Μεγάλη φασαρία έχει ξεσπάσει για την περιβόητη ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ. Το καλώδιο μήκους περίπου 1.000 χιλιομέτρων και προϋπολογισμένου κόστους κατασκευής και πόντισης άνω των 2 δισ. Ευρώ, που θα ξεκινά από την Κρήτη και μέσω Κύπρου θα καταλήγει στο σιωνιστικό κράτος, έχει γίνει μήλον της έριδος. Ο λόγος; Γεωπολιτικές και οικονομικές παράμετροι και το ποιος ή ποιοι θα φορτωθούν το ρίσκο μιας σημαντικής κίνησης με όχι και τόσο εξασφαλισμένη κατάληξη. Μάλιστα, αποτελεί το συγκεκριμένο ζήτημα σημείο τριβών ανάμεσα στις άρχουσες τάξεις Ελλάδας και Κύπρου που φαίνεται, μετά από πολλά χρόνια, να έχουν πάνω στο θέμα αυτό αποκλίνουσες προσεγγίσεις.
Στο παιχνίδι, φυσικά, εμπλέκονται από την πρώτη στιγμή οι αμερικάνοι και ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές, με τις πιέσεις των πρώτων να είναι αφόρητες αλλά και την επί της ουσίας συμβολή τους από καθόλου έως μηδαμινή! Χαρακτηριστικό είναι ότι η εταιρία που έχει αναλάβει το έργο είναι γαλλική (Nexans), που συνεργάζεται, όμως, με γερμανική (Siemens), ενώ η χρηματοδότηση θα προέλθει κατά το μεγαλύτερο μέρος από δάνεια, με την ανάλογη χρέωση του οφειλέτη. Ποιος, εν τέλει, θα είναι αυτός; Η ελληνοκυπριακή άρχουσα τάξη καλείται να αναλάβει ένα πολύ σημαντικό για τα μέτρα της κόστος και θέτει ενστάσεις για την ενδεχόμενη περίπτωση που το έργο καθυστερήσει ή ναυαγήσει. Άλλωστε, το όλο πρότζεκτ μπλέκει με το τουρκολιβυκό Σύμφωνο και δεν είναι αβάσιμες οι κυπριακές παλινδρομήσεις.
Οι Βρυξέλλες, που θα συμμετάσχουν με ένα ποσό περί τα 650 εκατ. ευρώ - που και αυτό θα αποτελεί κατά ένα μέρος παραχώρηση εγγυήσεων, ενώ το υπόλοιπο θα προέλθει από δάνειο! - εμφανίζονται να επισπεύδουν το έργο. Άλλωστε, δικά τους είναι τα εμπλεκόμενα μονοπώλια. Στο βαθμό που προχωρήσει και ολοκληρωθεί, θα αποκτήσουν άλλη μια πηγή φτηνής για τις κυρίαρχες χώρες της ΕΕ πηγής ενέργειας, την ώρα που ο κυπριακός λαός θα την πληρώνει πανάκριβα, όπως ακριβώς γίνεται με την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα, που έχει διασυνδεθεί με άλλες βαλκανικές χώρες (Βουλγαρία, Ρουμανία κ.λπ.) και όλες μαζί διαμαρτύρονται γιατί αναγκάζονται να πληρώνουν το ρεύμα της… Ουκρανίας! Επιπρόσθετα, η συζήτηση έχει ήδη ανοίξει για την επιβολή πρόσθετου τέλους στους κύπριους καταναλωτές από 1/1/25, με όλα αυτά τα ζητήματα ανοικτά και πολύ πιο πριν από την ενδεχόμενη λειτουργία του καλωδίου. Φυσικά, κανείς από όλους αυτούς δεν νοιάζεται για τα λαϊκά στρώματα των υπό διασύνδεση χωρών που χρησιμοποιούνται ως διαπραγματευτικά χαρτιά στα ιμπεριαλιστικά και αστικά παζάρια.
