Άρθρο από την Προλεταριακή Σημαία (φύλλο 895)
Μετά την παρουσίαση του σχεδίου «Ελλάδα 2.0» από τον Μητσοτάκη για την κατανομή των πόρων του «Ταμείου Ανάκαμψης», σειρά πήρε ο Τσίπρας για να παρουσιάσει και αυτός το δικό του σχέδιο με την ονομασία «Ελλάδα+».
Οι δύο σημερινοί «πυλώνες» του συστήματος, είτε ως κυβέρνηση είτε ως αξιωματική αντιπολίτευση, οφείλουν να δεσμευτούν απέναντι στους ιμπεριαλιστές της ΕΕ για το «πού θα πάνε τα λεφτά», σε ποιους τομείς και κλάδους της οικονομίας, ποιες θα είναι οι προτεραιότητες και κυρίως ποιος θα ωφεληθεί από τα 72 δισ. ευρώ που θα εισρεύσουν στην οικονομία της χώρας τα επόμενα χρόνια (32 δισ. του Ταμείου Ανάκαμψης + 40 δισ. του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού).
Ιδιαίτερα για τα 32 δισ. του «Ταμείου Ανάκαμψης» (19 δισ. επιδότηση + 13 δισ. δανεισμός ) η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απαιτεί την υποβολή συγκεκριμένου, αναλυτικού και λεπτομερειακού σχεδίου δέσμευσης έτσι ώστε ο έλεγχος να είναι απόλυτος. Πέρα από το γεγονός ότι οι στόχοι της διάθεσης των βασικών πόρων είναι ήδη προκαθορισμένοι (πράσινη ανάπτυξη, ψηφιακός μετασχηματισμός, μεταρρυθμίσεις, ενίσχυση υποδομών), τα περιθώρια για την κάθε χώρα και ιδιαίτερα για τις εξαρτημένες όπως η Ελλάδα είναι ιδιαίτερα αυστηρά.
Η οικονομική κρίση που έχει προκαλέσει η πανδημία ανάγκασε τους ευρωπαίους ιμπεριαλιστές και ιδιαίτερα τη Γερμανία να προχωρήσουν έπειτα από αρκετές συζητήσεις, αντιθέσεις και συμβιβασμούς στη συγκρότηση του λεγόμενου «Ταμείου Ανάκαμψης», προϋπολογισμού 750 δισ. ευρώ, με στόχο να ενισχύσουν την οικονομία τους και ιδιαίτερα το ευρωπαϊκό μονοπωλιακό κεφάλαιο. Στο πλαίσιο αυτό και τα προγράμματα των επενδύσεων είναι προσαρμοσμένα σε αυτόν το βασικό στόχο. Πράσινη ενέργεια για ανεξαρτητοποίηση από ΗΠΑ – Ρωσία σε αυτόν τον τομέα, ψηφιοποίηση για καλύτερο, πιο κεντρικό και πιο συγκεντρωτικό έλεγχο, μεταρρυθμίσεις σε αντιλαϊκή – αντεργατική κατεύθυνση, εκσυγχρονισμό των υποδομών και των δικτύων μεταφοράς για ευκολότερη και γρηγορότερη διακίνηση εμπορευμάτων, πρώτων υλών και ανθρώπων. Τελευταία, από κάθε άποψη, μένει η ενίσχυση των κοινωνικών στρωμάτων που έχουν πληγεί από την οικονομική κρίση λόγω πανδημίας, με ιδιαίτερη επικέντρωση στα μεσοστρώματα έτσι ώστε να ξαναστηθούν αντιδραστικά κοινωνικά συμβόλαια τα οποία έχουν σπάσει.
Όμως, από την άλλη μεριά του Ατλαντικού η νέα διοίκηση των ΗΠΑ διά του Μπάιντεν εξαγγέλλει ένα πρόγραμμα ανασυγκρότησης 4 τρισ. ευρώ για τα επόμενα χρόνια με ταυτόχρονη αύξηση των φόρων εισοδήματος για τον μεγάλο πλούτο, σαγηνεύοντας με αυτό όλη τη σοσιαλδημοκρατία ανά τον κόσμο, συμπεριλαμβανόμενου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και του Α. Τσίπρα, ο οποίος πλέον θεωρεί ότι βρίσκεται «πάνω στο κύμα» της εποχής που εκπροσωπεί η διοίκηση Μπάιντεν.
Έτσι λοιπόν το πρόγραμμα «Ελλάδα+» περιλαμβάνει πέντε βασικούς άξονες οι οποίοι είναι: α) η δίκαιη πράσινη ανάπτυξη, β) ο μετασχηματισμός του παραγωγικού μοντέλου, γ) ο ψηφιακός μετασχηματισμός, δ) η κοινωνική συνοχή και ανθεκτικότητα, και ε) η ανάπτυξη των περιφερειών, των πόλεων και της υπαίθρου.
