Πριν από μερικές μέρες, καρκινοπαθής στο Ηράκλειο Κρήτης αυτοκτόνησε απ’ την απόγνωση που βίωνε στην προσπάθειά του να λάβει θεραπεία. Στο σημείωμα που άφησε αναφέρει ότι δεν μπορούσε ν’ αντέξει άλλο τους πόνους όσο περίμενε το φάρμακό του, που βρισκόταν σε έλλειψη. Οι συγγενείς του αποκάλυψαν και τη δίμηνη κόλαση απ’ τη μέρα της διάγνωσης, καθώς προσπαθούσε να βρει περίθαλψη. Να ολοκληρώσει τις διαγνωστικές εξετάσεις με δική του ευθύνη στον ιδιωτικό τομέα, να προγραμματίσει εξειδικευμένες εξετάσεις για τις οποίες θα έπρεπε να μεταβεί στην Αθήνα χωρίς να έχει την οικονομική δυνατότητα, ν’ αναζητήσει και να προμηθευτεί ο ίδιος το φάρμακό του και να κλείσει το ραντεβού στο νοσοκομείο για να γίνουν οι χημειοθεραπείες. Αποτέλεσμα αυτών η τουλάχιστον δίμηνη καθυστέρηση, με αποτέλεσμα τον διπλασιασμό του όγκου και τους αφόρητους πόνους. Απέναντι σ’ όλα αυτά, ο υπουργός Υγείας Γεωργιάδης βρήκε το πρόβλημα στην ατομική ευθύνη του ασθενή που δεν πήγε στο ραντεβού, το οποίο είχε αρχικά ακυρωθεί λόγω της έλλειψης του φαρμάκου.
Η περίπτωση του εκλιπόντος δεν είναι μοναδική. Τουναντίον, είναι η συνήθης και περιγράφει την κανονικότητα που υφίσταται ο λαός ως αποτέλεσμα της χρόνιας επίθεσης του συστήματος στο λαϊκό δικαίωμα σε ίση, πλήρη και δωρεάν περίθαλψη. Ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης υπερηφανεύεται για την αναβάθμιση του ΕΣΥ διαφημίζοντας την απορρόφηση κονδυλίων απ’ το Ταμείο Ανάκαμψης για την ανακαίνιση κτιρίων, ενώ ο υπουργός Γεωργιάδης φωτογραφίζεται με τον πρώτο ασθενή που θα χειρουργηθεί σε απογευματινό επί πληρωμή χειρουργείο. Μάλιστα ο Γεωργιάδης υποστηρίζει ότι μόνο το 1% διαφωνεί με τα επί πληρωμή χειρουργεία και οι υπόλοιποι υγειονομικοί και λαός το περίμεναν εδώ και δεκαετίες!
Δεν πρόκειται για μία προσπάθεια μετατροπής του άσπρου σε μαύρο. Η πραγματικότητα είναι αμείλικτη κι ο λαός δεν μασάει κουτόχορτο. Γνωρίζουν ωστόσο τα όρια της πολιτικής υποταγής των συνδικαλιστικών ηγεσιών και των ρεφορμιστικών δυνάμεων και έχουν ζυγίσει την αντίδραση των «από κάτω». Γνωρίζουν φυσικά ότι δεν μπορεί να έχουν λαϊκή αποδοχή μια σειρά μέτρων που δυσχεραίνουν ακόμη περισσότερο τους εργασιακούς όρους των υγειονομικών και αναγκάζουν τον λαό να βάλει ακόμη πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη για να βρει την υγειά του.
