Ένα είναι σίγουρο, ότι με βάση το πόσο κακόφημα έχουν γίνει τα μνημόνια, τα επόμενα πακέτα μέτρων θα περιέχουν πολύ δούλεμα απέναντι στον ελληνικό λαό. Σε αυτή τη βάση κινείται και η έκθεση Πισσαρίδη, η οποία, με 20 προτάσεις προς την ελληνική κυβέρνηση και 3 άμεσους στόχους, υπόσχεται ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο, «για να μπει σε άλλη φάση η ανάπτυξη της χώρας». Αν διαβάσει κανείς τους στόχους, ίσως θαμπωθεί από το «αναπτυξιακό» λεξιλόγιο, το οποίο εκ πρώτης όψεως βρίθει από εκσυγχρονισμούς και καινοτομίες αλλά -στην ουσία του- κρύβει και αυτό με τη σειρά του καινούργια δεινά για τους εργαζομένους και τον λαό.
Από τη μία λοιπόν οι άμεσοι στόχοι προβλέπουν: ευνοϊκότερη φορολογική μεταχείριση αποσβέσεων για επενδύσεις, όπως επίσης επενδύσεις σε υποδομές, με προτεραιότητα σε μεταφορές εμπορευμάτων και σε μετακινήσεις σε επιβαρυμένους διαδρόμους για πολίτες και τουρισμό. Νέα προγράμματα και δομές κατάρτισης εργαζόμενων, πληρέστερη ένταξη των γυναικών στην αγορά εργασίας, επέκταση ειδικών τμημάτων στα δικαστήρια για οικονομικές υποθέσεις, ενίσχυση του συστήματος χρηματοπιστωτικής εποπτείας στον τομέα της προστασίας των επενδυτών. Αυτά για αρχή και ως το 2030 που θα πρέπει να λειτουργήσουν οι άξονες της έκθεσης, ο βασικός στόχος θα είναι η αύξηση του κατά κεφαλήν πραγματικού εισοδήματος του Έλληνα πολίτη ώστε να φτάσει στα επίπεδα του Ευρωπαϊκού.
Μπορεί η έκθεση να έχει δελεαστικές εκφράσεις, όπως «μείωση της ανεργίας», «αύξηση της απασχόλησης» κλπ. αλλά είναι ξεκάθαρο σε όποιον έχει έστω και λίγη κοινή λογική και εμπειρία από την καπιταλιστική εκμετάλλευση, ότι τίποτα καινοτόμο δεν βρίσκεται στο μνημονικού τύπου πακέτο μέτρων που εισηγείται η έκθεση. Αντίθετα, σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα, αυτό που φαίνεται είναι ότι η όποια ανάπτυξη θα προέλθει από τον ιδρώτα του εργαζόμενου λαού. Κεντρική θέση έχει το ασφαλιστικό, για το οποίο προτείνονται -και πάλι- φοροαπαλλαγές για το κεφάλαιο και συντάξεις πείνας για όποιον δεν έχει να πληρώσει το ιδιωτικό επικουρικό ταμείο. Ακόμη, η στροφή σε «ενεργητικές μορφές απασχόλησης» καθώς και η αναδιάρθρωση του ΟΑΕΔ συντείνουν στην κατάργηση ή μείωση του πετσοκομμένου επιδόματος ανεργίας και απασχόληση των ανέργων στα κακόφημα προγράμματα ανεργίας voucher κλπ.
Η εκπαίδευση μπαίνει και αυτή στο στόχαστρο. Παρά το ότι βρισκόμαστε εν μέσω πανδημίας και κοινή απαίτηση μαθητών, γονιών και εκπαιδευτικών να είναι τα ολιγομελή τμήματα, αλλά οι προτάσεις της έκθεσης ευθυγραμμίζονται με τις κατευθύνσεις της κυβέρνησης το τελευταίο διάστημα: «Αύξηση του μέσου μεγέθους των σχολικών μονάδων», «αξιολόγηση», «σύνδεση των πανεπιστημίων με την οικονομία» και «εκσυγχρονισμός στη διακυβέρνηση». Περισσότεροι μαθητές στα σχολεία και στις τάξεις, αξιολόγηση- πειθάρχηση – χειραγώγηση, εκπαίδευση χωρίς δικαιώματα για τη νεολαία αλλά στην παραπέρα κατεύθυνση εναρμόνισής της με τις επιταγές του κεφαλαίου, όσο για τον εκσυγχρονισμό στη διακυβέρνηση, από αυτόν έχουμε χορτάσει τα τελευταία χρόνια. Μοντέρνο και καινοτόμο για το σύστημα είναι η καταστολή, η αποπολιτικοποίηση, οι μπίζνες των καθηγητών στα ΑΕΙ και η ρεμούλα.
Στο ζήτημα της Υγείας, η έκθεση αναγκάζεται λόγω της περιόδου να πει τα «τετριμμένα», όπως ψηφιακός φάκελος ασθενούς, πρωτοβάθμια φροντίδα και πρόληψη, για να συνεχίσει με αυτονομία δημόσιων νοσοκομείων και εφαρμογή συστήματος παρακολούθησης κόστους και αξιολόγησης, εξορθολογισμό της δημόσιας δαπάνης, έρευνα, επενδύσεις κλπ. Γενικά αυτό που προκύπτει είναι ότι η περίθαλψη παραμένει στο απόσπασμα: κανένα νοσοκομείο από τα τόσα που έχουν κλείσει δεν θα ανοίξει, για προσλήψεις προσωπικού ούτε λόγος, αλλά… θα μας σώσουν οι επενδυτές και η αυτονομία από το δημόσιο (λέγε με ιδιωτικοποίηση). Φανταστείτε να μην είχαμε και πανδημία!
Σε γενικές γραμμές το καινούργιο «παραγωγικό μοντέλο ανάπτυξης» ούτε καινούργιο είναι ούτε ανάπτυξη φέρνει και, πάντως, σίγουρα όχι για το λαό. Είναι μια ρετουσαρισμένη παρουσίαση της ήδη υπάρχουσας κατεύθυνσης αποβιομηχάνισης, με έμφαση στις μεταφορές και το διαμετακομιστικό χαρακτήρα της χώρας, αλλά και τον πολυπόθητο τουρισμό. Έτσι και αλλιώς, οι ουσιαστικές καινοτομίες θέλουν ρήξη και σύγκρουση με τα κυρίαρχα μοντέλα και όσον αφορά αυτό η έκθεση Πισσαρίδη είναι ξεκάθαρη για τις προθέσεις της: να υπηρετήσει το κεφάλαιο, ντόπιο και κατά κύριο λόγο ξένο.
