Με τραγικό τρόπο συνεχίζεται η ροή χιλιάδων προσφύγων από τη Μέση Ανατολή προς τη χώρα μας και τις χώρες της Ευρώπης. Οι καραβιές που φτάνουν σχεδόν καθημερινά από τη Μυτιλήνη και τα νησιά είναι ένα μόνο μέρος της οδύσσειας που ζουν οι άνθρωποι αυτοί. Και η συνέχειά του μέχρι τον «παράδεισο» των αναπτυγμένων ευρωπαϊκών χωρών μόνο με ροδοπέταλα δεν είναι στρωμένη. Αυτό αποδεικνύουν οι εικόνες από την Ουγγαρία, για παράδειγμα. Εικόνες που δεν στιγματίζουν μόνο τις ουγγρικές αρχές αλλά συνολικά την ιμπεριαλιστική ΕΕ και τους υποστηρικτές της. Εξάλλου, οι εικόνες από τα ουγγρικά στρατόπεδα συγκέντρωσης δεν απέχουν από τις εικόνες των στοιβαγμένων μεταναστών-προσφύγων στη Μυτιλήνη ή στην Κω. Και όλες αυτές οι εικόνες είναι άρρηκτα δεμένες με τη φρίκη των 71 νεκρών μεταναστών στην καρότσα εγκαταλειμμένου φορτηγού στην Αυστρία και του πνιγμένου Αϊλάν.
Ως συνέχεια αυτών των εικόνων προβάλλει και η «θωράκιση» χωρών ενάντια στους πρόσφυγες. Νέα αντιμεταναστευτική νομοθεσία τίθεται σε ισχύ από τις 15 Σεπτεμβρίου στην Ουγγαρία, ενώ ταυτόχρονα επιταχύνονται οι εργασίες για την ολοκλήρωση ενός πελώριου φράχτη μήκους 175 χιλιομέτρων που σκοπό έχει να χωρίσει την Ουγγαρία από την Σερβία μέχρι τον Οκτώβριο. Και εδώ, βέβαια, η χώρα μας έχει «λαμπρά» δείγματα να επιδείξει, αφού ο φράχτης στον Έβρο παραμένει.
Και ενώ το προσφυγικό κύμα συνεχίζεται αμείωτο, το γερμανικό κεφάλαιο έχει ήδη κάνει τους λογαριασμούς του προκειμένου να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία για φτηνά και πρόθυμα εργατικά χέρια. Εκπρόσωποι των γερμανών βιομηχάνων και επιτελεία γερμανικών βιομηχανικών κολοσσών όπως η Basf, η Daimler κ.ά. πιέζουν τη γερμανική κυβέρνηση να προσαρμόσει κατάλληλα τη σχετική νομοθεσία, να πάρει μέτρα για τη γρήγορη εκμάθηση της γλώσσας κ.ά. Φτάνουν δε στο σημείο να μιλούν για δυνατότητα έως και 500.000 προσφύγων το χρόνο.
Το γεγονός ότι ανάμεσα στους πρόσφυγες βρίσκονται σε υψηλά ποσοστά νέοι άνθρωποι αποτελεί ένα ιδιαίτερα ελκυστικό στοιχείο για τα αρπακτικά του γερμανικού κεφάλαιου. Ιδιαίτερη, δε, προτίμηση δείχνουν για τους νέους Σύριους, αφού -όπως αποδεικνύεται- έχουν υψηλό μορφωτικό επίπεδο.
Εκεί εδράζεται και η διάκριση μεταξύ μεταναστών, λαθρομεταναστών και προσφύγων που προβάλλεται από τα επίσημα επιτελεία και τα ΜΜΕ που ελέγχουν. Διάκριση απαράδεκτη και τελικά αντιδραστική, η οποία εξυπηρετεί τον πολιτικό χειρισμό της κατάστασης από τα ιμπεριαλιστικά επιτελεία, έτσι όπως κάθε φορά τα βολεύει, αλλά και την απόκρυψη των ευθυνών τους για τα ρεύματα μετακίνησης λαών από χώρες που έχουν καταστραφεί οικονομικά ή κυριολεκτικά από τη αδηφάγα δράση του ιμπεριαλισμού.
Ωστόσο, ο προβληματισμός στις αστικές τάξεις της Ευρώπης είναι μεγάλος και η αντιμετώπιση του ζητήματος μόνο ενιαία δεν είναι. Αυτός είναι και ο λόγος που ο Γιούνκερ, στην πρώτη ομιλία του για την Κατάσταση της Ένωσης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, παρουσίασε σχέδιο υποχρεωτικής κατανομής 120.000 προσφύγων σε χώρες της ΕΕ. Η προτεινόμενη κατανομή αφορά 22 χώρες και ενδεικτικά προβλέπει 31.443 πρόσφυγες για τη Γερμανία, 24.031 για τη Γαλλία, 14.931 για την Ισπανία, ενώ για τις μικρότερες χώρες όπως Κύπρος, Μάλτα κ.ά. προβλέπει κάποιες εκατοντάδες. Ουσιαστικά, δηλαδή πρόκειται για ένα σχέδιο που, αν γίνει δεκτό, θα αποτελεί μία σταγόνα στον ωκεανό της προσφυγιάς που γεννούν οι επεμβάσεις των ιμπεριαλιστών, μαζί και αυτών της ΕΕ. Ωστόσο, ακόμη και γι’ αυτή τη «σταγόνα» οι αντιπαραθέσεις στις γραμμές της ΕΕ είναι ιδιαίτερα έντονες. Για παράδειγμα, χώρες όπως η Βρετανία, η Δανία και η Ιρλανδία έχουν εξαιρεθεί από την παραπάνω κατανομή. Μάλιστα, η άρνηση του βρετανού πρωθυπουργού, Κάμερον, να συμμετέχει στις ποσοστώσεις προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις. Σε απάντηση, ο ίδιος μερικές μέρες πριν δεσμεύτηκε να παράσχει άσυλο σε 20.000 πρόσφυγες από τη Συρία (έως το τέλος της κυβερνητικής θητείας) δηλώνοντας: «Είναι απολύτως δίκαιο ότι η Βρετανία πρέπει να εκπληρώσει την ηθική της ευθύνη να βοηθήσει αυτούς τους πρόσφυγες, όπως έχουμε κάνει με τόση υπερηφάνεια σε όλη μας την ιστορία. Αλλά για να το πράξουμε αυτό, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε το μυαλό και την καρδιά μας επιδιώκοντας μια διεξοδική προσέγγιση που αντιμετωπίζει τις αιτίες του προβλήματος όπως και τις συνέπειες του». Βέβαια, «διεξοδική προσέγγιση» για τον Κάμερον σημαίνει να του δοθεί η δυνατότητα να συμμετέχει σε αεροπορικούς βομβαρδισμούς στην περιοχή της Συρίας (πάντα με το πρόσχημα της καταπολέμησης του Ισλαμικού Κράτους). Γι’ αυτό και στόχος του είναι να εξασφαλίσει τη συμφωνία των αντιπολιτευόμενων Εργατικών στις αρχές του Οκτώβρη. Ζήτημα που γίνεται ιδιαίτερα επιτακτικό για τη Βρετανία τώρα που η Γαλλία έχει ήδη ανακοινώσει την πραγματοποίηση αναγνωριστικών πτήσεων πάνω από τη Συρία (πάλι με το ίδιο πρόσχημα).
Περισσεύει, λοιπόν, η υποκρισία των ιμπεριαλιστών σε ό,τι αφορά το προσφυγικό-μεταναστευτικό. Και δεν θα μπορούσε, άλλωστε, να είναι διαφορετικά. Αφού έχουν επανειλημμένα μακελέψει τη Μέση Ανατολή, ενώ είναι οι ίδιοι οι υπαίτιοι αυτού του συγκλονιστικού προσφυγικού κύματος, αλλά και όλων των προηγούμενων, εμφανίζονται σήμερα ως πλειοδότες ευαισθησίας, όπως ο Γιούνκερ. Ωστόσο, είτε με αντάλλαγμα τα νέα υπερκέρδη που μυρίζονται (Γερμανία) είτε με στόχο το νέο πλασάρισμα στα γεωστρατηγικά παιχνίδια (Βρετανία, Γαλλία) η εμπλοκή τους στο ζήτημα σημαίνει νέα δεινά για τους λαούς.
Γι’ αυτό και αποτελεί πρώτου μεγέθους καθήκον η συγκρότηση ενός ισχυρού αντιιμπεριαλιστικού, αντιπολεμικού μετώπου των λαών της περιοχής, από τα Βαλκάνια έως τη Μέση Ανατολή. Μέτωπο που θα προβάλλει τη διεθνιστική αλληλεγγύη των λαών και θα καταγγέλλει το βρόμικο ρόλο των αστικών τάξεων της περιοχής και των κυβερνήσεών τους.
Μέσα σε αυτές και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Γιατί μπορεί να κομπάζουν Τσίπρας και Χριστοδουλοπούλου για το έργο της κυβέρνησής τους στο μεταναστευτικό, όμως η αλήθεια είναι πολύ σκληρή και αποκαλυπτική. Όχι μόνο δεν κατήγγειλαν την καταστροφική ιμπεριαλιστική δράση της ΕΕ, όχι μόνο δεν απέσυραν τα ελληνικά στρατεύματα από τα διάφορα εκστρατευτικά σώματα, αλλά αντί γι’ αυτά:
- Παρουσιάζουν την ΕΕ ως λύση του προβλήματος, προσπαθώντας να διώξουν από πάνω τους την ευθύνη που ανέλαβαν με την κυβερνητική τους αναρρίχηση.
- Συνεχίζουν να προσφέρουν χωρίς σταματημό το έδαφος, τις θάλασσες και τον αέρα της χώρας για τη διευκόλυνση των αιματοβαμμένων ιμπεριαλιστικών πολεμικών σχεδίων.
- Συνεχίζουν να επιτρέπουν τη λειτουργία των αμερικανονατοϊκών βάσεων στη χώρα και, μάλιστα, πρότειναν και τη δημιουργία νέας στην Κάρπαθο.
Μιλούν για τη διευκόλυνση των προσφύγων, αλλά ούτε τα εισιτήρια για την εσωτερική τους μετακίνηση δεν τους χορηγούν. Ακόμη και τα συνεργεία καταγραφής των προσφύγων, η πρώτη απαραίτητη διαδικασία για την έκδοση των απαραίτητων εγγράφων εξακολουθούν να είναι τραγικά υποστελεχωμένα, ενώ η παροχή τροφής και στέγης είναι σχεδόν ανύπαρκτη και δεν μπορεί να υποκατασταθεί από τις εθελοντικές προσπάθειες. Με μία έννοια, αυτό που «σώζει» την κατάσταση για λογαριασμό των κυβερνώντων -πρώην, νυν και επόμενων- είναι το ότι η μεγάλη πλειοψηφία των προσφύγων θέλει να συνεχίσει το ταξίδι της για άλλες χώρες. Ωστόσο, αυτό έχει όρια. Και τα όρια αυτά σύντομα θα φανούν.
Γι’ αυτό και η Αριστερά οφείλει να ασχοληθεί επιτέλους με το ζήτημα. Δεν μπορεί να συντελείται τέτοια τραγωδία δίπλα μας και η Αριστερά να σφυρίζει προεκλογικά. Οι κινήσεις της Λαϊκής Αντίστασης-ΑΑΣ στον Πειραιά και στην Ειδομένη, η παρέμβαση της Εκλογικής Συνεργασίας ΚΚΕ(μ-λ) Μ-Λ ΚΚΕ στη Μυτιλήνη είναι θετικά βήματα, στη σωστή κατεύθυνση, αλλά δεν είναι αρκετά. Τα προβλήματα και οι κίνδυνοι που γεννά αυτή η κατάσταση είναι ζητήματα που μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο με την πλατιά ενεργοποίηση του λαϊκού παράγοντα. Και αυτό είναι υπόθεση της Αριστεράς, πεδίο ανάπτυξης πλατιάς κοινής δράσης.