Δεν είναι έκπληξη ότι οι άξονες ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ υπακούουν πλήρως σε όλα τα σημεία τους με αυτούς που υπαγορεύει η ΕΕ για την αξιοποίηση των πόρων του «Ταμείου Ανάκαμψης».
Πριν όμως αξιολογήσουμε τις προτάσεις ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ θεωρούμε ότι είναι αναγκαία μία γενικότερη εκτίμηση για το πώς αντιμετωπίζουν τόσο η κυβέρνηση της ΝΔ όσο και η αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ το «πακέτο» του «Ταμείου Ανάκαμψης» για λογαριασμό της ντόπιας άρχουσας τάξης. Εν ολίγοις προσπαθούν να μας παρουσιάσουν ότι τα όποια δισ. ευρώ φτάσουν τελικά στη χώρα θα προκαλέσουν μία «κοσμογονία». Αλλαγή παραγωγικού μοντέλου, ψηφιακός μετασχηματισμός, ανάπτυξη, κοινωνική συνοχή, σύγχρονες υποδομές σε περίθαλψη και εκπαίδευση είναι το κοινό σενάριο κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης. Το κοινό αφήγημα της ντόπιας άρχουσας τάξης και των βασικών πολιτικών της εκπροσώπων για τα επόμενα χρόνια προς τον εργαζόμενο λαό. Καθώς είναι φανερό ότι εκεί απευθύνονται και όχι βέβαια στους ιμπεριαλιστές της ΕΕ που πολύ καλά γνωρίζουν ότι όχι μόνο μετά 32 δισ. του «Ταμείου Ανάκαμψης» αλλά ακόμα και αν προστεθούν τα άλλα 40 δισ. του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού δεν μπορούν να αλλάξουν το «παραγωγικό μοντέλο» της χώρας και να τη μετατρέψουν σε κάτι διαφορετικό από ό,τι είναι σήμερα. Ένας βαθιά εξαρτημένος καπιταλιστικός σχηματισμός σε κρίση αποεπένδυσης, διατροφικής εξάρτησης, αποβιομηχάνισης, με προβληματικό και υδροκέφαλο τριτογενή τομέα.
Σε αυτό το νέο «αφήγημα» συμμετέχει και η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ υποταγμένη πλήρως τόσο στις επιλογές της ΕΕ όσο και στις ανάγκες της ντόπιας άρχουσας τάξης για μια «ανάσα» από τη βαθιά της κρίση. Προσπαθώντας να δώσει το δικό του «διαφορετικό» περιεχόμενο και να παρουσιάσει το δικό του πρόγραμμα ότι μπορεί να συμπεριλάβει το «99% της κοινωνίας» σε αντίθεση με αυτό της ΝΔ που απευθύνεται μόνο στην «επιχειρηματική ελίτ».
Για τη «δίκαιη πράσινη ανάπτυξη» ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ προτείνει «το 50% των αδειών ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) να κατανέμεται δεσμευτικά σε ενεργειακές κοινότητες, νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις και αγρότες» με σκοπό την «αυτοπαραγωγή» και την «αυτοκατανάλωση». Χωρίς βέβαια να στέκεται στο γεγονός της ενεργειακής εξάρτησης που καθορίζεται από την επέλαση του ευρωπαϊκού μονοπωλιακού κεφαλαίου στον τομέα των ΑΠΕ, με ληστρικές συμβάσεις όπως αυτές της ΔΕΗ με τη γερμανική RWE για τον κλάδο των φωτοβολταϊκών πάρκων και όχι μόνο. Με την «εναλλακτική πρότασή» του ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ προσπαθεί να εξωραΐσει το καθεστώς της ιδιωτικοποίησης τόσο της παραγωγής όσο και των δικτύων μεταφοράς της ηλεκτρικής ενέργειας. Καθεστώς στο οποίο συνέβαλε και ο ίδιος στη διάρκεια της διακυβέρνησής του.