Τα απογευματινά χειρουργεία, που τράβηξαν και την περισσότερη δημοσιότητα, είναι μια σοβαρή παρέμβαση για μια σειρά από λόγους. Όσον αφορά τα εργασιακά δικαιώματα, σε συνδυασμό με την κατεύθυνση οι γιατροί του ΕΣΥ να εργάζονται και στον ιδιωτικό τομέα, η κυβέρνηση απαντά στους υγειονομικούς να δουλέψουν περισσότερο, μπροστά στην κλιμακούμενη ακρίβεια και τους καθηλωμένους μισθούς. Χτυπιέται ακόμη περισσότερο το δικαίωμα στη μόνιμη και σταθερή δουλειά και το δικαίωμα να μπορούμε να ζούμε από μία δουλειά με αξιοπρεπείς συνθήκες και μισθούς που να καλύπτουν το κόστος ζωής. Πέραν τούτου, είναι πραγματική κοροϊδία για τους υγειονομικούς, όπου ο μέσος εργαζόμενος έχει ωφελούμενα ρεπό και άδειες από δύο και τρία προηγούμενα έτη και παλεύουν για προσλήψεις ως μοναδική απάντηση στην εντατικοποίηση, να τους λέει η κυβέρνηση «δουλέψτε περισσότερο». Αυτήν ακριβώς την πραγματικότητα καταδεικνύουν κι οι παραιτήσεις αναισθησιολόγων απ’ το Βενιζέλειο Ηρακλείου λόγω της υπερεργασίας. Καθόλου δεν είδαν τα απογευματινά χειρουργεία σαν αναβάθμιση της εργασιακής τους κατάστασης, όπως ευαγγελίζεται ο Γεωργιάδης. Κρυφό σημείο, αλλά ιδιαίτερα σοβαρό, είναι η λεγόμενη δικλείδα ασφαλείας απ’ την κυβέρνηση, δηλαδή η προϋπόθεση να ολοκληρώνεται το πρωινό έργο. Ωστόσο αυτό θα καταμετράται ανά κλινική και όχι ανά γιατρό, δημιουργώντας νέες αντιθέσεις και ανταγωνισμούς μεταξύ των γιατρών και γιατρούς δύο ταχυτήτων. Πάντως το πόσο θα παραμείνει το συγκεκριμένο μέτρο μένει να το δούμε, μιας και έχει επιχειρηθεί ξανά εδώ και πολλές δεκαετίες. Η εικόνα προς το παρόν είναι η εφαρμογή του με πιεστικούς και εκβιαστικούς όρους απ’ την πλευρά του υπουργείου, χωρίς βέβαια κατά τόπους να λείπουν κι οι πρόθυμοι, χρήσιμοι ηλίθιοι.
Όσον αφορά το δικαίωμα του λαού στην περίθαλψη, το επιχείρημα ότι θα μειωθεί η λίστα των χειρουργείων είναι το λιγότερο φαιδρό. Τα χέρια είναι δεδομένα και τα όρια της ανθρώπινης αντοχής επίσης. Εξάλλου είναι καταμετρημένες απ’ την ΠΟΕΔΗΝ οι κλειστές χειρουργικές αίθουσες που δεν λειτουργούν ήδη το πρωινό ωράριο λόγω έλλειψης προσωπικού. Υπάρχει φυσικά κι η εμπειρία απ’ τα απογευματινά ιατρεία, που όχι μόνο δεν μείωσε την αναμονή για εξέταση αλλά την επιδείνωσε και υποβάθμισε και την ποιότητα παροχής υπηρεσιών. Ο τιμοκατάλογος που δημοσιεύθηκε δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητος για το λαϊκό εισόδημα, που μαστίζεται απ’ την ακρίβεια. Αυτό όμως που κατά βάση επιχειρεί η κυβέρνηση είναι η επέκταση του πεδίου -και μέσα στα νοσοκομεία- όπου καταργείται η έννοια της δωρεάν περίθαλψης. Η επέκταση της αντίληψης σε κάθε πτυχή της περίθαλψης ότι δεν είναι δικαίωμα αλλά εμπόρευμα προς εξαγορά. Έτσι ώστε να μετατρέπεται σε «φυσιολογική» η κατάσταση ο ασθενής να πληρώνει για το κάθε τι. Σ’ αυτό το πλαίσιο, το νομοσχέδιο που έφερε προς ψήφιση ο Γεωργιάδης φορτώνει ένα σωρό ακόμη κόστη στον λαό, σε διάφορες βαθμίδες της περίθαλψης.
