Δίνουν και παίρνουν τα σενάρια για την ύφεση που περιμένει την ελληνική οικονομία. Αισιόδοξα, μετριοπαθή και απαισιόδοξα, παρά τις τεράστιες διακυμάνσεις τόσο μεταξύ τους όσο και στις διαφορετικές χρονικές στιγμές που εκπονούνται, όλα προεξοφλούν δραματική μείωση του ΑΕΠ. Κι αν δυσκολεύονται να εκτιμήσουν το ποσοστό αυτής της μείωσης, γιατί εξαρτάται βασικά από την –άγνωστη– εξέλιξη της πανδημίας, όλοι επισημαίνουν τα δομικά χαρακτηριστικά που οδηγούν αναπόφευκτα στο ίδιο συμπέρασμα: η εξαρτημένη φύση της ντόπιας άρχουσας τάξης έχει υπονομεύσει βαθιά το παρόν και το μέλλον του λαού και της χώρας.
Ακόμα κι η πηγή των σεναρίων είναι αποκαλυπτική της εξάρτησης. Από την ΕΕ και το ΔΝΤ, μέχρι τους οίκους αξιολόγησης και τις ξένες τράπεζες, οι ιμπεριαλιστές είναι αυτοί που μπορούν να κάνουν τις όποιες εκτιμήσεις για την Ελλάδα. Εκτός από την υπαρκτή ασάφεια σχετικά με την ιατρική αντιμετώπιση του κορονοϊού (η οποία λογίζεται μέσα στον επόμενο χρόνο παρότι δεν είναι καθόλου δεδομένη, ειδικά αν συνυπολογίσουμε την αντιπαράθεση σ’ αυτό το πεδίο), οι διαφορές στις εκτιμήσεις συνδέονται και με το πολιτικό σχέδιο που θέλουν να ενισχύσουν. Κάπως έτσι η γερμανική Scope Ratings προβλέπει ύφεση 7%, η αμερικάνικη Citi 7,8% (από 1,4% στα τέλη Μάρτη), η ελβετική UBS αναπαράγει την πρόβλεψη του ΔΝΤ για 10%, ενώ η αγγλική Capital Economics κι η ιταλική UniCredit ανεβαίνουν στο 15% και 18,6% (που ισοδυναμεί με 35 δις €) αντίστοιχα. Η τελευταία εκτιμά ότι η Ελλάδα θ’ αντιμετωπίσει τη βαθύτερη ύφεση στην ΕΕ, στοιχείο που συνάδει με τις εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ για τις συνέπειες των περιοριστικών μέτρων. Πατώντας σ’ αυτές τις εκτιμήσεις, το γραφείο προϋπολογισμού της Βουλής υπολόγισε αποτελέσματα με τρία σενάρια μεταξύ 5,3% και 10,2%.
Ωστόσο, κυβερνητικοί παράγοντες μιλάνε για ύφεση μικρότερη του 5%, με αστειάκια σχετικά με την ακρίβεια των προβλέψεων του ΔΝΤ και αξιοποιώντας τις τοποθετήσεις της ΤτΕ για 4%. Ξεχνάνε μάλλον ότι οι «αστοχίες» του ΔΝΤ (όπως με τον περιβόητο «πολλαπλασιαστή») αφορούσαν τις αισιόδοξες εκτιμήσεις του, με την πραγματικότητα να αποδεικνύεται πολύ χειρότερη. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση συνολικά επιχειρεί να ξανασερβίρει το παραμύθι της «ανάπτυξης» που θα «εκτιναχτεί» το 2021 από το σημείο που την πέτυχε ο κορονοϊός και χτίζει από τώρα την προπαγάνδα που θα συνοδεύει τα νέα μέτρα χτυπήματος των εργασιακών δικαιωμάτων κι ενίσχυσης του κεφάλαιου που προωθούν. Δεν λείπουν κι οι –τετριμμένες πια– συζητήσεις για «νέο μοντέλο ανάπτυξης» και «στροφή στη μεταποίηση», που προετοιμάζουν το έδαφος για τη σκανδαλώδη χρηματοδότηση που θα ακολουθήσει, ειδικά στοχευμένη στο μεγάλο κεφάλαιο, την ίδια ώρα που δηλώνουν ότι θα εξαιρεθούν από τυχόν εκπτώσεις ή διευκολύνσεις φόρων οι συνταξιούχοι και οι δημόσιοι υπάλληλοι, καθώς «δεν πλήττονται» από την πανδημία.
