Άρθρο από την Προλεταριακή Σημαία (φύλλο 885)
Σε αχαρτογράφητα νερά βρίσκεται το παγκόσμιο καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα στη βάση των δικών του εγγενών αντινομιών και αδιεξόδων, στη βάση του νέου μοιράσματος του κόσμου που επειγόντως χρειάζεται και «δεν μπορεί» να γίνει και με το φόβο των λαών και των εργατών να πλανάται και να εκδηλώνεται διαρκώς σε σκόρπιες, έστω και νοθευμένες, εκρήξεις.
Αυτή η κατάσταση απεικονίστηκε στην κεντρική πολιτική σκηνή των ΗΠΑ με όσα διαδραματίστηκαν στο Καπιτώλιο και στους δρόμους της Ουάσιγκτον, αλλά και σε μια σειρά άλλες πόλεις της χώρας. Γιατί η παρατεταμένη κατάσταση ανωμαλίας στη διαδοχή Τραμπ από τον Μπάιντεν αλλά και η ίδια η τετραετία Τραμπ, δεν οφείλεται βέβαια στην «ιδιορρυθμία» του Τραμπ, αλλά είναι έκφραση των συνολικών και βαθύτερων ζητημάτων που επιχειρεί να απαντήσει η δύναμη που είναι επικεφαλής του παγκόσμιου συστήματος. Όσο για το παγκόσμιο «σοκ» που εκδηλώνεται από τις ιμπεριαλιστικές και τις ιθύνουσες ανά τον κόσμο δυνάμεις από τα γεγονότα στις ΗΠΑ, αυτό καθόλου στην πραγματικότητα δεν αφορά στην «αποκάλυψη» των «αναχρονισμών» του πολιτικού συστήματος των ΗΠΑ. Καθόλου δεν αφορά στα «ελλείμματα δημοκρατίας» (!) της ιμπεριαλιστικής υπερδύναμης που σφαγιάζει και καταπιέζει με κάθε τρόπο και μορφή τους λαούς του πλανήτη και έχει επιβάλλει συνθήκες βαρβαρότητας στην εργατική τάξη και τη μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία εντός των ΗΠΑ.
Οι πραγματικές ανησυχίες των «συμμάχων», των ανταγωνιστών και των υποτακτικών των ΗΠΑ, αφορούν στις ακόμα πιο μεγάλες εντάσεις και αναταραχές που προμηνύονται από αυτές τις εξελίξεις εκεί. Αφορούν στο πώς το κυρίαρχο θηρίο θα επιχειρήσει να αποκαταστήσει το τρωθέν κατακτητικό κύρος του στα πολλά μέτωπα που έχει ανοίξει στον πλανήτη. Αφορούν στο αν και πώς τα «δημοκρατικά» γεράκια των πολέμων, έχοντας τη συναίνεση των ηττημένων ρεπουμπλικανών, θα επιχειρήσουν να αξιοποιήσουν το «κάτι σαν πραξικόπημα» της 6ης του Γενάρη του 2021, σαν μια νέα 11η του Σεπτέμβρη, για να επιχειρήσουν μεγάλους εκβιασμούς και τυχοδιωκτισμούς στα θερμά επίκεντρα του πλανήτη.
Το βέβαιο είναι ότι οι λαοί βρίσκονται αντιμέτωποι με σοβαρές απειλές και μεγάλες προκλήσεις. Το βέβαιο είναι ότι ο λαός μας, που ζει στην πιο θερμή ίσως περιοχή του πλανήτη, θα βρεθεί σε ακόμα μεγαλύτερους κινδύνους, που μόνο με την πάλη του και την αλληλεγγύη του στους λαούς της περιοχής μπορεί να αντιμετωπίσει. Οι ευθύνες των δυνάμεων που αναφέρονται στην επαναστατική διέξοδο της εργατικής τάξης και του λαού σε αυτά τα αχαρτογράφητα νερά της νέας δεκαετίας θα κριθούν στη βάση μιας διπλής και ενιαίας ανάγκης. Από τη μία, θα κριθούν από τη δυνατότητά τους να βάλουν άμεσα σε κίνηση μαζικές αντιστάσεις και αγώνες και από τη άλλη, από τις προσπάθειες που θα καταβάλλουν ώστε οι εκρήξεις, οι αντιστάσεις, η οργή και η δυσφορία να αποκτούν περιεχόμενο, μορφή και προοπτική μέσα στο νέο κομμουνιστικό κίνημα που απαιτεί η εποχή μας.
