Αγωνιά η κυβέρνηση να συνοδεύσει με το δικό της αφήγημα ανάπτυξης την αντιλαϊκή της πολιτική. Η προβολή που έλαβε τις τελευταίες μέρες το «Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης», που κατέθεσε η κυβέρνηση προς έγκριση από την Ε.Ε. στο πλαίσιο του «Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» (που έχει χαρακτηριστεί και πανευρωπαϊκό μνημόνιο), αλλά και η προβολή της «έκθεσης Πισσαρίδη», υπηρετεί πολλαπλούς στόχους. Ν’ αποπροσανατολίσει με παραμύθια τους εργαζόμενους από την πραγματικότητα της ταξικής επίθεσης που έχει εξαπολύσει εναντίον τους. Να στείλει μήνυμα στήριξης στην ντόπια άρχουσα τάξη, κομμάτι της οποίας εκφράζει πια ανοιχτά τη δυσαρέσκειά της σχετικά με τη διαχείριση της πανδημίας. Το κυριότερο: ν’ ανανεώσει τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης προς το ξένο κεφάλαιο και τους ιμπεριαλιστές ότι θα προωθήσει αποφασιστικά το σύνολο της πολιτικής που υπαγορεύουν οι ανάγκες τους.
Χαρακτηριστικό της βιασύνης είναι ότι τόσο τα ποσά όσο και τα χρονοδιαγράμματα που συζητιούνται είναι στον αέρα και ελάχιστα εξαρτώνται από τις ελπίδες της κυβέρνησης. Μπορεί να υπάρχει σε επίπεδο Ε.Ε. μια πρώτη συμφωνία που προβλέπει για την Ελλάδα επιχορηγήσεις μέχρι 19,4 δισ. και δάνεια μέχρι 12,6 δισ., αλλά οι καθυστερήσεις δεν κρύβονται. Όσοι μιλούν για «τη συνηθισμένη γραφειοκρατία των Βρυξελλών» επιχειρούν ν’ αποκρύψουν ότι το σχέδιο κι οι όροι του παραμένουν υπό την αίρεση των ανταγωνισμών στο κέντρο της Ε.Ε. Είναι δε τέτοιας έντασης που η ΕΚΤ αναγκάζεται να «προειδοποιήσει» ότι τυχόν «πρόωρη έξοδος από τα δημοσιονομικά προγράμματα στήριξης θα μπορούσε να ανακόψει την οικονομική ανάκαμψη», με ειδική αναφορά στις συνέπειες της πανδημίας σε Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία και Ελλάδα.
Ανεξάρτητα απ’ το πόσο οι προσδοκίες της ντόπιας άρχουσας τάξης για στήριξη αντιστοιχούν στην ιμπεριαλιστική πραγματικότητα, το περιεχόμενο του ελληνικού σχεδίου με τις δράσεις που περιλαμβάνει αποτυπώνει τους κύριους άξονες στους οποίους θα κινηθεί η κυβερνητική πολιτική. Πολιτική ιμπεριαλιστικής κοπής, καθώς κινείται στην τροχιά που είχε καταγραφεί στα μνημόνια κι ανανεώνεται με τις διάφορες εκθέσεις της «αυξημένης επιτήρησης».
Στον πρώτο, και μεγαλύτερο σε ποσά, άξονα με τον τίτλο «πράσινη μετάβαση», περιλαμβάνεται η αναβάθμιση του ηλεκτρικού δικτύου, με διασύνδεση της Κρήτης και των Κυκλάδων, αλλά και με γειτονικές χώρες. Σκοπός η αύξηση της δυναμικότητας τόσο για την υποδοχή των (απρόβλεπτης ισχύος) ανανεώσιμων πηγών ενέργειας όσο και για την υποστήριξη της ηλεκτροκίνησης που προωθείται. Για την επέκταση των ΑΠΕ άλλωστε, που θα πληρωθεί απ’ το λαό μέσω του «Εθνικού Λογαριασμού ΑΠΕ», προβλέπεται αλλαγή του πολεοδομικού σχεδιασμού, προφανώς για να εγκατασταθούν τα ευρωπαϊκής κατασκευής φωτοβολταϊκά και αιολικά και σε περιοχές που μέχρι τώρα προστατεύονταν. Ο όλος σχεδιασμός προωθείται έχοντας διασφαλίσει την εξάρτηση της χώρας και στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς ο τοπικός λιγνίτης αντικαθίσταται απ’ το φυσικό αέριο, που θ’ αποτελεί τον πυρήνα της παραγωγής.