Χαρακτηριστική της αληθινής κατάστασης που επικρατούσε πριν την είσοδο του κορονοϊού είναι η πτώση του τζίρου της βιομηχανίας κατά 2,4% το Φλεβάρη (κατά 1,2% στην εγχώρια και κατά 4,4% στην εξωτερική αγορά), σε σχέση με τον αντίστοιχο του 2019. Επίσης χαρακτηριστικό το γεγονός ότι, το 2019, οι υπηρεσίες καταλάμβαναν το 78,2% του ΑΕΠ, έναντι 17,6% της βιομηχανίας και των κατασκευών, με τον τουρισμό να προσεγγίζει το 20% και τη διαχείριση ακινήτων το 16%. Με τέτοια χαρακτηριστικά, είναι φανερό ότι η πορεία της ελληνικής οικονομίας θα εξαρτηθεί καθοριστικά από την πορεία των… άλλων οικονομιών. Γι’ αυτό και κυβέρνηση και άρχουσα τάξη παρακαλάνε για στήριξη σε όλα τα επίπεδα από την ΕΕ, αλλά και τις ΗΠΑ, για να διαχειριστούν κάπως την κατάσταση.
Στον τουρισμό για παράδειγμα, ο υπουργός ελπίζει στις συζητήσεις που γίνονται εντός ΕΕ περί «υγειονομικού διαβατηρίου», δηλαδή στη διενέργεια ελέγχων σε τουρίστες πριν την αναχώρηση από τη χώρα τους. Ακόμα κι έτσι, οι πιθανότητες κατάρρευσής του τουλάχιστον φέτος είναι μεγάλες, καθώς ταξιδιωτικοί περιορισμοί θα συνεχίσουν να υπάρχουν σ’ ολόκληρο τον κόσμο ενώ πολλοί επιδημιολόγοι προειδοποιούν για ενδεχόμενη νέα έξαρση του ιού αν πράγματι μετακινηθούν τουρίστες. Αντίστοιχα προβλήματα αναμένονται στην αγορά ακινήτων, που είναι στενά συνδεδεμένη με τον τουρισμό, όπως και στη βιομηχανία, η οποία επιπλέον θα επηρεαστεί από τη μείωση της εγχώριας κατανάλωσης, λόγω του μεγάλου χτυπήματος που θα δεχτεί το λαϊκό εισόδημα, και των εξαγωγών, που έτσι κι αλλιώς ήταν μικρές και κατά το ¼ οφείλονται στα πετρελαιοειδή, που βυθίζονται από την κατάρρευση των τιμών. Παρόμοιες είναι οι προοπτικές για τη ναυτιλία κάθε είδους. Και μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, τα «κόκκινα δάνεια» κι οι αξιολογήσεις των οίκων θα πιέσουν τις τράπεζες που –υποτίθεται ότι– στηρίζουν το όλο σύστημα και αναμένεται να χρειαστούν «πακέτα διάσωσης» πολλαπλάσια από αυτά του 2009 σε παγκόσμιο επίπεδο.
Από τη μεριά των λαϊκών συμφερόντων, οι προοπτικές μεταφράζονται σε βίαιη ταξική επίθεση του συστήματος σε κάθε εργασιακό και λαϊκό δικαίωμα. Ακόμα κι αν η κυβέρνηση συνεχίσει να επιδοτεί τις επιχειρήσεις πληρώνοντας για λογαριασμό τους μισθούς κι ασφαλιστικές εισφορές (με περαιτέρω φορολογική αφαίμαξη των λαϊκών στρωμάτων κι ελπίζοντας σε κοινοτικά κονδύλια), οι εργαζόμενοι θα βρεθούν αντιμέτωποι με τεράστια αύξηση της ανεργίας και των αντίστοιχων εκβιασμών. Γι’ αυτό δεν χωράει καμία «εμπιστοσύνη» στο σύστημα, καμία αυταπάτη για «ανάπτυξη για όλους», όπως ευαγγελίζεται, αλλά ούτε και για «δίκαιη ανάπτυξη», όπως διατείνεται η ρεφορμιστική αριστερά, που έχει μόνιμα «στο τσεπάκι» ένα κυβερνητικό σχέδιο «ορθολογικής» διαχείρισης του καπιταλισμού. Οι εργαζόμενοι κι ο λαός δεν μπορούν ν’ αποδεχτούν να θυσιαστούν στο βωμό ούτε της όξυνσης της κρίσης ούτε της «ανάπτυξης». Δεν μπορούν να περιορίσουν τα δικαιώματά τους στις «αντοχές της οικονομίας». Πρέπει να υπερασπιστούν αγωνιστικά τις κατακτήσεις τους, αντιστεκόμενοι στη βάρβαρη πολιτική ενός συστήματος που δεν έχει να «προσφέρει» τίποτα παρά καταστροφή κι εκμετάλλευση.
