Εν μέσω υγειονομικής κρίσης, που ήλθε να προστεθεί στη βαθιά οικονομική κρίση που μαστίζει εδώ και πάνω από μια δεκαετία όλες σχεδόν τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, φουντώνει η συσσωρευμένη αγανάκτηση των μαζών ενάντια στις κυβερνήσεις, τόσο τις ανοιχτά αντιδραστικές όσο και τις λαϊκίστικες σοσιαλδημοκρατικές που βρίσκονται στις διάφορες χώρες στην εξουσία. Κοινός παρονομαστής των λαϊκών διαμαρτυριών, οι εφαρμοζόμενες πολιτικές λιτότητας -και με πρόσχημα την πανδημία- που εντείνουν τις κοινωνικές ανισότητες και υποτάσσουν τους λαούς στις επιταγές των χρηματοοικονομικών κέντρων του ιμπεριαλισμού.
Στη Γουατεμάλα ξέσπασαν μαζικές κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας ενάντια στις περικοπές του νέου προϋπολογισμού. Χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στην κεντρική πλατεία της πρωτεύουσας της χώρας στη μεγαλύτερη διαδήλωση που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα ενάντια στην κυβέρνηση του προέδρου Αλεχάντρο Γιαματέι, με ομάδες διαδηλωτών να πυρπολούν τμήμα του κτιρίου του κοινοβουλίου. Ο προϋπολογισμός, που εγκρίθηκε εσπευσμένα από τους βουλευτές της πλειοψηφίας εν μια νυκτί, δίχως να προηγηθεί διαβούλευση ούτε με τα κόμματα της αντιπολίτευσης και όταν η χώρα ακόμα μετρούσε τις πληγές της από τους τυφώνες Ήτα και Γιώτα, προβλέπει περικοπές στις χρηματοδοτήσεις για την περίθαλψη, την εκπαίδευση και άλλους τομείς ζωτικής σημασίας, ενώ παράλληλα αυξάνει το δημόσιο χρέος, δένοντας παραπέρα τη χώρα στα δεσμά του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Με βάση τον προϋπολογισμό αυτόν, οι περισσότεροι πόροι προορίζονται για έργα υποδομών που διαχειρίζονται επιχειρηματίες, ενώ παραμελείται η καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας και του υποσιτισμού. Από τους σχεδόν 17 εκατομμύρια κατοίκους της χώρας, περισσότερο από το 59% του πληθυσμού ζει σε συνθήκες φτώχειας και ο παιδικός υποσιτισμός επηρεάζει σχεδόν τα μισά παιδιά κάτω των πέντε ετών.
Η αστυνομία χτύπησε αλύπητα τους συγκεντρωμένους διαδηλωτές. Μια εκπρόσωπος του Γενικού Νοσοκομείου Σαν Χουάν ντε Ντιος, ένα από τα μεγαλύτερα νοσοκομεία της πρωτεύουσας, ανέφερε ότι διακομίσθηκαν εκεί 14 άνθρωποι με πολλαπλούς τραυματισμούς και δηλητηρίαση από δακρυγόνα, μετά από συγκρούσεις διαδηλωτών με την αστυνομία. Και όλα αυτά τη στιγμή που το ανεπαρκές σύστημα περίθαλψης της χώρας σχεδόν καταρρέει καθώς η πανδημία του κορονοϊού έχει ήδη προκαλέσει πάνω από 11.000 μολύνσεις και 4.000 θανάτους στη χώρα.
Στο Περού, μια χώρα όπου ένας στους 900 κατοίκους έχει πεθάνει από την πανδημία, η παρατεταμένη πολιτική κρίση οδήγησε στην παραίτηση της κυβέρνησης, ενώ ο προσωρινός πρόεδρος αναγκάστηκε επίσης να παραιτηθεί, μία μόλις εβδομάδα αφού ανέλαβε, υπό την πίεση των μαζικών διαδηλώσεων που μέχρι σήμερα δεν έχουν κοπάσει. Και εκεί μεθοδεύεται η λήψη αντιλαϊκών μέτρων περικοπής των δαπανών για την υγεία και την παιδεία.
Στη Βραζιλία, τέλος, η εν ψυχρώ δολοφονία ενός έγχρωμου νεαρού από σεκιουριτάδες σε ένα σουπερμάρκετ στην πόλη του Πόρτο Αλέγκρε πυροδότησε ένα κύμα λαϊκής οργής με μαζικές διαμαρτυρίες και λεηλασίες, που θύμιζαν έντονα τα πρόσφατα γεγονότα στις Ηνωμένες Πολιτείες, με παρόμοια αφορμή.
Μπορεί αυτό το κύμα διαμαρτυριών και εξεγέρσεων να στερείται οργάνωσης και προγράμματος αγώνα. Όμως, καθώς επεκτείνεται σε όλες τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, αναδεικνύει το βαθμό της συσσωρευμένης οργής των μαζών, που συνειδητοποιούν όλο και πιο πολύ το γεγονός ότι το κίνημα δεν μπαίνει σε καραντίνα και ότι μόνο η μαζική λαϊκή πάλη μπορεί να αναπτερώσει τις ελπίδες για ένα καλύτερο αύριο.
ΠΠ
Διαδηλώσεις στη Γουατεμάλα
