Ουκρανία
Από την «ουκρανική αντεπίθεση» στο διάγγελμα Πούτιν: επικίνδυνη κλιμάκωση, εφιαλτικά ενδεχόμενα
Τα πρόσφατα δραματικά γεγονότα καταδεικνύουν πως το αδιέξοδο που περιγράφαμε σε κεντρικό άρθρο της εφημερίδας με τη φράση «οι ΗΠΑ δεν μπορούν να μη νικήσουν και η Ρωσία δεν μπορεί να ηττηθεί» έχει μια τέτοια δυναμική που ανεβάζει συνεχώς τις κλίμακες της αμερικανορωσικής αντιπαράθεσης στις ουκρανικές πεδιάδες σε δυσθεώρητα ύψη, φέρνοντας στην ημερήσια διάταξη εφιαλτικά και αδιανόητα ενδεχόμενα για τους λαούς της Ευρώπης και του κόσμου ολόκληρου!
Η «ουκρανική αντεπίθεση»
Αν η «ουκρανική αντεπίθεση» στην περιοχή της Χερσώνα βάλτωσε από τις πρώτες κιόλας μέρες εκδήλωσής της, αντίθετα στην περιοχή του Χάρκοβο έδωσε, σε σχέση με την μέχρι τότε κατάσταση στο πεδίο των μαχών, σημαντικά εδαφικά οφέλη στο καθεστώς του Κιέβου και έφτασε να απειλεί τις κατακτήσεις της Ρωσίας στην περιοχή του Ντονμπάς. Οι βασικές αιτίες για αυτήν την εξέλιξη οφείλονται σε τρεις συν έναν βασικούς παράγοντες. Ο πρώτος αφορά την αναλογία των στρατευμάτων. Εδώ και μήνες ρώσοι στρατιωτικοί αναλυτές έγραφαν χαρακτηριστικά πως το κέρδισμα εδαφών από τη Ρωσία με μικρότερο έμψυχο στρατιωτικό δυναμικό από τον αντίπαλό της θα έπρεπε να γραφτεί στα στρατιωτικά εγχειρίδια του μέλλοντος, ώστε να τονιστεί ο ρόλος που παίζει η ανωτερότητα των οπλικών συστημάτων στον σύγχρονο πόλεμο. Οι ίδιοι έθεταν όμως ταυτόχρονα πως αυτή η «ανορθογραφία» βάζει ολοένα και σημαντικότερα εμπόδια ακόμα και σ’ αυτήν την αργή προέλαση των ρωσικών στρατευμάτων. Έτσι, η σημαντική συσσώρευση ουκρανικών στρατευμάτων στις δύο περιοχές και κυρίως γύρω από το Χάρκοβο μεγάλωσε την ανισομέρεια των αντίπαλων στρατευμάτων και δημιούργησε έναν αδύνατο κρίκο στη ρωσική πλευρά του μετώπου.
Στη «διόρθωση» της «ανορθογραφίας» σημαντικό ρόλο έπαιξαν τα προηγμένα οπλικά συστήματα με τα οποία τροφοδότησαν το καθεστώς του Κιέβου οι αμερικανονατοϊκοί ιμπεριαλιστές, με συνέπεια να κλείσει η ψαλίδα της ποσοτικής και κυρίως ποιοτικής διαφοράς των δύο στρατών. Τρίτος αλλά κρίσιμος παράγοντας είναι ο ρόλος των ΗΠΑ – ΝΑΤΟ στο σχεδιασμό των κινήσεων του Κιέβου. Γράφτηκε –και δεν διαψεύστηκε- στους New York Times πως η «ουκρανική αντεπίθεση» σχεδιάστηκε από τους Συμβούλους Εθνικής Ασφάλειας της Ουκρανίας και των ΗΠΑ, Αντρέι Γερμάκ και Τζέικ Σάλιβαν, τον αρχηγό του αμερικανικού επιτελείου στρατηγό Μαρκ Μίλεϊ και τον νέο στρατιωτικό ακόλουθο των ΗΠΑ στην Ουκρανία, ταξίαρχο Γκάρικ Χάμον. Ενώ παράλληλα εντατικοποιήθηκε στο μέγιστο βαθμό η άντληση και επεξεργασία πληροφοριών για το πεδίο των μαχών σε πραγματικό χρόνο από τους δυτικούς δορυφόρους και τις μυστικές υπηρεσίες που δούλευαν στο έδαφος. Ο τέταρτος παράγοντας είναι η αντεπίθεση στη Χερσώνα, που βυθίστηκε στο αίμα των Ουκρανών στρατιωτών και η οποία λειτούργησε σαν αντιπερισπασμός, ανεξάρτητα αν εκπονήθηκε ή όχι για κάτι τέτοιο. Η Ρωσία στη βάση και της επιλογής της μέχρι τότε να μην προχωρήσει σε επιστράτευση αναγκάστηκε να μεταφέρει τμήματα των στρατευμάτων της από το Χάρκοβο στη Χερσώνα, που αποδυνάμωσε παραπέρα την περιοχή γύρω από την ουκρανική «συμπρωτεύουσα».
