σφόδρα ενοχλημένη με την συνεχιζόμενη αμερικανική «υποστήριξη» (εμείς την ονομάζουμε χρησιμοποίηση) των Κούρδων της Συρίας επιχειρούσε ξανά μια τακτική προσέγγιση με τη Μόσχα αλλά και με το Ιράν και με ότι ρίσκα συνεπάγεται αυτό.
Επιπλέον στην όλη διαδικασία απομάκρυνσης και εκεχειρία μπήκε «σφήνα» και το Ιράν που απαιτούσε –και έγινε αποδεκτό- να εφαρμοστεί αντίστοιχη εκεχειρία και απομάκρυνση τραυματιών και αμάχων από τα σιϊτικά χωριά Φούα και Κεφράγια που πολιορκούνται από την Αλ Νούσρα στην επαρχία Ιντλίμπ. Σημάδι κι αυτό όχι μόνο της αναβάθμισης του δικού του ρόλου στο «συριακό» αλλά και της τριμερούς συνεννόησης Ρωσίας-Τουρκίας- Ιράν που δρομολογούνταν στο παρασκήνιο πριν ακόμα ανακοινωθεί και η επίσημη συνάντησή τους στην Μόσχα, την Τρίτη 20 Δεκεμβρίου.
Η δολοφονία: στόχοι και πιθανοί αυτουργοί
Το ποιος βρίσκονταν πίσω από τη δολοφονία του Ρώσου πρέσβη στην Άγκυρα, ίσως να μην αποκαλυφθεί ποτέ. Μπορούμε ωστόσο με σαφή τρόπο να μιλήσουμε για τον/τους στόχο/στόχους της. Είναι ηλίου φαεινότερο πως αυτή η δολοφονία είχε στόχο την προωθούμενη τριμερή συνάντηση Ρωσίας-Τουρκίας- Ιράν που θα πραγματοποιούνταν την επόμενη μέρα στη Μόσχα. Επίσης η δολοφονία συνέβη ενώ είχε «ξεκολλήσει» η διαδικασία απομάκρυνσης των αντικαθεστωτικών στο Χαλέπι και είχε ψηφιστεί ομόφωνα στο Συμβούλιο Ασφαλείας η ανάπτυξη διεθνών παρατηρητών του ΟΗΕ στη μαρτυρική πόλη. Με δύο λόγια ενώ η Ρωσία και το καθεστώς Άσαντ άρχιζαν να κεφαλαιοποιούν την νίκη τους στο Χαλέπι και προπαντός όταν είχε γίνει φανερό πως Μόσχα, Άγκυρα και Τεχεράνη έχουν προχωρήσει τις συζητήσεις για μια συνολική διευθέτηση της συριακής κρίσης. Και μάλιστα έχοντας de facto αποκλείσει από αυτές τους δυτικούς και προπαντός τις ΗΠΑ. Έτσι δεν θα ήταν παράξενο οι ΗΠΑ μέσω και των καναλιών που εξακολουθούν να διαθέτουν στον ISIS να έσπρωξαν –στο παρασκήνιο- την δολοφονία του Ρώσου για να προβοκάρουν την διαδικασία αλλά και για να στείλουν ένα μήνυμα προς όλους! Αντίστοιχα «ριγμένες» πρέπει να αισθάνονται δυνάμεις όπως η Σαουδική Αραβία και το Κατάρ. Ακόμα-ακόμα και δυνάμεις εντός της Τουρκίας που είχαν «επενδύσει» στην μετατροπή της Τουρκίας σε εκπρόσωπο του «ριζοσπαστικού Ισλάμ» πράγμα το οποίο θεωρούσαν ότι υλοποιούνταν μέσω της στήριξης που παρείχε η τούρκικη ηγεσία στον ISIS και της Αλ Νούσρα σε μια προηγούμενη φάση. Έτσι και ανεξάρτητα από την «ανάληψη ευθύνης» –ο ISIS την ανέλαβε ήδη- δεν θα είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που χρησιμοποιούνται διάφορα ενεργούμενα για την πραγματοποίηση μιας πολιτικής προβοκάτσιας.