Συστημικοί φόβοι, λαϊκή αποστοίχιση
Η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας που με την έναρξη της νέας χρονιάς κάνει λόγο για το ενδεχόμενο μιας «χαμένης δεκαετίας» είναι ενδεικτική των ευρύτερων ανησυχιών, των φόβων, θα λέγαμε που έχουν απλωθεί και αναπτυχθεί διεθνώς στους ιθύνοντες του συστήματος. Αναμφίβολα οι αιτίες αυτών των ανησυχιών βρίσκονται, όπως ήδη αναφέραμε, στην παγκόσμια και προϊούσα καπιταλιστική κρίση που ξέσπασε το 2008 και επιμένει να σέρνεται ήδη πάνω από μια δεκαετία. Μια κρίση δομική, που έδωσε πολλές εκφράσεις και εκδηλώσεις και τις προηγούμενες δεκαετίες, μετά το 1990 και τη νίκη της Δύσης στον ψυχρό πόλεμο, καθώς οι ατμομηχανές των νικητών δεν μπορούσαν να μετατρέψουν τη νίκη σε παγκόσμια επικράτηση και σε έναν νέο κύκλο καπιταλιστικής αναπαραγωγής και επέκτασης. Μια κρίση που ιδιαίτερα στην τελευταία δεκαετία τροφοδοτήθηκε και παροξύνθηκε από τον ενδοϊμπεριαλιστικό ανταγωνισμό, από τις ανεκπλήρωτες επιχειρήσεις ρεβάνς των ΗΠΑ, από τα αδιέξοδα του εγχειρήματος της ΕΕ, από τις σοβαρές τροποποιήσεις του συσχετισμού με την «επιστροφή» της Ρωσίας και την «ανάδυση» της Κίνας.
Ωστόσο, ο καταλύτης που απελευθέρωσε και απελευθερώνει όλο και μεγαλύτερους φόβους δεν είναι άλλος από την πανδημία του κορωνοϊού. Αυτή η πανδημία μπλόκαρε βασικές παραγωγικές και οικονομικές λειτουργίες του συστήματος διεθνώς, ενώ ταυτόχρονα εμποδίζει ακόμα και πλευρές της παρασιτικής λειτουργίας του που αποτελεί βασική διάσταση της κερδοφορίας του. Ανέδειξε με τον πιο δραματικό και εξαιρετικά επώδυνο για τους λαούς τρόπο τους τεράστιους ανορθολογισμούς και τις απερίγραπτες στρεβλώσεις που είναι στοιχεία της ίδιας της φύσης του συστήματος. Η υπόθεση πρώτα του εμβολίου και στη συνέχεια του εμβολιασμού είναι πολύ ενδεικτική αυτών των στρεβλώσεων και των αντινομιών. Για παράδειγμα, για την Ινδία του 1,3 δις κατοίκων οι πιο αισιόδοξες «προβλέψεις» λένε ότι μέχρι το τέλος του 2021 θα έχουν εμβολιαστεί μόλις τα 300 εκατομμύρια των κατοίκων! Αλλά και στην «προηγμένη» ΕΕ, ο ανταγωνισμός για το ποια και πότε εμβόλια θα παραγγελθούν, οι εγγενείς αδυναμίες των μηχανισμών (που δεν υπάρχουν) για να εμβολιάζονται και να περιθάλπονται μαζικά οι λαοί, οδηγούν σε ανάλογα μπλοκαρίσματα και καθυστερήσεις. Στην Ελλάδα ακούγονται ήδη συστημικές φωνές που προεξοφλούν ότι ο εμβολιασμός θα ολοκληρωθεί στο τέταρτο τρίμηνο του 2021 και άρα ότι θα χαθεί και η φετινή τουριστική σεζόν!