Ο επόμενος σε μέγεθος άξονας, με παραπλανητικούς τίτλους περί απασχόλησης και κοινωνικής συνοχής, περιγράφει τα ποσά που θα διατεθούν σε αντεργατική κι αντιλαϊκή κατεύθυνση. Σ’ αυτόν περιλαμβάνονται η αναμόρφωση της αγοράς εργασίας, με προβλεπόμενες δράσεις τον «εκσυγχρονισμό και απλούστευση του εργατικού δικαίου» (τι πιο απλό απ’ το «κάνει ό,τι θέλει η εργοδοσία», άλλωστε), τις επιδοτήσεις της εργοδοσίας για τη διάλυση της πλήρους και σταθερής δουλειάς αξιοποιώντας και την ανεργία (ΣΥΝ-εργασία, τηλεργασία κ.ά.) και την καθιέρωση ενός κεφαλαιοποιητικού συστήματος για τις επικουρικές συντάξεις. Στον ίδιο άξονα έχει τοποθετηθεί η επίθεση στην εκπαίδευση, προβλέποντας «ψηφιοποίηση του συνόλου των επιπέδων εκπαίδευσης» και μεταρρυθμίσεις σε προσχολική, επαγγελματική και πανεπιστημιακή εκπαίδευση, στη λογική της σύνδεσης με την ευρωπαϊκή αγορά εργασίας. Περιλαμβάνεται επίσης ο «επανασχεδιασμός του συνολικού συστήματος υγείας», που δένει με την ενίσχυση του ρόλου της ιδιωτικής ασφάλισης, σε μια φάση που το ξένο κεφάλαιο ελέγχει ήδη τις μεγαλύτερες ιδιωτικές κλινικές κι ετοιμάζεται ν’ αποκτήσει τα μεγαλύτερα μερίδια στις μεγάλες ασφαλιστικές εταιρίες, αξιοποιώντας τόσο τη σύνδεσή τους με την περίθαλψη όσο και τα προβλήματα που έχουν από κοινού με τον τραπεζικό κλάδο.
Μεγάλα ποσά θα διοχετευτούν για την ενίσχυση του κεφαλαίου και τη διευκόλυνση της ασύδοτης δράσης του. Στον άξονα περί ιδιωτικών επενδύσεων τοποθετείται η μεγαλύτερη μείωση της σχετικής φορολογίας, η μεγέθυνση των κρατικών επιδοτήσεων (εκείνων που τα προηγούμενα χρόνια οδήγησαν κρίσιμες επιχειρήσεις στη χώρα σε λουκέτο μέσω τεράστιων προστίμων από την Ε.Ε.), η ταχύτερη λειτουργία της δικαιοσύνης, η προώθηση των «εκτελεστικών πράξεων» για την αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους (διάβαζε μαζικούς πλειστηριασμούς) κ.ά. Στον ίδιο βρίσκονται τα άτοκα δάνεια που θα δοθούν με κριτήρια «σταθερών οικονομικών θεμελίων» στο μεγάλο κεφάλαιο, με δηλωμένο στόχο την «αύξηση του μεγέθους των ελληνικών επιχειρήσεων», δηλαδή τη μεγαλύτερη συγκεντροποίηση και καταστροφή των μικρών επιχειρήσεων. Κατεύθυνση που προωθείται και στον αγροτικό κλάδο, με όχημα την «αποτελεσματική χρήση των πόρων».
Το κόστος του δανεισμού που αναλαμβάνει το κράτος για λογαριασμό του ιδιωτικού κεφαλαίου υποτίθεται ότι θα «καλυφτεί» από τα φορολογικά έσοδα που θα φέρει η αύξηση του ΑΕΠ. Μόνο που, ακόμα κι αν δεχτούμε το αισιόδοξο σενάριο περί ανάπτυξης, το αντίστοιχο φορολογικό βάρος θα φορτωθεί στο λαό (μέσω ΦΠΑ κτλ.) κι όχι στο κεφάλαιο. Παράλληλα, η κυβέρνηση δεν φείδεται χρημάτων για να προωθήσει «μεταρρυθμίσεις», τόσο σε νομικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο, με σκοπό τη διάλυση των εργατικών κατακτήσεων, της κοινωνικής ασφάλισης, του δικαιώματος στην εκπαίδευση, του δικαιώματος στην περίθαλψη και την πρόνοια. Στο επίκεντρο δε του ψηφιακού μετασχηματισμού, που πρόσθετα στην αναγκαία υποδομή εμπλέκεται σε κάθε άξονα του σχεδίου, βρίσκεται ο καλύτερος κεντρικός έλεγχος και σχεδιασμός πολιτικής από τους ιμπεριαλιστές, των οποίων τα στελέχη συχνά παραπονούνταν για την ελλιπή εικόνα των στοιχείων που διέθεταν ως εκπρόσωποι της τρόικα.
Σε κάθε περίπτωση, με τη μορφή είτε επιδοτήσεων είτε δανείων, ο λαός, οι εργαζόμενοι, η νεολαία είναι που θα πληρώσουν την «ανάκαμψη» και την «ανθεκτικότητα» του συστήματος. Η αναφορά περί «σύνδεσης του πολιτισμού με τον τουρισμό» αποκαλύπτει την προοπτική που υπόσχεται το σύστημα: εκτός από τους υπηρέτες, θα κάνουμε και τους διασκεδαστές των τουριστών.
Να μην επιτρέψουμε στα κυβερνητικά παραμύθια να υπονομεύσουν την αντίσταση που πρέπει να βρουν απέναντί τους τα σχέδια του συστήματος!
