Το φαινόμενο των τεράστιων ελλείψεων σε φάρμακα που αναδείχτηκε τον τελευταίο καιρό δεν είναι καινούριο. Η σημερινή φάση που διανύει το καπιταλιστικό-ιμπεριαλιστικό σύστημα, φυσικά, έχει οδηγήσει στη ραγδαία επιδείνωση του προβλήματος, ενώ σε εξαρτημένες χώρες όπως η Ελλάδα αυτό υπερδιογκώνεται λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους.
Παρά τις προσπάθειες που γίνονται για να αποδοθεί στην εποχική έξαρση των διαφόρων αναπνευστικών ιώσεων που παρατηρείται στις μέρες μας, το γεγονός και μόνο ότι οι ελλείψεις δεν αφορούν αποκλειστικά αντιπυρετικά, εισπνεόμενα, αναλγητικά και αντιβιοτικά, αλλά μια ευρεία κατηγορία δραστικών ουσιών, πολλές από τις οποίες έχουν να κάνουν με σοβαρές και χρόνιες παθήσεις, αποδεικνύει ότι το πρόβλημα είναι πολύ βαθύτερο. Και είναι απόλυτα προκλητικές οι δηλώσεις των κυβερνητικών στελεχών που για άλλη μια φορά επιχειρούν να ενοχοποιήσουν το λαό και τους εργαζόμενους, επικαλούμενα το γνωστό δόγμα της «ατομικής ευθύνης». Σύμφωνα με αυτό, φταίνε οι γονείς που δήθεν «στοκάρουν» φάρμακα για τα παιδιά τους και οι ασθενείς που διατηρούν «προσωπικό απόθεμα». Φταίνε οι γιατροί που τάχα υπερσυνταγογραφούν και οι φαρμακοποιοί που δεν προτείνουν υποκατάσταση σκευασμάτων. Σε τελική ανάλυση, φταίει ο ίδιος ο λαός που τολμάει να αρρωσταίνει και να αναζητάει περίθαλψη. Ο μόνος που δεν φταίει είναι το σύστημα της εκμετάλλευσης και της εξάρτησης.
Όσο και να πασχίζει η κυρίαρχη προπαγάνδα να πείσει για το αντίθετο, όμως, είναι ξεκάθαρο ότι ο αποκλειστικός ένοχος για τις ελλείψεις σε φάρμακα είναι ο καπιταλισμός-ιμπεριαλισμός και ο τρόπος λειτουργίας του. Στη βάση του προβλήματος βρίσκεται η εμπορευματοποίηση του κοινωνικού αγαθού της περίθαλψης σε όλες τις πτυχές του και η μετατροπή του σε πεδίο κερδοφορίας για το κεφάλαιο. Ο χώρος του φαρμάκου, πιο συγκεκριμένα, αποτελεί κραυγαλέο παράδειγμα ως προς αυτό.
Έτσι, κάθε άλλο παρά πρωτοφανής πρακτική είναι η επιλογή των φαρμακευτικών μονοπωλίων να αποσύρουν σκευάσματα από την αγορά μιας χώρας και να προχωράνε στις λεγόμενες παράλληλες εξαγωγές σε αγορές όπου αυτά πωλούνται σε υψηλότερη τιμή ή να αναστέλλουν την παραγωγή τους. Είναι άμεση απόρροια της φύσης του κεφαλαίου να επιδιώκει το μέγιστο δυνατό κέρδος. Επίσης, ο ίδιος λόγος είναι που υπαγορεύει τη μεταφορά σημαντικού τμήματος της παραγωγής σε εργοστάσια χωρών της Ασίας, όπως η Κίνα και η Ινδία, οι οποίες διαθέτουν άφθονες πρώτες ύλες και ένα τεράστιο δυναμικό από φτηνά εργατικά χέρια προς υπερεκμετάλλευση. Στη σημερινή φάση, η παραγωγή και οι εφοδιαστικές αλυσίδες υφίστανται τις αναταράξεις της γενικευμένης κρίσης του καπιταλισμού και της συνάντησής της με την πανδημία, αλλά και τα προβλήματα που παράγουν ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι δυτικές κυρώσεις.