Τα προηγούμενα και σε συνδυασμό μεταξύ τους επέτρεψαν στο καθεστώς του Κιέβου να πετύχει έναν σημαντικό αιφνιδιασμό και να προελάσει γρήγορα, ανακαταλαμβάνοντας περιοχές που είχαν περιέλθει στη Ρωσία στους πρώτους δύο-τρεις μήνες της εισβολής. Τα κέρδη του Κιέβου ίσως να μην μπορούσαν να αλλάξουν συνολικά τη ροή του πολέμου, αλλά απειλούσαν με ένα όχι αμελητέο πισωγύρισμα όλες τις μέχρι τότε ρωσικές επιτυχίες. Παράλληλα τις μέρες ακριβώς της αντεπίθεσης επέλεξε ο Ζελένσκι, με αμερικανική υπόδειξη, να προβεί στην προκλητική και τυχοδιωκτική δήλωση, ζητώντας την ταχεία ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ! Ενώ πλήθαιναν τα δημοσιεύματα για την ομάδα εκείνη των Δυτικών που πυκνώνει τις συσκέψεις της με θέμα την «αποαποικιοποίηση» της Ρωσικής Ομοσπονδίας, δηλαδή τη διάλυσή της σε μικρότερα τμήματα ώστε το «ωμό αυταρχικό καθεστώς» να δώσει τη θέση του σε «φιλελεύθερες δημοκρατίες δυτικού τύπου». Σχέδια που ο ακραία τυχοδιωκτικός χαρακτήρας τους ξεπερνά και αυτή την απίστευτη εκ πρώτης όψεως γελοιότητά τους.
«Ο κύβος ερρίφθη»!
Η ρωσική ηγεσία, αιφνιδιαζόμενη από τις επιτυχίες τής άλλης πλευράς, έστειλε αρχικά δύο μηνύματα για να καταδείξει τις δυνατότητες του ρωσικού στρατού. Μ’ έναν καταιγισμό πυραύλων χτύπησε δεκάδες υδροηλεκτρικούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, βυθίζοντας στο σκοτάδι τη δυτική και την κεντρική Ουκρανία καθώς και περιοχές της ανατολικής που ανήκουν στο Κίεβο. Τα χτυπήματα αυτά ακινητοποίησαν για μερικές μέρες τα ηλεκτρικά τρένα που φόρτωναν αμερικανονατοϊκό εξοπλισμό και άντρες από τη δυτική Ουκρανία στα πεδία των μαχών. Το δεύτερο μήνυμα αφορούσε ένα χτύπημα ακριβείας σε φράγμα του ποταμού Ινγκουλέτς που είχε σαν αποτέλεσμα την ανύψωση της στάθμης του ποταμού κατά δύο μέτρα και την καταστροφή όλων των πλωτών γεφυρών που έστηναν κατά μήκος του ποταμού τα ουκρανικά στρατεύματα στην περιοχή της Χερσώνα.
Ήταν ωστόσο κάτι παραπάνω από φανερό πως η –με αμερικανονατοϊκή σφραγίδα- «ουκρανική αντεπίθεση» και η αποθράσυνση του Κιέβου και των αμερικανονατοϊκών αφεντικών είχε αναδείξει τα όρια της μέχρι τότε στρατιωτικής κινητοποίησης της ρωσικής πλευράς και είχε μετατραπεί σε σημείο καμπής για αποφάσεις ευρύτερου χαρακτήρα και μεγαλύτερης σημασίας και κλίμακας.
Έτσι ο Πούτιν προχώρησε στο διάγγελμα με το οποίο ανακοίνωνε τη στήριξη της ηγεσίας στα δημοψηφίσματα των περιοχών του Λουγκάνσκ, του Ντονιέτσκ, της Ζαπορίζιε και της Χερσώνα (συμπεριλαμβανομένου και του τμήματος του Νικολάιφ που ελεγχόταν από το ρωσικό στρατό). Με ανακοινωμένα πια τα αποτελέσματα των δημοψηφισμάτων, που στο ερώτημα της ένταξης ή όχι στη Ρωσική Ομοσπονδία απαντάνε θετικά –δεν θα περίμενε κανείς και κάτι διαφορετικό- σε ποσοστά που ξεπερνούν το 90% (για τις δύο περιοχές του Ντονμπάς τα ποσοστά δεν απέχουν πολύ από την αλήθεια, για τις άλλες δύο επιφυλασσόμαστε), όλοι περιμένουν την 30ή Σεπτεμβρίου που, όπως λένε τα ρωσικά ΜΜΕ και όχι μόνο, ο Πούτιν θα εντάξει και επίσημα τις περιοχές αυτές στη Ρωσία, χαρακτηρίζοντας ταυτόχρονα και με ό,τι συνεπάγεται αυτό κάθε επίθεση σ΄ αυτές ως επίθεση στη ρωσική επικράτεια. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι η νέα εμφάνιση του Πούτιν θα συνδυαστεί και με ενός είδους τελεσίγραφο προς το καθεστώς του Κιέβου και σημαντικές αναφορές προς ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-Δύση.
Ταυτόχρονα με το διάγγελμα ανακοίνωνε μερική επιστράτευση με κλήση 300 χιλιάδων εφέδρων, με ρωσικές πηγές να αναφέρουν μάλιστα πως το διαβαθμισμένο και μη δημοσιοποιήσιμο άρθρο 7 του νόμου της επιστράτευσης κάνει λόγο για επιστράτευση 1.200.000 αντρών στους επόμενους μήνες. Οι αντιδράσεις που συναντά η επιστράτευση, μιας και έως τώρα ο πόλεμος αφορούσε σε μεγάλο βαθμό επαγγελματίες στρατιώτες και τα στρατιωτικά τμήματα των ρωσόφωνων αυτονομιστών, δείχνει εν μέρει γιατί η ρωσική ηγεσία προσπαθούσε μέχρι τελευταία στιγμή αυτήν τη διεύρυνση. Μπαίνοντας ο πόλεμος στα ρωσικά σπίτια, στην ατζέντα της ηγεσίας της Ρωσίας προστίθεται η καθόλου εύκολη διαχείριση και του εσωτερικού μετώπου.
Και βέβαια με το διάγγελμά του ο Πούτιν έφερνε στην ημερήσια διάταξη και με τον πιο επίσημο τρόπο το εφιαλτικό ενδεχόμενο η ρωσική ηγεσία να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που διαθέτει, άρα και τα πυρηνικά, για να υπερασπίσει από επιθέσεις την επικράτεια της Ρωσίας, παλιά και νέα. Οι πυρηνικές απειλές που συνεχίζουν να εκτοξεύουν με κάθε ευκαιρία οι ανώτατοι ρώσοι αξιωματούχοι (Πούτιν, Λαβρόφ, Μεντβέντεφ) συνιστούν μια σαφή προειδοποίηση πρώτα απ’ όλα προς τις ΗΠΑ και υπογράμμιση προς αυτές πως οι κινήσεις τους έχουν πια αγγίξει τις κατακόκκινες γραμμές του ρωσικού ιμπεριαλισμού. Ταυτόχρονα αποτελούν και μια προσπάθεια να ενισχυθούν οι φυγόκεντρες τάσεις και οι υπαρκτοί διχασμοί της Δύσης που όσο περνούν οι εβδομάδες αυξάνονται.
Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ με τις δηλώσεις τους για «καταστροφικές συνέπειες» για τη Ρωσία σε περίπτωση που χρησιμοποιήσει πυρηνικά δείχνουν ακριβώς πως το διακύβευμα είναι τόσο μεγάλο, που ένας γενικευμένος πυρηνικός πόλεμος, τον οποίο ΗΠΑ-Ρωσία απεύχονται (διότι δεν θα έχει νικητή) αλλά ταυτόχρονα κάνουν ό,τι μπορούν για να τον φτάσουν, έχει περάσει από τη σφαίρα του αδιανόητου στη σφαίρα του ενδεχόμενου!