Από την πλευρά τους οι ΗΠΑ, με το βλέμμα στραμμένο στην ανατολική Μεσόγειο και όχι μόνο, επείγονται να προχωρήσει η συμφωνία κατασκευής του έργου, με φανερό στόχο όχι μόνο την ηλεκτρική ενεργειακή επάρκεια του Ισραήλ αλλά κυρίως, σε αυτή τη φάση, την ενεργειακή περαιτέρω εξάρτηση της Κύπρου. Οι δηλώσεις της αμερικανίδας πρέσβειρας στη Λευκωσία ότι η χώρα της εγγυάται το έργο από γεωπολιτικής άποψης ίσως είναι το κλειδί για το ξεκλείδωμά του. Η παρέμβαση των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων ότι είναι πρόθυμα να συμβάλουν στο έργο, έπειτα από αυτές τις δηλώσεις, είναι αποκαλυπτική. Χωρίς να υποτιμιέται η οικονομική πλευρά ενός τέτοιου έργου, είναι φανερό ότι το γεωπολιτικό αποτύπωμα στην περιοχή είναι αυτό που θα παίξει καθοριστικό ρόλο. Γι’ αυτό και οι Αμερικάνοι, χωρίς να είναι συμβαλλόμενοι στο deal, δίνουν τον τόνο στις διαβουλεύσεις που διεξάγονται. Αντικειμενικά, πάντως, το ζήτημα του καλωδίου έχει όλες τις προϋποθέσεις να... βραχυκυκλώσει σε μια χώρα (Κύπρος) που τα συμφέροντα των πολλαπλών πλέον «προστατών» της εμφανώς δεν δείχνουν να συγκλίνουν.
Τα πάρε-δώσε σε Αθήνα και Λευκωσία βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, οι δηλώσεις των αρμόδιων υπουργών εναλλάσσονται, ενώ τόσο ο κύπριος πρόεδρος όσο και ο έλληνας πρωθυπουργός αναφέρονται στο ζήτημα. Φαίνεται ότι η σχετική απόφαση θα δρομολογηθεί, εντέλει, σε ανώτατο επίπεδο. Ή, για να ακριβολογούμε, θα είναι η τυπική κατάληξη ενός συμβιβασμού ανάμεσα στα αμερικανικά και ευρωπαϊκά συμφέροντα. Εν μέσω πολλαπλών πιέσεων, ο κύπριος πρόεδρος δείχνει να μη βιάζεται, την ώρα που ο έλληνας πρωθυπουργός, από την ΔΕΘ, έθεσε μόνο θέμα εξασφάλισης της οικονομικής βιωσιμότητας του έργου. Το γεωπολιτικό το έχει «στο τσεπάκι»! Έτσι φαντάζεται, τασσόμενος στη «σωστή πλευρά της Ιστορίας». Δεν ξέρουμε αν ρώτησε την άρχουσα τάξη της Τουρκίας, η οποία είναι πάνω από βέβαιο ότι θα θέσει εμπόδια στην ολοκλήρωση ή και με στόχο τη ματαίωση της εν λόγω διασύνδεσης. Εξάλλου, το Μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης (και) για ανάλογους ενεργειακούς λόγους έγινε. Για να μην υπενθυμίσουμε το πρόσφατο επεισόδιο στην Κάσο, που, κατά την ελληνική πλευρά, «θεωρείται λήξαν»…
Πιο εξοργιστική από όλες είναι η επίκληση του «επιχειρήματος» - για λαϊκή κατανάλωση σε Κύπρο και Ελλάδα - ότι, με το καλώδιο, η Κύπρος δήθεν θα αποκτήσει ενεργειακή ανεξαρτησία! Όση ακριβώς έχει και η Ελλάδα, θα λέγαμε. Που οι τιμές χονδρικής του ηλεκτρικού ρεύματος (ναι, για τον καπιταλισμό είναι εμπόρευμα) διαμορφώνονται στο… χρηματιστήριο ενέργειας που εδρεύει στην… Ολλανδία, με αδυναμία για οποιαδήποτε παρέμβαση σε αυτό. Σε συνδυασμό με την κατά καιρούς επιδότηση επί της ουσίας των μεγαλοσχημόνων παρόχων, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων είναι αεριτζήδες μεσάζοντες που εκμεταλλεύονται το δίκτυο της ΔΕΗ που αναπτύχθηκε από την επί δεκαετίες αφαίμαξη του ελληνικού λαού. Δεν τα λες καλώδια όλα αυτά. Βρόχους τα λες!