Για την «αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου» βασικό στοιχείο θεωρεί ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ την «αποκατάσταση και κατοχύρωση των συλλογικών συμβάσεων και την αύξηση του κατώτατου μισθού των εργαζόμενων». Εδώ πραγματικά το θράσος περισσεύει. Πέρα από το γεγονός του αποπροσανατολισμού που επιχειρείται στον εργαζόμενο λαό ότι μπορεί ένα παραγωγικό μοντέλο που έχει οικοδομηθεί εδώ και 200 χρόνια από την ντόπια πλουτοκρατία να αλλάξει με κάποιες επενδύσεις και όχι από μία ριζική ανατροπή, επιχειρείται να παρουσιαστεί ο ΣΥΡΙΖΑ σαν «στήριγμα» των εργαζόμενων στην επίθεση που δέχεται. Μόνο που «ξεχνάει» η ηγεσία του ότι οργανικό μέρος της επίθεσης ήταν και ο ίδιος και ιδιαίτερα στο ζήτημα του κατώτατου μισθού, τον οποίο διαχειρίστηκε με «απόφαση υπουργού», όπως πρόσταζαν οι μνημονιακές εντολές, και όχι με συλλογικές διαπραγματεύσεις και συμβάσεις. Και φυσικά η «αύξηση» που έδωσε ήταν προσαρμοσμένη «στις αντοχές της εθνικής οικονομίας», δηλαδή στην προστασία της κερδοφορίας του ξένου και ντόπιου κεφαλαίου.
Γενικότερα ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ προβάλλει την «ενίσχυση της ζήτησης» σαν το κομβικό σημείο της ανάκαμψης της ντόπιας καπιταλιστικής οικονομίας από την κρίση της σε αντίθεση, υποτίθεται, με το νεοφιλελεύθερο μοντέλο της «ενίσχυσης της προσφοράς». Και σε αυτό θεωρεί σήμερα ότι έχει βρει έναν «μεγάλο» σύμμαχο όπως τον… Μπάιντεν για τον οποίο ο Τσίπρας στην παρουσίαση του προγράμματος «Ελλάδα+» είπε ότι: «το κυβερνητικό σχέδιο συγκροτείται γύρω από «τέσσερις θεμελιακές σκέψεις», την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων με μείωση μισθών και αύξηση του χρόνου εργασίας, τις ιδιωτικοποιήσεις στις υποδομές, την ενέργεια, στο ασφαλιστικό σύστημα, στις υπηρεσίες υγείας και εκπαίδευσης, τη συρρίκνωση της ΜμΕ επιχειρηματικότητας, με επιλογή μόνο των μεγάλων επιχειρήσεων για την πράσινη μετάβαση και την κυκλική οικονομία και τη μείωση της φορολογίας στα κέρδη και στα υψηλά εισοδήματα με μεταφορά φορολογικών βαρών στην κατανάλωση και στις μικρές και μεσαίες ιδιοκτησίες, με παράλληλη μείωση των κοινωνικών δαπανών. Όλα τα παραπάνω είναι ακριβώς αυτά που απέρριψε και χαρακτήρισε ως απόλυτη αποτυχία ο αμερικανός πρόεδρος Μπάιντεν στην ιστορική του ομιλία στο Κογκρέσο, πριν από λίγες ημέρες».
Έτσι, λοιπόν, όχι μόνο δυνατότητα αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου μέσω του «Ταμείου Ανάκαμψης» αλλά και απόλυτη εκτίμηση ότι επικεφαλής της αντιπαράθεσης με τον αποτυχημένο νεοφιλελευθερισμό είναι ο πρόεδρος των ΗΠΑ, ο πολιτικός εκπρόσωπος του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού. Τόση απελπισία στη σοσιαλδημοκρατία να «πιαστεί από κάπου» που θα της δώσει κύρος και νέες ευκαιρίες στη διαχείριση του καπιταλιστικού συστήματος.
Στα υπόλοιπα σημεία του προγράμματος «Ελλάδα+» επαναδιατυπώνονται όλες οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για «ενίσχυση του κράτους πρόνοιας», «αποφυγή του ψηφιακού αποκλεισμού», την επαναφορά του «κατώτατου μισθού», την «ενίσχυση της ισόρροπης ανάπτυξης», το «νέο ΕΣΥ» κ.λπ.
Στην ουσία του το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για την αξιοποίηση των πόρων του «Ταμείου Ανάκαμψης» ζητάει μία μεγαλύτερη διάχυσή του σε περισσότερα κοινωνικά στρώματα από αυτά που προβλέπει το κυβερνητικό σχέδιο, προσπαθώντας έτσι να οικοδομήσει και ένα «κοινωνικό συμβόλαιο» ιδιαίτερα με τα μεσοστρώματα τα οποία έχουν πληγεί αρκετά σοβαρά τόσο από την οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας όσο και από την όξυνσή της στη νέα φάση της πανδημίας. Δεν αφορά τον εργαζόμενο λαό, τη ζωή και τα δικαιώματά του μία επιχείρηση εξωραϊσμού του συστήματος της εκμετάλλευσης, της καταπίεσης και της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης.