Ευρωεκλογές, λοιπόν. Το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων της χώρας, από την άκρα δεξιά μέχρι την άκρα αριστερά (πλην Λακεδαιμονίων) καλεί σε ενεργή συμμετοχή και -εννοείται- στην εκλογική τους υποστήριξη. Βεβαίως, η κάθε δύναμη καλεί με βάση τις δικές της απόψεις, προτάσεις, τη δική της λογική. Είναι αρκετά αυτά που τις διαχωρίζουν, άλλες λιγότερο και άλλες περισσότερο. Είναι, όμως, ένα σημείο στο οποίο «συναντώνται». Και αυτό είναι η συμμετοχή τους σ’ αυτή τη διαδικασία.
Όσον αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ, έχοντας προχωρήσει ανοιχτά, πλέον, οριστικά και αμετάκλητα στην υπηρεσία του συστήματος, μας καλεί να «αλλάξουμε» (μέσω του …ΣΥΡΙΖΑ και του Ευρωκοινοβουλίου) τους συσχετισμούς στην ΕΕ, να την «μεταρρυθμίσουμε» (όπως, καλή ώρα, μεταρρυθμίστηκε η χώρα μας). Στην πραγματικότητα, αυτό που τους απασχολεί είναι η σταθεροποίηση της θέσης τους σαν μια βασική κυβερνητική δύναμη του συστήματος.
Από τη μεριά τους, τα άλλα αστικά κόμματα, η ΝΔ, το ΚΙΝΑΛ, το Ποτάμι κ.ά. καλούν στις ευρωεκλογές επειδή «εκεί», στην Ευρώπη, είναι η θέση μας. Κάπως έτσι είναι, αλλά όχι ακριβώς. Όντως η δική τους θέση είναι «εκεί», στην υπηρεσία του ντόπιου και ξένου (ευρωπαϊκού στην περίπτωση αλλά όχι μόνο) ιμπεριαλιστικού κεφαλαίου.
Η θέση του λαού, ωστόσο, είναι εκτός και εναντίον. Απ’ εκεί και πέρα, η ΝΔ επιδιώκει το ποσοστό που θα της ανοίξει το δρόμο για την εξουσία, το ΚΙΝΑΛ να επιπλεύσει ως «ρυθμιστική» δύναμη και οι άλλες απλώς να επιβιώσουν πολιτικά.
Παράλληλα, η Χρυσή Αυγή και άλλες ακροδεξιές αποφύσεις καμώνονται τους αντισυστημικούς, όντας μαριονέτες των πιο αντιδραστικών εκφράσεων του συστήματος.
Υπάρχει, όμως, και η άλλη πλευρά του πολιτικού φάσματος. Αυτή που συναπαρτίζεται από δυνάμεις που αντιτίθενται (έτσι τουλάχιστον διακηρύσσουν) στην ΕΕ. Που, με τις δικές της διατυπώσεις η κάθε μια, την χαρακτηρίζουν σαν αντιδραστικό συνασπισμό στην υπηρεσία του κεφαλαίου και των ευρωπαϊκών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Σαν εχθρό της εργατικής τάξης και συνολικά των λαών. Ας ρίξουμε μια σύντομη ματιά.
«Δεν υπάρχουν περιθώρια για άλλες αυταπάτες», σαλπίζει το ΚΚΕ και καλεί για «δυνατό Ναι στο ΚΚΕ». Για ένα «Όχι στην ΕΕ του κεφαλαίου», για ένα «Ναι στην Ελλάδα και στην Ευρώπη του σοσιαλισμού»(;). Θέτει μάλιστα το δραματικό ερώτημα: «Θα συνεχίσουμε στον αδιέξοδο δρόμο ή θα αντεπιτεθούμε» (προφανές εδώ το έλλειμμα της σοβαρότητας). Και καταλήγει: «Η ΕΕ στηρίζει την δικτατορία του κεφαλαίου στην κάθε χώρα. Δεν εξανθρωπίζεται, δεν μπορεί να μετατραπεί σε Ευρώπη των εργαζομένων. Η ΕΕ είναι εχθρός των λαών».
Η ΛΑΕ μας καλεί «να κρατήσουμε ζωντανή τη σπίθα της Αντίστασης. Να κάνουμε τον θυμό μας δύναμη ανατροπής». Ταυτόχρονα, μας πληροφορεί ότι: «Έχουμε -λέει- ρεαλιστική πρόταση αξιοπρέπειας, διεκδικήσεων και ανατροπής προς όφελος των λαών σε Ελλάδα και Ευρώπη για το τώρα και όχι για το ”απροσδιόριστο μέλλον”». Το «όφελος» πάντως το οποίο προσδοκά η ΛΑΕ «τώρα» και όχι στο «απροσδιόριστο μέλλον» είναι ένα εκλογικό ποσοστό πολιτικής επιβίωσης. Αγωνία κι αυτή!
Όσο για την «Πλεύση Ελευθερίας», η κα Κωσταντοπούλου φιλοδοξεί να «πλεύσει» και προς Ευρώπη μεριά για να επιληφθεί και εκεί των κακώς κειμένων, όπως περίπου τα τακτοποίησε εν Ελλάδι.
Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ μας καλεί με τη σειρά της «ενάντια στην Ευρώπη του κεφαλαίου, του ρατσισμού και του πολέμου». «Ενάντια στην κυβέρνηση των ευρωμνημονίων και τη δεξιά αντιπολίτευση, για τη διαγραφή του χρέους και τον εργατικό έλεγχο(!), ενάντια στο ΝΑΤΟ, τον ιμπεριαλισμό και τον εθνικισμό». «Η μόνη διέξοδος για την υπεράσπιση των εργατικών λαϊκών δικαιωμάτων είναι η πάλη ενάντια στην ΕΕ, η αντικαπιταλιστική διεθνιστική(;) ρήξη και αποδέσμευση(;) απ’ αυτήν». Παρατίθεται, επίσης, το γνωστό -από το μεταβατικό της πρόγραμμα- πακέτο στόχων. Στα πλαίσιά της, στελέχη του ΝΑΡ προχωρούν ακόμη παραπέρα: «Για να ανοίξει ο δρόμος της επαναστατικής ανατροπής και της σύγχρονης κομμουνιστικής προοπτικής».
«Ενάντια στις αυταπάτες» τάσσεται και το Μ-Λ ΚΚΕ και συνεχίζει. «Αυτά τα κόμματα (ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ, ΚΙΝΑΛ) τα ίδια συμφέροντα, την ίδια πολιτική υπηρετούν με μικρές παραλλαγές … κάθε ψήφος στον ΣΥΡΙΖΑ, τη ΝΔ και τα άλλα αστικά κόμματα δεν είναι μόνο μια χαμένη ψήφος. Είναι ψήφος ενάντια στα λαϊκά συμφέροντα» δηλώνει για να καταλήξει: «Στήριξε – ψήφισε ΜΛ ΚΚΕ», θεωρώντας προφανώς ότι είναι η μόνη ψήφος που δεν πάει στράφι.
Έτσι ή έστω κάπως έτσι έχουν τα πράγματα με την ΕΕ, τα αστικά κόμματα κ.λπ. και δεν θα ‘θελα να αναφερθώ εδώ στις όποιες διαφοροποιήσεις ή και διαφωνίες μας. Άλλωστε, οι απόψεις μας για τα ζητήματα αυτά έχουν εκτεθεί επανειλημμένα και αναλυτικά και συνεχίζουν να εκτίθεται μέσα από τις στήλες αυτής της εφημερίδας.
Το ζήτημα βρίσκεται σ’ αυτό που αναφέρθηκα σαν «σημείο συνάντησης» όλων αυτών. Στο γεγονός ότι η συμμετοχή τους σ’ αυτή τη διαδικασία υπονομεύει έως και ανατρέπει τα όσα διακηρύσσουν. Στο ότι βροντοφωνάζοντας «όχι στις αυταπάτες» τροφοδοτούν το ναι σε σειρά αυταπατών.
Βεβαίως, η κάθε δύναμη προσδιορίζει με τον δικό της τρόπο το νόημα της συμμετοχής. Όπως όμως κι αν προσδιορίζει κανείς το νόημα ενός γεγονότος, αυτό δεν σημαίνει κιόλας ότι αυτό είναι το πραγματικό νόημά του. Τα γεγονότα συνηθίζουν να έχουν μια «περίεργη ιδιορρυθμία». «Επιμένουν» να έχουν το δικό τους νόημα, ανεξάρτητα από το πώς θα ‘θελε να τα προσδιορίζει ο οποιοσδήποτε.
Το νόημα λοιπόν του πράγματος είναι σαφές και καλύτερα απ’ τον καθένα το γνωρίζουν οι ιθύνοντες της ΕΕ που προωθούν αυτή τη διαδικασία. Οι ιθύνοντες αυτοί δεν είναι ανόητοι. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι το Ευρωκοινοβούλιο δεν έχει καμιά ουσιαστική αρμοδιότητα όσον αφορά τις αποφάσεις που καθορίζουν την πορεία της ΕΕ. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι τις κρίσιμες αποφάσεις τις παίρνουν οι ελίτ των αστικών τάξεων και οι κυβερνήσεις των ιμπεριαλιστικών χωρών της Ευρώπης. Αν προώθησαν τη διαδικασία των ευρωεκλογών και την ανάδειξη Ευρωκοινοβουλίου, αυτό ήταν στη βάση συγκεκριμένων σκοπιμοτήτων και επιδιώξεων.
Οι ευρωεκλογές αποτελούν μια διαδικασία ενσωμάτωσης των λαϊκών μαζών στο καπιταλιστικό, ιμπεριαλιστικό εγχείρημα, μέσω της δήθεν συμμετοχής τους στην ανάδειξη της «Βουλής» της Ευρώπης. Είναι μια διαδικασία τροφοδότησης των αυταπατών πως δήθεν οι λαοί της Ευρώπης μετέχουν αποφασιστικά στη διαμόρφωση της πορείας της ΕΕ.
Μέσω της ίδιας διαδικασίας, προωθείται η νομιμοποίηση της Ευρωβουλής, ενός οργάνου που δεν έχει μεν αποφασιστικές αρμοδιότητες, η ύπαρξή του ωστόσο προσφέρει συγκεκριμένες υπηρεσίες.
Προσφέρει μια βιτρίνα, μια επίφαση δημοκρατίας, σε ένα σχήμα (ΕΕ) εξαρχής αντιδραστικό και αντιδημοκρατικό. Συνακόλουθα, αφήνει στο απυρόβλητο τα πραγματικά κέντρα αποφάσεων.
Προωθεί τη διαμόρφωση ευρω-ανθρώπων απ’ όλες τις χώρες, που επανδρώνοντας τους μηχανισμούς της ΕΕ, πρακτορεύουν τα συμφέροντά της στις χώρες τους.
Συνολικά, η όλη διαδικασία νομιμοποιεί την πρόσδεση των πιο αδύναμων και εξαρτημένων χωρών στο άρμα των συνασπισμένων ευρωπαϊκών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.
Εν τέλει, νομιμοποιεί τον ίδιο αυτόν τον αντιδραστικό καπιταλιστικό ιμπεριαλιστικό συνασπισμό και την πολιτική που ασκεί σε βάρος της εργατικής τάξης και συνολικά των λαών.
Δεν τα γνωρίζουν αυτά οι δυνάμεις που συμμετέχουν; Ασφαλώς και -οφείλουν να- τα γνωρίζουν. Οπορτουνιστικά, ωστόσο, αποφασίζουν να συμμετέχουν. Έχουν βέβαια και ένα τελευταίο, «αποστομωτικό» όπως νομίζουν επιχείρημα.
Μα, να μην συμμετέχουμε σε μια διαδικασία στην οποία έτσι κι αλλιώς εμπλέκονται πολιτικά οι λαϊκές μάζες; Μόνο που η συμμετοχή δεν είναι ο μοναδικός τρόπος παρέμβασης και ούτε κανείς τις εμποδίζει να επιλέξουν έναν διαφορετικό.
Το ΚΚΕ(μ-λ) από τις πρώτες κιόλας ευρωεκλογές παρεμβαίνει δραστήρια με τη θέση της Αποχής. Αυτή η θέση έβρισκε θερμή ανταπόκριση σε χιλιάδες κόσμου, πέραν του κύκλου επιρροής του. Και αν μη τι άλλο, ανταποκρινόταν στις πραγματικές διαθέσεις των λαϊκών μαζών απέναντι σ’ αυτή τη διαδικασία, καθώς έδειχναν τα αυξημένα κάθε φορά ποσοστά αποχής.
Το πρόβλημα βέβαια είναι άλλο. Ο κοινός παρονομαστής βρίσκεται στην αντιμετώπιση γενικά των εκλογών σαν την κορυφαία έκφραση της πολιτικής τους πάλης.
Για κάποιες απ’ αυτές, οι εκλογές αντιμετωπίζονται σαν τη διαδικασία που διαμορφώνει την αξία των πολιτικών τους μετοχών στο αστικό πολιτικό παιχνίδι. Για κάποιες άλλες, σαν τον δρόμο μέσα από τον οποίο ευελπιστούν να πλασαριστούν κι αυτές στο ίδιο παιχνίδι. Ταυτόχρονα -και ειδικότερα για κάποιες απ’ αυτές τις δυνάμεις- τη σχετική χαλαρότητα με την οποία ψηφίζει ένας κόσμος στις ευρωεκλογές, την βλέπουν σαν την θεόσταλτη ευκαιρία να «τσιμπήσουν» κάποια ψήφο παραπάνω και να παρηγορηθούν μ’ αυτό. Μάταια πράγματα!
ΥΓ. Δεν θα ασχοληθώ καθόλου με «αντεπιθέσεις», με «Ευρώπες του σοσιαλισμού», με «ρεαλιστικές προτάσεις», με «διεθνιστικές αποδεσμεύσεις» και άλλες τέτοιες αστειότητες. Ούτε με κούφιες αναφορές σε «αντικαπιταλιστικές ανατροπές» και «επαναστάσεις» που το μόνο που κατορθώνουν είναι να φθείρουν και να απαξιώνουν αυτές τις έννοιες. Ούτε βέβαια με την ελαφρότητα με την οποία αντιμετωπίζεται το τόσο σημαντικό ζήτημα της Αριστεράς ή πολύ περισσότερο του κομμουνιστικού κινήματος. Σημεία των καιρών.
Βασίλης Σαμαράς