Οι πρώτες ειδήσεις που έρχονται στο φως της δημοσιότητας από την κοινή συνέντευξη τύπου των ΥΠΕΞ των τριών χωρών, αν μη τι άλλο συνιστούν επιβεβαίωση των παραπάνω συλλογισμών. Με την έννοια ότι πραγματικά έχουν ήδη ενοχλήσει πολλού και πολύ και αυτό ανεξάρτητα από την εκτίμηση για το μέλλον και τα όρια που μπορεί να έχει αυτή η προσπάθεια των τριών. Έτσι ο ΥΠΕΞ του Ιράν δήλωσε πως δεν υπάρχει στρατιωτική λύση στη Συρία και ότι τώρα είναι μια καλή στιγμή για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για την εξεύρεση πολιτικής λύσης στη χώρα. Ο Τούρκος ομόλογός του χαρακτήρισε τη συνεργασία των τριών χωρών ως αποφασιστικής σημασίας για το μέλλον της Συρίας και υπογράμμισε την ανάγκη εξεύρεσης πολιτικής λύσης και την ανάγκη να σταματήσει η παροχή βοήθειας στους τρομοκράτες!! Ενώ ο Λαβρόφ υποστήριξε εμφατικά ότι η παρούσα διπλωματική σύσταση (Ρωσία, Τουρκία, Ιράν) είναι η πλέον κατάλληλη για να αποπερατώσει τις διαπραγματεύσεις. Αναφερόμενος μάλιστα στον ρόλο των ΗΠΑ σχολίασε ότι η διεθνής επέμβαση απέτυχε στο ρόλο της στην εφαρμογή των αποφάσεων στη Συρία, «καρφώνοντας» την στάση της Ουάσινγκτον που τον περασμένο Σεπτέμβριο δεν τήρησε τις υποχρεώσεις που απέρρεαν από τη συμφωνία που είχε επιτευχθεί.
Τι μέλλει γενέσθαι;
Η νίκη Ρωσίας-Άσαντ στο Χαλέπι αλλά και η προσπάθεια συνεννόησης με Τουρκία και Ιράν με αποκλεισμό των δυτικών, μπορεί να τους δίνει ένα προβάδισμα αλλά ήδη λειτουργεί περισσότερο σαν στοιχείο αντισυσπείρωσης των αντίπαλων ιμπεριαλισμών μεγαλώνοντας τις δυσαρέσκειές τους για τις ήττες τους παρά τους σπρώχνει σε μια πορεία πολιτικής διευθέτησης η οποία αν γίνει τώρα θα είναι σε βάρος τους. Η μόνη περίπτωση να αποδεχθούν δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ να μπουν τώρα σε μια τέτοια πορεία διευθέτησης θα προέρχονταν από μια εκτίμηση πως τα χαρτιά τους έχουν τελειώσει, πράγμα που δεν το νομίζουμε. Ή να το πράξουν σαν τμήμα μιας γενικότερης ανατροπής των τακτικών τους κινήσεων και ιεραρχήσεων. Που μένει να το δούμε. Επίσης καλό θα ήταν μέσα στην πορεία των εξελίξεων να συνεκτιμηθεί το τι ακριβώς σημαίνουν αυτές οι «κάθετες» δηλώσεις του Λαβρόφ που κάθε άλλο παρά πριμοδοτούν μια ρωσοαμερικανική συνεννόηση. Συνιστούν δηλαδή μια έμμεση δήλωσε δυσαρέσκειας για το ρόλο των ΗΠΑ στη δολοφονία του πρέσβη ή απηχούν άλλες σκέψεις για το συριακό. Με όλα αυτά, για το επόμενο διάστημα δεν μπορούμε παρά να είμαστε πολύ ανήσυχοι!
Τ.Σ.