Φυσικά πρέπει να σημειώσουμε πως ο ρωσικός ιμπεριαλισμός έχει τη δυνατότητα πριν φτάσει στο αδιανόητο να κλιμακώσει τη στρατιωτική του εισβολή στην Ουκρανία με πολλά ενδιάμεσα επίπεδα. Ήδη οι μαζικές επιθέσεις με ντρόουν ιρανικής κατασκευής στη Χερσώνα έχουν «σβήσει» εντελώς τις τελευταίες αιχμές τής εκεί αντεπίθεσης. Σαρωτικοί βομβαρδισμοί σε Χερσώνα- Νικολάιφ προκαλούν μεγάλες απώλειες στον ουκρανικό στρατό, ενώ ρωσικές ιστοσελίδες γράφουν για ισοπεδωτικούς βομβαρδισμούς εναντίον των ουκρανικών πόλεων-φρούρια της Αβντίβκα και του Μπαχμούτ στην περιοχή του Ντονμπάς. Με αυτά που έρχονται, ο πόλεμος αλλάζει κλίμακα και αυτό σημαίνει πως ακόμα και τα εδαφικά κέρδη του Κιέβου στην περιοχή του Χαρκόβου μπορεί να αποδειχθούν πολύ προσωρινά.
Οι συμμαχίες «τεντώνονται» και κλονίζονται
Χαρακτηριστικό δείγμα του επιπέδου κλιμάκωσης της αμερικανορωσικής σύγκρουσης αποτελεί το γεγονός ότι και οι δύο πρωταγωνιστές της αντιμετωπίζουν μια σειρά αμφισβητήσεις και διαφοροποιήσεις των συμμάχων και των «εταίρων» τους. Ο ρωσικός ιμπεριαλισμός διαπίστωσε από πρώτο χέρι στη διάσκεψη κορυφής του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης πως το Πεκίνο, που πραγματοποιούσε μετά και την επίσκεψη Πελόζι στην Ταϊβάν σημαντικά βήματα προσέγγισης με τη Μόσχα, ανέκρουσε πρύμναν και κράτησε αποστάσεις από τις επιλογές του. Ο τονισμός από την πλευρά τής κινέζικης ηγεσίας της ανάγκης σεβασμού της εδαφικής ακεραιότητας και των συνόρων όλων των χωρών αφορά ακριβώς το ζήτημα που οι ΗΠΑ έχουν ανοίξει με την Ταϊβάν. Η Κίνα δηλαδή αισθάνεται πως οι επιλογές της ρωσικής ηγεσίας δημιουργούν κακό προηγούμενο και για την ίδια. Επιπρόσθετα, πιθανά να φοβάται το αυξημένο «ειδικό βάρος» που θα αποκτήσει η Ρωσία στην παγκόσμια σκηνή εάν οι επιλογές της αυτές ευοδωθούν. Το ίδιο, ίσως και περισσότερο θορυβημένη και η Ινδία, που ενώ έχει απορρίψει τις αμερικανικές νουθεσίες για διακοπή των σχέσεων με τη Ρωσία, θεωρεί λανθασμένες τις ρωσικές κινήσεις. Κίνα και Ινδία με τον τρόπο τους και για τους λόγους τους η κάθε μία, με τη διαφοροποίησή τους, υπογραμμίζουν παράλληλα το εκρηκτικό και επικίνδυνο αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει η αντιπαράθεση ΗΠΑ-Ρωσίας και συνακόλουθα την αναγκαιότητα ενός συμβιβασμού των δύο πλευρών, που όμως έως τώρα δεν φαίνεται.
Όμως και η δυτική συμμαχία, με σαφώς πολύ μεγαλύτερα σημεία και αρμούς σύνδεσης και ιστορικότητας, κάθε άλλο παρά διανύει τον «μήνα του μέλιτος». Η «νεκρανάσταση» του ΝΑΤΟ και η εμπλοκή στον πόλεμο στην Ουκρανία μέσω του ενεργούμενου των ΗΠΑ, Ζελένσκι, λειτουργεί όπως εκείνη η παλιά ρήση στο σημείο που αναφέρει «να κρατά κάτω τη Γερμανία». Ο γερμανικός ιμπεριαλισμός, έχοντας δεχθεί από τις ΗΠΑ έναν ωμό γεωστρατηγικό εκβιασμό, σπρώχνεται στο να διαλύσει κάθε μέρα που περνάει και ένα ακόμη τμήμα της ενεργειακής στρατηγικής σχέσης με τη Ρωσία. Βρίσκεται συνολικά μπροστά στον κίνδυνο μιας σημαντικής πολιτικής και οικονομικής υποβάθμισής του. Ακόμα και η Γαλλία, παρά τις στρατηγικές της δυνατότητες, υφίσταται ολοένα και πιο ισχυρές πιέσεις από την παρουσία του «αμερικανού φίλου» στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Έτσι, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός πως η Γερμανία, η Γαλλία και συνολικά η ΕΕ καθυστερούν, αναβάλλουν ή και έχουν σταματήσει την αποστολή οπλικών συστημάτων προς την Ουκρανία, παρά τις συχνά επαναλαμβανόμενες διακηρύξεις τους για βοήθεια στο Κίεβο.