Η κυβέρνηση και το υπουργείο Υγείας κρύβονται ως συνήθως πίσω από την «παγκοσμιότητα» του φαινομένου και το εμφανίζουν ως «εισαγόμενο», όπως ακριβώς κάνουν και με το ζήτημα της ακρίβειας. Το γεγονός, βέβαια, ότι οι μάζες σε όλο τον κόσμο πλήττονται από την εγκληματική φύση αυτού του συστήματος δεν μετατρέπει τα εγκλήματά του σε κάτι σαν «φυσικό φαινόμενο» ούτε απαλλάσσει τους διαχειριστές του από τις ευθύνες τους. Πολλώ δε μάλλον, δεν μπορεί να συγκαλυφθεί το ότι οι πολιτικές που εφαρμόζουν όλες οι κυβερνήσεις διαχρονικά στον χώρο του φαρμάκου και της περίθαλψης συνολικότερα έστρωσαν το έδαφος για να βιώνει ο λαός μας το εν λόγω πρόβλημα πολλαπλασιασμένο.
Οι μνημονιακές κατευθύνσεις που οι κυβερνήσεις ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ και παρατρεχάμενων υλοποίησαν απαρέγκλιτα όλα τα προηγούμενα χρόνια έφεραν ποιοτική κλιμάκωση της επίθεσης στον χώρο της περίθαλψης και είχαν πολύ συγκεκριμένες δυσμενείς επιπτώσεις σε ό,τι αφορά την πρόσβαση των ασθενών σε φαρμακευτικά σκευάσματα. Οι «κλειστοί» προϋπολογισμοί του ΕΟΠΥΥ και η μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης επ’ ουδενί δεν είχαν να κάνουν με μια πολιτική «φτηνού φαρμάκου» για το λαό. Αντιθέτως, οδήγησαν σε περαιτέρω μετακύλιση τους κόστους στις πλάτες του, με τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα και τα φάρμακα αρνητικής λίστας που πληρώνει εξ ολοκλήρου, αλλά και την ολοένα μεγαλύτερη αύξηση της συμμετοχής των ασφαλισμένων σε δραστικές ουσίες και εξετάσεις. Μια πολιτική που κατέστησε όλο και πιο ακριβά, όλο και πιο δυσεύρετα τα φάρμακα για τις λαϊκές μάζες, με τις φαρμακοβιομηχανίες να εντείνουν τη γνωστή τακτική τους για να αντισταθμίσουν τα clawback (υποχρεωτικές επιστροφές) και τις ελαττωμένες τιμές.
Οι παράγοντες του υπουργείου επιχειρούν να καθησυχάσουν το λαό, ισχυριζόμενοι ότι η εγχώρια φαρμακοβιομηχανία έχει την ικανότητα να καλύψει με γενόσημα τις ελλείψεις των πρωτότυπων σκευασμάτων. Ξεχνούν, όμως, να αναφέρουν ότι για αρκετές δραστικές ουσίες δεν υφίστανται καν γενόσημα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την υγεία των ασθενών. Την ίδια στιγμή, μάλιστα, παριστάνουν τους «αυστηρούς» και υποτίθεται πως εντείνουν τους ελέγχους στις φαρμακαποθήκες, ενώ μεθοδικά προετοιμάζουν το έδαφος για να φορτώσουν νέα βάρη στις πλάτες του κόσμου της δουλειάς, προβάλλοντας ως λύση τις αυξήσεις στις τιμές πολλών σκευασμάτων, το κόστος των οποίων σε τελική ανάλυση θα επωμιστεί ο ίδιος ο λαός, αλλά και την επέκταση της υποχρεωτικής συνταγογράφησης μιας σειράς φαρμάκων.
Η πάλη για την ανατροπή αυτής της κατάστασης και τη διεκδίκηση της δυνατότητας του λαού να έχει πρόσβαση στις φαρμακευτικές αγωγές που έχει ανάγκη είναι αναπόσπαστο τμήμα του αγώνα για ΙΣΗ, ΠΛΗΡΗ και ΔΩΡΕΑΝ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ για όλους. Η προτασεολογία της πλειοψηφίας των δυνάμεων της αριστεράς για «απαγόρευση των παράλληλων εξαγωγών», «εργατικό έλεγχο στη φαρμακοβιομηχανία» το σίγουρο είναι ότι αποπροσανατολίζει από αυτήν την υπόθεση. Ακόμα περισσότερο, οι αντιπολιτευτικές κορόνες του ΣΥΡΙΖΑ δεν πείθουν κανέναν όταν τα κυβερνητικά του πεπραγμένα σε αυτόν τον τομέα μιλάνε από μόνα τους. Η διέξοδος βρίσκεται στην οργάνωση της εργατικής-λαϊκής πάλης και στην αντιμετώπιση του ζητήματος με όρους ΑΝΑΦΑΙΡΕΤΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ των μαζών που πρέπει να διεκδικηθεί.