Όλη αυτή η διαδρομή συσσωρεύει ζημιές, καταστροφές κεφαλαίων και θέτει πιο επιτακτικά το προϋπάρχον ζήτημα της διεξόδου και της απάντησης της κρίσης για τον ιμπεριαλισμό και το κεφάλαιο, κάνοντας οξύτερο το ζήτημα των σχέσεων, ιεραρχήσεων και των ανταγωνισμών που εξελίσσονται στο πλαίσιο τους.
Ωστόσο ταυτόχρονα όλη αυτή η πορεία συσσωρεύει εκατομμύρια ανέργων και εξαθλιωμένων αλλά και αναδεικνύει το απολύτως άμεσο για τις δυνάμεις του συστήματος ζήτημα της διαχείρισης των εργατικών και λαϊκών μαζών μέσα στις συνθήκες της πανδημίας. Μια διαχείριση που είχε και έχει τη σφραγίδα των χαρακτηριστικών του συστήματος. Εγκατάλειψη, καταστολή, απαγορεύσεις. Αυτό το πλέγμα καταπίεσης και κυνισμού τροφοδότησε ακόμα περισσότερο τη δυσφορία και την οργή ευρύτερων μαζών, που εκδηλώθηκαν διεθνώς -και σε ιμπεριαλιστικές μητροπόλεις- και σε ορισμένες περιπτώσεις πολύ μαζικά με κινητοποιήσεις ή και «άτακτες εκρήξεις».
Αυτά τα δεδομένα αναδεικνύουν έντονα μια βασική πλευρά στη σχέση λαού-συστήματος. Το σύστημα στη χώρα μας αλλά και διεθνώς επιβεβαίωσε ότι με βάση τη φύση του και την εκμεταλλευτική-καταπιεστική σχέση που έχει με τους εργάτες και τον λαό, δεν μπορεί να εμπνεύσει συλλογική πειθαρχία και στράτευση των λαϊκών μαζών. Για αυτό οι «κόσμιες εκκλήσεις» προσπερνιούνται γρήγορα για να αντικατασταθούν από τις κραυγές για «σφράγισμα περιοχών και σπιτιών» και από το ανελέητο κυνήγι των προστίμων με προτεραιότητα στις εργατικές-λαϊκές περιοχές.
Αυτή η διάσταση της έμπρακτης άρνησης τμημάτων του λαού να δεχθούν ως ηγέτιδα δύναμη της κοινωνίας την κυβέρνηση και τις κρατικές αρχές ακόμα και απέναντι στο «φαινόμενο» της πανδημίας και να αποστοιχίζεται από τις θεωρούμενες ως εύλογες απαιτήσεις τους ακόμα και σε έκτακτες συνθήκες, τροφοδοτεί ακόμα περισσότερο τους συστημικούς φόβους. Πρόκειται για φόβους που αφορούν στο τώρα αλλά βέβαια και στο «μετά» την πανδημία. Γιατί αντιλαμβάνονται ότι και αν ακόμα στο θόρυβο των αρνήσεων πρωτοστατούν αντιλήψεις μεταφυσικές ή και σκοταδιστικές, η λεγόμενη «σιωπηλή πλειοψηφία» δεν συμφωνεί με τις κυβερνητικές και συστημικές επιλογές.