Δεν μπορεί να περάσει ασχολίαστη η πολιτική αλλαγή στην Ιταλία για τους τριγμούς που φέρνει η πολεμική κρίση στην ΕΕ, ανεξαρτήτως του βαθμού υλοποίησης των κατά καιρούς φιλορωσικών δηλώσεων των ηγετών τού ακροδεξιού συνασπισμού. Και με το χειμώνα να αποδεικνύεται άγριος και με απρόβλεπτες συνέπειες για τη σταθερότητα των κυβερνήσεων είτε στις ιμπεριαλιστικές είτε στις εξαρτημένες χώρες της ΕΕ.
Η δολιοφθορά στους αγωγούς Nord Stream 1 και 2 και η «επόμενη μέρα»
Η είδηση για δολιοφθορά των ποντισμένων στη Βαλτική Θάλασσα αγωγών Nord Stream 1 και 2 συνιστά πραγματικά μια τυχοδιωκτική κίνηση μεγάλης εμβέλειας, αντίστοιχης με τον αποκλεισμό του Καλίνινγκραντ. Φυσικά ο δράστης της επίθεσης, που προκάλεσε σεισμό 2,3 της κλίμακας Ρίχτερ και που διέλυσε τέσσερις «χορδές» των υπεράκτιων αγωγών φυσικού αερίου στην ΑΟΖ της Δανίας, δεν θα εμφανιστεί. Τα συγχαρητήρια που όμως έδωσε τέως υπουργός της Πολωνίας («από μικρό και από χαζό μαθαίνεις την αλήθεια») προς τις ΗΠΑ για την επίθεση, μας υποδεικνύουν τον πιθανό δράστη. Τη στιγμή που η Γερμανία αρνείται την παράδοση βαρέων όπλων στην Ουκρανία και ταυτόχρονα έχουν ενταθεί οι εσωτερικές πιέσεις τμημάτων της άρχουσας τάξης για λειτουργία του Nord Stream 2, η επίθεση αυτή δυναμιτίζει οποιαδήποτε προσπάθεια στο άμεσο μέλλον για έστω και μερική αποκατάσταση της ρωσογερμανικής ενεργειακής σχέσης, αλλά και υπονομεύει την ηγεμονική θέση της Γερμανίας στην ΕΕ. Τυχαίο άραγε το γεγονός ότι λίγο πριν από τις εκρήξεις ο πρόεδρος της Πολωνίας και οι πρωθυπουργοί της Πολωνίας και της Δανίας εγκαινίαζαν τον νέο αγωγό Baltic Pipe, που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από τη Νορβηγία, απεξαρτώντας 100% την Πολωνία από το ρωσικό φυσικό αέριο; Ή μήπως δείχνει πως οι ΗΠΑ με την πρόθυμη Βρετανία (που διατηρεί ισχυρές σχέσεις με την Πολωνία) επιχειρούν ένα διαρκές «μάντρωμα» του Βερολίνου με όχημα και τη «νέα Ευρώπη»;
Συνυπολογίζοντας όλα τα μέχρι τώρα δεδομένα, τα διακυβεύματα και τους πρωταγωνιστές τής σύγκρουσης αυτής, δεν δικαιούμαστε να είμαστε αισιόδοξοι. Οφείλουμε όμως να επιταχύνουμε τις προσπάθειές μας για να βγουν στο προσκήνιο οι λαοί. Οι μόνοι που μπορούν να βάλουν φραγμό στον πόλεμο και στα εφιαλτικά σενάρια που εξυφαίνονται σε βάρος της εργαζόμενης ανθρωπότητας, της ζωής και του πλανήτη.