Ο λαός θα πληρώνει νέο χαράτσι για τις διαγνωστικές εξετάσεις ανά παραπεμπτικό. Ένα ευρώ για τις εργαστηριακές και τρία για τις απεικονιστικές, με σκοπό την αποπληρωμή του clawback. Το clawback ουσιαστικά είναι χρήματα που δεν πληρώθηκαν γιατροί και διαγνωστικά κέντρα για εξετάσεις που ήδη διενεργήθηκαν με κάλυψη ΕΟΠΥΥ λόγω των δημοσιονομικών αναπροσαρμογών. Τα επιτυχή πλεονάσματα του Μητσοτάκη κατά επιταγή των ιμπεριαλιστών ληστεύουν την περίθαλψη του λαού.
Έχουν ήδη προηγηθεί οι αυξήσεις στα φάρμακα, με πληρωμή επιπλέον της εισφοράς ακόμη κι όταν ο ασφαλισμένος λαμβάνει το φθηνότερο γενόσημο (βλ. ΠΣ φ.957). Αυτή η, κατά την κυβέρνηση «μικρή», διαφορά ξεκοκαλίζει τη σύνταξη των ηλικιωμένων, που συνήθως λαμβάνουν περισσότερα του ενός φάρμακα. Ειδικά σε περιπτώσεις που δεν τίθεται καν η επιλογή φθηνότερου φαρμάκου, μιας κι οι ελλείψεις έχουν γίνει κανονικότητα μετά την άρση απαγόρευσης εξαγωγών και τα φαρμακεία προμηθεύονται τα φάρμακα απ’ τις αποθήκες με το σταγονόμετρο. Στο πλάι αυτών, θεσπίζεται κι η πληρωμή πέντε ευρώ για τη διενέργεια του εμβολίου για τον COVID19 στα φαρμακεία.
Τέλος, αλλά σίγουρα όχι τελειωτικά μιας κι η ίδια πολιτική θα συνεχίσει όσο δεν συγκροτούνται ικανές λαϊκές αντιστάσεις, επί πληρωμή θα είναι και ο προσωπικός ιατρός. Ο προσωπικός γιατρός δηλωμένα έρχεται ν’ αποτελέσει φραγμό στην πρόσβαση των ασθενών στα νοσοκομεία. Μαζί με τον ηλεκτρονικό φάκελο ασθενή, η κυβέρνηση προσπαθεί να στεγανοποιήσει το περιβάλλον του ΕΣΥ, ώστε ν’ αναβαθμίσει τη δυνατότητά του να περιορίσει την πρόσβαση και να διευρύνει τις χρεώσεις. Σκόνταψε και στα δύο στην απροθυμία συμμετοχής των γιατρών, λόγω χαμηλών απολαβών και εντατικοποίησης. Ο ηλεκτρονικός φάκελος προχωράει με κονδύλια που εκταμιεύονται από ΕΕ και υποχρεωτική εφαρμογή στα νοσοκομεία. Το εμπόδιο της μη συμμετοχής των ιδιωτών γιατρών λόγω των χαμηλών απολαβών προσπερνιέται με το να πληρώνει τον γιατρό ο ασθενής. Το πιθανότερο τελικά είναι ο ασθενής να μην μπορεί καν να επισκεφθεί τον προσωπικό γιατρό ο οποίος θα του αρνηθεί την πρόσβαση στο νοσοκομείο. Φραγμός για τον φραγμό...
Η συνέχεια κι η ένταση της πολιτικής που θα ρημάζει εργασιακά δικαιώματα για τους υγειονομικούς και το δικαίωμα του λαού στη δωρεάν πλήρη και ίση για όλους περίθαλψη είναι δεδομένη. Αυτό που θα πρέπει να μας απασχολεί διαρκώς είναι το πώς οικοδομούνται αντιστάσεις απ’ την πλευρά των λαϊκών δυνάμεων στην κατεύθυνση να μπαίνει φραγμός σ’ αυτή την πολιτική. Ο σκόπελος των ξεπουλημένων συνδικαλιστικών ηγεσιών και η πολιτική γραμμή των ρεφορμιστικών δυνάμεων, με κύριο το ΚΚΕ, είναι αναγνωρισμένα εμπόδια στην ανάπτυξη αυτής της κατεύθυνσης. Όπως, όμως, δεδομένη είναι και η γενικευμένη λαϊκή δυσαρέσκεια, που μπορεί να τροφοδοτήσει σημαντικές εστίες αντίστασης.