Οι ομολογίες του ανασχηματισμού
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη ακόμα και πριν τα δραματικά γεγονότα στις ΗΠΑ που μπορεί να επιταχύνουν και να επιδεινώσουν τις εξελίξεις στην περιοχή, θεώρησε αναγκαίο έναν δεύτερο ανασχηματισμό. Έναν ανασχηματισμό που την ίδια ώρα που δήλωνε πως αντιμετωπίζει «με επάρκεια» την κατάσταση αποτελεί ομολογία των κυβερνητικών πιέσεων και ανησυχιών για το επόμενο διάστημα. Έναν ανασχηματισμό που το γενικό του πολιτικό στίγμα είναι η προσπάθεια «καταφυγής» του κυβερνητικού σχήματος στην πιο σκληρή και αντιδραστική πλευρά της δεξιάς πολυκατοικίας. Έναν ανασχηματισμό που έχει ως σημαία του την αναβάθμιση της επίθεσης στην εργατική τάξη και τον εργαζόμενο λαό με τον υπουργό των «ειδικών αποστολών και ικανοτήτων» Χατζηδάκη, τη συνέχιση και ένταση της επίθεσης στην Εκπαίδευση και τη νεολαία με τη διατήρηση της Κεραμέως και την πλαισίωσή της από ακόμα πιο κατάλληλα για τη συνέχιση της αντιδραστικής ομοβροντίας στελέχη. Έναν ανασχηματισμό που για την επίθεση στις λαϊκές ελευθερίες και τα δημοκρατικά δικαιώματα επιστρατεύει δίπλα στον Χρυσοχοΐδη, που προετοιμάζει ιδιώνυμο ενάντια στις κινητοποιήσεις, τον Βορίδη ως υπουργό Εσωτερικών και τον Πλεύρη στην ηγεσία της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΝΔ.
Στην πραγματικότητα ο ανασχηματισμός αυτός αποτελεί ως τώρα την πιο κεντρική πολιτική εκδήλωση της σπασμωδικότητας και των παλινωδιών που ολοένα και πιο συχνά χαρακτηρίζουν το τελευταίο διάστημα την κυβερνητική πρακτική. Αυτή εκφράζει τις πιέσεις και τις ανησυχίες που προκαλούν τα αδιέξοδα που συσσωρεύονται σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο και που η εξέλιξη της πανδημίας τα πολλαπλασιάζει καθημερινά. Τα αδιέξοδα αυτά φέρνουν μεγάλη οικονομική καταβύθιση και οξύτατο κοινωνικό αναβρασμό ακόμα -ή και ιδιαίτερα- σε ζητήματα του εποικοδομήματος, όπως στην εκπαίδευση όπου σταθερά συσσωρεύονται όροι νεολαιίστικων εκρήξεων απέναντι σε μια πρωτόγνωρη ταξική και αντιδραστική βαρβαρότητα. Αλλά και οι πιέσεις που αφορούν στα εθνικά λεγόμενα θέματα (ελληνοτουρκικά, κυπριακό) για τα οποία στο παρασκήνιο αναζητούνται «ρυθμίσεις» και «λύσεις», μπορεί να οξύνουν πολύ τους διαχωρισμούς εντός της ΝΔ αλλά όχι μόνο εντός αυτής. Είναι πάντως ενδεικτικό ότι ακόμα «εκκρεμεί» η ψήφιση στη Βουλή των συμφωνιών με τη Β. Μακεδονία, ενώ ταυτόχρονα οι αλλαγές που προβλέπονται από τις συμφωνίες αυτές στα σχολικά βιβλία προωθήθηκαν με υπουργική εγκύκλιο.
Μπροστά σε όλα αυτά και μπροστά στις «αναμορφώσεις» του πολιτικού συστήματος που θα φέρουν οι εξελίξεις, η κυβέρνηση Μητσοτάκη επέλεξε τη… φυγή προς πιο αντιδραστικά, πιο αντεργατικά, πιο αντιλαϊκά. Η «μεσαία τάξη» (και η επιδίωξη πολιτικής κυριαρχίας στον λεγόμενο χώρου του κέντρου…) μοιάζει να ξεχάστηκε ακόμα και ως αναφορά κάτω από τις πιέσεις της κατάστασης. Αλλά ταυτόχρονα και ενώ αναμφίβολα είναι κυρίαρχη η κατεύθυνση της όλο και πιο άγριας επίθεσης, το κυβερνητικό επιτελείο δεν είναι τόσο «αγέρωχο» όσο θέλει να εμφανίζεται. Υπολογίζει παραπάνω από όσο θέλει να δείχνει τον «κίνδυνο» αγώνων και αντιστάσεων, όπως δείχνει ανάμεσα στα άλλα η απόφαση Κεραμέως για μείωση της εξεταστέας ύλης για τις πανελλαδικές εξετάσεις και μάλιστα χωρίς να έχει απέναντι της έναν ξεσηκωμό. «Διαψεύδει», έτσι, τις εκτιμήσεις που εμφανίζουν «παντοδύναμη» την κυβερνητική επίθεση, που υπερτιμούν τις αντοχές και τις δυνατότητες του συστήματος και της κυβέρνησής του και υποτιμούν τη δύναμη της μαζικής πάλης. Εμείς επιμένουμε! Οι αγώνες σε αυτές τις συνθήκες μπορούν να έχουν επιτυχίες!
Οι αγώνες και η προοπτική της πάλης
Αυτό ακριβώς το ζήτημα, η εύνοια και η ανάπτυξη μαζικών αγώνων και αντιστάσεων ήταν και παραμένει το κύριο ζήτημα για την αντιμετώπιση της κατάστασης που ζει ο λαός και η νεολαία. Αγώνες για την υγεία και τη ζωή, αγώνες για το δικαίωμα στη δουλειά, αγώνες για δωρεάν σχολείο και σπουδές για όλα τα παιδιά, αγώνες για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων στην οργάνωση και στην πάλη, αγώνες ενάντια στον πόλεμο, την εξάρτηση και τον ιμπεριαλισμό. Αυτά είναι τα πιο βασικά μέτωπα πάλης στα οποία επιτακτικά χρειάζεται να συγκροτηθούν μαζικές αντιστάσεις και διεκδικήσεις. Αυτός είναι ο δρόμος για να υπάρξουν επιτυχίες για τον λαό, να χτυπηθεί η μοιρολατρία και η απογοήτευση, να διαμορφωθούν μαζικά «σχολεία» για την αγωνιστική συγκρότηση λαού και νεολαίας.
Ταυτόχρονα, όμως, και διαλεκτικά με το κύριο αυτό ζήτημα, η εποχή μας αναδεικνύει όλο και πιο έντονα ένα ακόμα βασικό ζήτημα. Οι μεγάλες προκλήσεις και απειλές που αντιμετωπίζουν ο λαός μας και όλοι οι λαοί από ένα σύστημα που σάπισε και παράγει μόνο καταστροφή, παρακμή και δυστυχία φέρνουν και ξαναφέρνουν την ανάγκη να «επαναδιατυπωθεί» η επαναστατική ανατροπή ως η μόνη πραγματική διέξοδος για τη μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία. Αυτή είναι και η μόνη προοπτική στη βάση της οποίας μπορεί να συγκροτηθεί η εργατική τάξη ως τάξη για τον εαυτό της αλλά και να φέρει δίπλα στην εργατική τάξη τη μεγάλη λαϊκή πλειοψηφία. Αυτή είναι και η μόνη προοπτική που μπορεί να εμπνεύσει, να δώσει αντοχή και δύναμη στην εκτεταμένη και διάχυτη δυσφορία και οργή και πολύ περισσότερο να ξεπεράσει και να ανατρέψει το ξόδεμα αυτής της οργής στις πιο λαθεμένες ακόμα και αντιδραστικές κατευθύνσεις.
Με δύο λόγια, το βασικό ζήτημα που διαλεκτικά με το κύριο ζήτημα αντιμετωπίζουμε δεν είναι άλλο από τη συνειδητή θεωρητική, ιδεολογική και πολιτική προσπάθεια συγκρότησης του κομμουνιστικού κινήματος της εποχής μας. Όχι ως μια διακήρυξη αλλά ως μια ζώσα πραγματικότητα με υπόσταση και με τον ρόλο που του αντιστοιχεί και που πρέπει να διεκδικεί στην ταξική πάλη! Αυτά είναι τα ζητήματα που μας θέτει η πραγματικότητα, για αυτά χρειάζεται να αγωνιστούμε!
